Aşağıdaki bağlantı isimlerinden birini seçip tıkladığınızda, bu sayfanın ilgili bölümündeki ilgili açıklamaya yönlendirileceksiniz. Sayfada yavaş yavaş ilerleyerek baştan sona her şeyi okumanız da mümkün tabii.

Son Sıcaklıklar ve Hissedilen Sıcaklıklar
Son Sıcaklıklar Avrupa
Radar Görüntüleri
Uydu Görüntüsü
Hava Delisinin Saatlik Gözlem Haritaları

Son Sıcaklıklar ve Hissedilen Sıcaklıklar

2005 yılında, bendeniz İTÜ Avrasya Yer Bilimleri Enstitüsü’nde asistanken, Devlet Meteoroloji İşleri bir otomatik istasyon ağı kurdu ve saatlik gözlemleri internetten eş zamanlı (real time) yayınlamaya başladı. Ben ve hava delisi birkaç arkadaşım, bittabii sevinçten çıldırdık. Daha önce havasının nasıl olduğunu bilmediğimiz, ortak proje ayağına DMİ’den kurtarılabilen veriler sayesinde iklimi hakkında ancak bir fikir edinebildiğimiz ücra yurt köşelerinden şimdi saat başı rapor geliyordu. Fakat küçük bir problem vardı: veriler sadece tablo halinde yayınlanıyor, saatlik sıcaklık, nem ya da rüzgar durumunun coğrafi olarak ne ifade ettiği, hadiselerin yerel mi yoksa bölgesel mi olduğu ilk bakışta anlaşılmıyordu. Tahmin edileceği üzere ben buna kafayı taktım. Hiç üşenmedim, oturdum, tablo halindeki saatlik verileri otomatik olarak haritalayan ve internette yayınlayan bir bilgisayar programı yazdım. Asıl kodu yazmak geceli gündüzlü olmak üzere haftalarımı aldı, ama sonuç güzeldi. Ürettiğim haritalar o zaman Türkiye’de tekti, neden sonra DMİ de utanıp kendi verilerini harita üzerinde göstermeye başladı.

Son Sıcaklıklar ve Hissedilen Sıcaklıklar bağlantısında, 26 Eylül 2006’da yayına başlayan gözlem haritalarının sıcaklıkla ilgili olanlarını görüyorsunuz. İlk sırada yer alan SICAKLIK haritası, havaalanlarından, meteoroloji müdürlüklerinden ve otomatik istasyonlardan gelen ham sıcaklık değerlerini gösteriyor. Havaalanlarından her saati 20 ve 50 dakika geçe, müdürlüklerden ve otomatik istasyonlardan saat başlarında sıcaklık değeri gelir. Bunun DMİ’nin internet sitesine yansıması saat başlarını 15 geçeyi, benim haritalarda gözükmesi ise 30 geçeyi buluyor (do döngülerini elemenin bir yolunu bulamadım, onun için çok zaman alıyor, aranızda programcı varsa yardımınızı esirgemeyin). Bazı istasyonlar bu ölçekte birbirine çok yakın durduğu ve haritada karmaşa yarattığı için fazla olanları çıkardım (mesela İstanbul’daki kimi istasyonlar). HİSSEDİLEN SICAKLIKLAR, sadece yaz aylarında üretilen bir harita, bununla ilgili ayrıntılı açıklamayı şu yazımdan okuyabilirsiniz. SON 2 SAATTEKİ DEĞİŞİM ve DÜN BU SAATTEN FARK haritaları Türkiye’de hala tektir ve sabah işe/okula gitmeden bakıldığında çok işe yararlar. Mesela, belki dün sabah hava gömlekle çıkmaya izin verecek kadar sıcaktı, ama bu sabah dün bu saatten fark haritasında bulunduğunuz yerin üzerinde -8 gibi bir değer görüyorsunuz; o zaman belli ki bugün üzerinize fazladan bir şey almanız gerekiyor. Anneye anlatır gibi anlatmak gerekirse, -8 gördüğünüzde sıcaklığın son 2 saatte (ya da, haritasına göre, dün bu saatten bu yana, yani son 24 saatte) 8 derece azaldığını, +8 gördüğünüzde de 8 derece arttığını anlamalısınız. Öteki iki harita son 24 saatteki en düşük ve en yüksek sıcaklıkları gösteriyor. MİNİMUM SICAKLIK-SON 24 SAAT, her sabah güncellenip o sabaha karşı ölçülen en düşük sıcaklığı, MAKSİMUM SICAKLIK-SON 24 SAAT ise her akşam yenilenip o gün içinde ölçülen en yüksek sıcaklığı gösteriyor. Bütün sıcaklık değerlerini tam sayılara yuvarlayarak gösteriyorum. Yani sıcaklık değeri 22.2 ise haritada 22 olarak, 22.6 ise haritada 23 olarak gözüküyor.

