Yazar arşivleri: Havadelisi (Sandsli / Norveç, 50m)

Bayram Sonrası Havanın Vaziyeti


Bayram tatili güzeldi, fakat hayatın gerçekleri çoğu zaman acıdır değerli takipçiler… Bayram sonrası ilk haftada sıcaklar cennet vatanımıza iyice yerleşiyor ve bunaltıcılık özellikle güney ve iç bölgelerde hepten artıyor… Doğu Karadeniz’in dağlarıyla Doğu Anadolu’nun doğusu dışında yağmur filan hak getire… Özellikle perşembeden sonra uzun süre pişmemiz mümkündür… Her şeyin bir sonu vardır diyerek bekleyeceğiz.

***

İstanbul

Hafta boyunca devam edecek poyraz ve su sıcaklığı halen 22-23 derece olan Karadeniz’in üzerinden getireceği nispeten serin hava, İstanbul’daki sıcağı Türkiye’nin diğer yerlerine kıyasla bu hafta yine bir miktar daha tahammül edilebilir yapacak… Yağış yok, güneşli yaz havasına devam…

Uzun vadede ise durum pek iyi gözükmüyor: Türkiye’yle birlikte tüm Güney Avrupa’yı kıskaca alarak sıcak alanın içinde bırakan geniş ölçekli basınç örüntüsü (paterni) devam ediyor, bu bir. Önümüzdeki hafta sonundan itibaren poyraz muhtemelen hız kesecek, bu iki. Poyraz pek hız kesmese bile, Karadeniz’in serin suları güneşi ve üst seviye sıcağını hafta boyunca yiyerek mecburen -ve giderek daha fazla- ısınacak, bu da üç. Yani poyrazla şehre taşınan Karadeniz havasının sıcaklığı da giderek yükselecektir, böylece denizden geldiği için doğal olarak nemli olan bu havanın bunaltıcılığı da artacaktır.

Özetle, ‘sıcak kıskac’ın devam etmesi (özellikle ağustosa sarkması) halinde İstanbullular da acı talihlerinden kaçamayacaklardır. O zamana kadar güzel bir sürpriz olur, genel basınç örüntü mörüntü vaziyetleri değişir, bu işten de selametle çıkarız diye umalım… Sağlıcakla kalınız.

10 MADDEDE, YAKLAŞAN BUZUL ÇAĞI GERÇEĞİ


Değerli Takipçiler,

1) Bilimdeki son gelişmeleri bizdeki ana akım medyadan (Zürriyet, Nabertürk, Zabah vb.) öğrenemezsiniz.

2) Bu yüzden, birtakım haberler okuyup “aaa buzul çağı geliyormuş?!” diye heyecanlanmayın.

3) Bu “buzul çağı” haberleri her yıl belli dönemlerde piyasaya sürülür (hatırlayınız).

4) Amaç, sizin habere tıklamanız ve Zürriyet gastesinin reklamlardan para kazanmasıdır.

5) İşin bilimsel yanı ise şudur: Bazı bilim insanları (çoğu veya hepsi değil), önümüzdeki 5-20 yıl içerisinde, güneşten dünyaya ulaşan ısı enerjisinin -bundan yaklaşık 200-300 yıl önce olduğu gibi- azalacağını (ki bu epey olasıdır); bunun da dünyamızın ikliminde bir miktar soğumaya yol açacağını (bu da, daha az ihtimal olmakla birlikte, olasıdır) düşünmektedirler.

6) Fakat bu bir “haber” değildir. Çünkü bu konu bilimsel çevrelerde uzun süredir bilinen ve tartışılan bir konudur. Örneğin blogumuzda, bundan üç buçuk sene önce şu yazıyı yazdık.

7) Peki neden güneşten gelen enerji azalınca iklimin soğuması, 300 yıl önceye göre daha düşük bir olasılık? Çünkü şimdi insanlar da dünyayı -sera gazları ile- ısıtıyor. Bilim camiasının genelinde ŞU AN KABUL EDİLEN görüş; güneş enerjisinin azalmasıyla oluşacak soğumanın, insan kaynaklı küresel ısınmayı YENEMEYECEĞİ yönünde.

8) Yine de… Bazı bilim insanlarına göre… Güneşten gelen enerjinin azalmasıyla ortaya çıkacak soğuma; BAZI zaman dilimlerinde, BAZI yerlerde, BAZI mevsimlerde (özellikle kışın) insan kaynaklı küresel ısınmayı BİR SÜRELİĞİNE (bir veya birkaç on yıl) durdurabilir… Bu, olabilir… Okuduğunuz ‘haber’ de, bu görüşün abartılmış bir versiyonudur.

9) Bu konular TARTIŞMALIdır. Bilim insanlarının tartışmalı saydığı konuları çözdüğünü iddia edenleri asla dinlemeyin.

10) Zürriyet, Zabah, Nabertürk okumayın. Kitap filan okuyun. Hayırlı günler.

İstanbul Balmumcu’da Son 20 Yılın En Serin Haziranı Yaşandı


İstanbul Balmumcu’da bulunan ENKA’nın meşhur otomatik istasyonunun verilerine göre, günlük en yüksek sıcaklıklar temel alındığında, bu lokasyonda son 20 yılın (ki bu istasyon zaten 20 yıllık) en serin haziran ayı yaşanmış… Geride bıraktığımız haziranda her gün ölçülen en yüksek sıcaklıkların aylık ortalaması 23.7 derece çıkmış, bu kadar düşük bir değer son 20 yılda yok, özellikle 2007-2012 arasında haziranlar çok sıcak görünüyor ama son 3 yılda bariz bir serinleme eğilimi var… Bundan önceki en serin haziran 1996 imiş… (bu küçük ‘rekor’a dikkatimizi çeken Can Harsh’a çok teşekkürler)

sekil

Bu tip istatistikler ilginçtir, ama iklim değişiminin (ısınma yönünde) devam etmesi veya etmemesi ile ilgili yorum yapmak için yeterli değildir. İklimin kendi doğal değişkenliği de, 5 hatta 10 yıl sürebilen, bölgesel olarak görülen normalden serin veya sıcak zamanların ortaya çıkmasına neden olabilir…

Yaza Girmeden Biraz Serinlik, Bol Yağmur ve Şimşek


Öncelikle, bizi Feysbuk ve Tvitır üzerinden takip etmeyen müstesna blog takipçilerimizden özür dileyelim: Okumakta olduğunuz bu sayfaları biraz ihmal ettik. Malum, devir sosyal medya devri ve bizim memleketin internet kullanıcılarının büyük kısmı, pratikliği sebebiyle hemen her şeye Feysbuk üzerinden ulaşıyor… Onun için biz de son zamanlarda o tarafa biraz fazla ağırlık verdik.
————-

Soğuk bir nisandan sonra gelen mayıs ayı Türkiye’nin büyük bir kesiminde mevsim normallerinin 1 ila 3 derece üzerinde sıcaklıklarla geçti.

mevsim1

Fakat, baharın kapanışı teamüllere daha uygun olacak. Kuzeyden sokulacak serin hava sıcaklıkları önce normallere, sonra da normallerin altına çekecek; soğumaya birçok yerde, çeşitli şiddetlerde yağmur, dolu, şimşek, yıldırım da eşlik edecek. Değişim en çok ülkenin batı ve orta bölgelerinde hissedilecek, bu hafta ortasından (Çarşamba) itibaren kademe kademe olacak ve -en azından serinliği- hafta sonunu da kapsayacak. Yağışlardan en çok Marmara’nın güneyi ve doğusu, Batı Karadeniz, Batı Akdeniz, Ege ve İç Batı Anadolu etkilenecek. Bu bölgelerde sel, su baskını ve hortum riski mevcut.

Yazının gerisini de göreyim->

OMÜ Meteoroloji Öğrenci Almaya Başlıyor…


Önemli son dakika haberi: Türkiye’nin İTÜ’dekinden sonra ikinci meteoroloji bölümü olan Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi Meteoroloji (Mühendisliği) Bölümü, ilk öğrencilerini 2015 sonbahar yarıyılında alacaktır.

Bu vesileyle ikinci haberi de vermiş olayım; Temmuz’dan itibaren ben de (Havadelisi Ozan Mert Göktürk) yardımcı doçent olarak Samsun’daki bu bölümde göreve başlıyorum, öte yandan İstanbul’la bağım devam edecek, çok sık gidip geleceğim.

Bölümümüzle ilgilenen ve öğrencisi olmayı düşünebilecek genç arkadaşlar bana havadelisi@gmail.com mail adresinden ulaşıp merak ettikleri şeyleri sorabilirler…

Havalı Kadıköy’ün Havaları


kadikoy5(Bu yazı Kadıköy Çarşı dergisinin Şubat 2015 sayısında yayımlanmıştır.)

Yakın bir yerde, İzmit’te doğup büyüdüm. Aslında havası Kadıköy’ünkine benzer ama, yine ne de olsa taşradır, mahrumiyet bölgesidir. Doğru dürüst rüzgarı bile yoktur örneğin, lodos varken Moda sahiline çıkıldığında yaşanan “uçuyorum herhalde” hissini ilk gençliğimde yaşayamadım. Üniversiteyi Ankara’da okuyup, sonra biraz daha okuyayım diye İstanbul’a geldiğimde Maslak’ı mesken tuttum. Şimdilerde şehrin göbeği haline gelmiş olan o dağlık arazi, kışın soğuğu ve karıyla meşhurdur. Yine böyle karlı bir günde arkadaşlarla Kadıköy’de buluşacaktık, dağcı botlarımı giyip vapura binmek için Beşiktaş’a indiğimde karın hala yağdığını, ama etrafta bir beyazlığın dahi kalmadığını fark etmiştim. Kadıköy’e vardığımda ise gökten belli belirsiz bir sulu sepken ancak düşüyordu. İçeri, Çarşı’ya doğru seyirttim: Rıhtım’da sert esen poyraz Balık Pazarı’na dalınca gevşemiş, kalamar-bira keyfi yapmak için masalardan birine ilişivermiş gibiydi. “Şu havalı Kadıköylülerin dünyaya meydan okur gibi keyifle yaşamaları biraz da bundan herhalde” demiştim kendi kendime, “kar bile pek uğramıyor, poyrazı da kendilerine benzetmişler”.

Yazının gerisini de göreyim->

Bahara Hazırlık Haftası


Bu hafta İtalya civarına yerleşecek alçak basınçların doğusunda, lodoslu ve ılık tarafında kalıyoruz. Sıcaklıklar özellikle kıyı ve batı bölgelerde mevsim normallerinin üzerine tırmanıyor, bununla birlikte özellikle Ege ve Akdeniz Kıyıları’nda şiddetli yağmurlar görülecek.

Ses kaydımız: http://havadelisi.podomatic.com/entry/2015-02-22T14_37_42-08_00
Ses kaydı alternatif link: https://soundcloud.com/hava-delisi/havadelisicom-haftalik-hava-tahmini-22022015

Pazartesi ve Salı günleri ülkenin batı yarısının neredeyse tamamında görülecek yağışlar, dağlık yerler haricinde yağmur, İç Anadolu’nun önceden kalan soğuğu hapseden çukur yerleşimlerinde belki sulu kar şeklinde olacak… Yağmur özellikle Güney Ege ve Akdeniz kıyılarında çok kuvvetli olabilir!

Çarşamba günü doğu bölgelere çekilecek ve oralarda kar yağdırarak kuru soğuğu kıracak ilk dalganın ardından, ikinci bir yağış dalgası batıdan sokulacak ama Cuma’ya kadar yalnızca Kıyı Ege’de kayda değer bir yağmura yol açacak, doğuya doğru ancak Cuma gününden sonra ilerleyebilecek… Cumartesi günü ülkenin batı yarısının büyük kısmında tekrar yağmurlar gözüküyor.

Güzel bir hafta diliyoruz.

 

Piyangodan Çıkan Büyük Kar


Geçen haftadan beri ilgiyle takip ediyorduk… Hava tahmin modellerinin önceleri ısrarla Orta ve Doğu Karadeniz’e, Azerbaycan’a verdiği soğuklar; aşağıdaki haritada gösterdiğimiz yüksek basıncın biraz batıda kalmasıyla yılan gibi kıvrılarak dümeni ülkemizin kuzeybatısına kırdı ve son derece kuvvetlendi. Böylece son birkaç güne kadar gayet zayıf gözüken kar yağışları, aniden ciddi bir hal aldı.

16 Şubat Pazartesi gece saatlerinden itibaren birkaç günlüğüne Türkiye’nin kuzeybatı bölgeleri Avrupa’nın en soğuk ve karlı yeri olacak… Havadelisi.com ekibi olarak bu karlı hava dalgasını Özgecan Aslan‘ın hatırasına ithaf ediyor; bu hafta yağacak karın, onun güzelliğini ve masumiyetini hafızalarda ölümsüzleştirmesini diliyoruz.

OzgecanLafı dolandırmadan söyleyelim: Bu kış kuvvetli soğukla yağışı bir türlü buluşturamayan, bu yüzden de sahilleri doğru dürüst kar göremeyen İstanbul; 2012 kışından sonraki en etkili kar yağışlarıyla karşılaşabilir.

Yazının gerisini de göreyim->

Bol Kar, Az Kış


Konuk yazar Dr. O. Cenk Demiroğlu, bir kitap olarak yayımladığı “İklim Değişimi ve Kayak Turizmi” başlıklı doktora tezini 2013 yılının sonunda tamamladı. Daha sonra Boğaziçi Üniversitesi İklim Değişikliği Politikaları Merkezi‘nde çalıştı, halen Sabancı Üniversitesi İstanbul Politikalar Merkezi‘nde araştırmacıdır.
———————–

azkar

Kuzeybatı Anadolu’da bir kayak merkezi, 3 Ocak 2014.

İklim değişikliği, her geçen sene olduğu gibi bu sezon da kış sporları faaliyetleri ve başta turizm olmak üzere ilgili sektörleri olumsuz etkilemeye devam ediyor. Ülkemizde, geçtiğimiz sezona kıyasla kar açısından çok daha bereketli bir hava yakalansa da, özellikle batı kesimlerde bol ancak geç gelen kar, koca bir Aralık ayının son derece boş geçmesine neden oldu. Üstelik bu duruma, Palandöken’deki bir istisna hariç, yapay karlama sistemlerine yeni yatırım yapan bazı merkezlerimiz de maruz kaldı. Zira yeterli yağış olmadığı gibi, bu sistemlerin kar yapmasını sağlayacak soğuklukta havalara da kavuşamadık.

Yazının gerisini de göreyim->

Kış Bu Hafta da Yok, Neden Sonra Geliyor…


Genelde ılık geçen bir haftayı, sert bir lodos fırtınasıyla, bol bol çöl tozu yutarak, en sonunda da çamur içinde kalarak tamamladık. Hafif bir soğumayla ve batıda yine yer yer kuvvetli yağmurla başlayan yeni hafta ısınmayla devam edecek; hafta sonunda daha kararlı bir soğumayla kapanacak. Sonraki hafta -kıyılar dahil- kar olasılığı var.

Soğukların Batı Avrupa’ya inmesi ve bizim ılık tarafta kalmamız nedeniyle bu haftayı da çoğunlukla mevsim normallerinin üzerinde sıcaklıklarla geçireceğiz. Mesela aşağıda, önümüzdeki Perşembe günü için GFS modeli tarafından tahmin edilen durumu görüyorsunuz (sıcaklıklar 1500 metre seviyesinindir), Batı Avrupa’nın kısmetine yeşiller maviler (soğuklar) düşmüşken biz yine sarıya turuncuya bağlamışız:

Yazının gerisini de göreyim->