DMİ’nin otomatik istasyon ağı özellikle 2010’un ilk aylarında çok genişledi. Doğu ve Güneydoğu Anadolu’daki istasyonların çoğu yeni. Başkale, Sarıkamış gibi yerlerden veri geliyor ki bunları takip etmek çok ilginç olacak. Yazın da Mut vadisinin feci sıcak olduğu söylenirdi, bunu da gözlemleme şansı bulduk. Öte yandan bazı istasyonların kalibrasyonunun iyi yapılmadığı anlaşılıyor, buralardan yanlış veri geliyor, zaman zaman tespit edebildiklerimi listeden çıkarıyorum. Bazen de, şurada ve şurada anlattığım gibi durup dururken garip değerler görünüyor, onlara yapacak çok fazla bir şey yok, DMİ işte deyip geçeceğiz. Ayrıca, radara monte edilmiş istasyonlardan, Uludağ’dan, Sarıkamış’tan (ilçe merkezi), çevrelerine göre gayet düşük değerler, Oltu ve Iğdır gibi mikroklima özelliği gösteren yerlerden de yüksek değerler gelebilir, haritaya bakarken aklınızda olsun. Bununla ilgili ayrı bir yazı da yazmıştım, burada.

Sayfanın başına döneyim

Son Sıcaklıklar Avrupa

Batılılaşmayı savunursunuz savunmazsınız ona karışmam, fakat hava delisiyseniz en azından yüzünüz batıya dönük olacak değerli kardeşlerim. Ülkemiz coğrafi konumu itibarıyla batı rüzgarlarının tesiri altındadır, bu demek oluyor ki gavuristanda vuku bulan her hava hadisesinin ucu er ya da geç bize dokunur. Diyelim ki İstanbul’dasınız ve kar bekliyorsunuz, yağmur yağıyor, kafayı yemek üzeresiniz. Edirne’deki sıcaklığı kontrol edip duruyorsunuz, -1’e düştüğünü görüyorsunuz, tamam diyorsunuz oldu bu iş, geliyor artık. Fakat şunu biliyor musunuz ki, o soğuğun arkası, sağlam bir kökü yoksa İstanbul’a yağan kardan cacık olmaz? Bulgaristan’ın, Romanya’nın sıcaklıklarına bakmadan sevinirseniz, şurada anlattığım gibi gafil avlanabilir, kafanızı duvarlara vurabilirsiniz. Beklenip de yağmayan bir karın verdiği sıkıntı adamı bitirir.

Onun için, Avrupa’da ne oluyor ne bitiyor bakacaksınız, öğreneceksiniz. Kültürünü almasanız da, sıcaklık dağılımını, uydu görüntüsünü alacaksınız kıymetli arkadaşlarım. Son Sıcaklıklar Avrupa linki, bizi Wetterzentrale’nin saatlik olarak derlediği sıcaklık değerlerine götürüyor, Datum tarih, Zeit saat demek. Saat UTC olarak veriliyor, yani kışın 2, yazın 3 saat eklerseniz Türkiye saatini buluyorsunuz.

Sayfanın başına döneyim

Radar Görüntüleri

İnsanların Google’da neleri arayarak benim bloga ulaştıklarını görüntüleyebiliyorum. Birisi 1987 İstanbul kışı radar görüntüleri diye arama yapmış! Eh, olsa müthiş olurdu, ama yok. Memleketin yetiştirdiği en kral hava delilerinden sevgili dostum Ozan Deniz’le sohbet ederken de konu sık sık, Türkiye’de meteoroloji radarının henüz işletilmediği o esrarengiz günlere gelir. Örneğin, 2004 yılının Ocak ve Şubat’ındaki o müthiş kar fırtınalarında da olay radardan takip edilememiştir. Şimdi öyle bir kar fırtınası olsa ve radar devre dışı kalsa büyük eksiklik hisseder ve DMİ’ye ateş püskürürüz. İnsan bir şeyin yokluğunu çok kolay unutuyor.

Yanlışım varsa düzeltin: DMİ, meteoroloji radarlarının görüntülerini 2004 yılının ikinci yarısında internetten yayınlamaya başladı. O günden bu yana internete verilen radar görüntüsü sayısında bir artış gerçekleşmedi, ama bu hizmetin kalitesinde de bir düşüş olmadı. Öte yandan şunu söyleyeyim, DMİ’nin internete verdiği görüntüler, kurum içinde kapalı devre kullandığı radar ürünlerinin yanında bir hiç kalır. Çok yüksek çözünürlüklü, çok daha ayrıntılı tahmin yapma imkanı veren radar görüntüleri, tahmincilerin önünde bütün gün açık durmaktadır. DMİ ziyaretlerimin birinde bu müthiş olanakları görmüş ve şaşakalmıştım.

Radar görüntülerinin çeşitli hava şartlarında nasıl yorumlanması gerektiğine dair sayfamız şu an yapım aşamasında.

Sayfanın başına döneyim

Uydu Görüntüsü


Bunu sanırım çok fazla açıklamaya gerek yok, fakat belirtmem gereken en önemli şey, uydu görüntüsünün radarınkinden çok önemli bir farkının olduğu: Uyduda gördüğünüz her buluttan yağış olmuyor, gökyüzünde gördüğünüz her buluttan yağış düşmediği gibi. Saat yine UTC olarak veriliyor, kışın 2, yazın 3 ekleyeceksiniz.

Sayfanın başına döneyim

Hava Delisinin Saatlik Gözlem Haritaları

Bu link sizi, DMİ’nin saat başı güncellediği şu verilerin haritalar üzerinde gösterildiği sayfalara götürüyor. Haritaların hikayesini ve sıcaklıkla ilgili olanlarını yukarıda anlattım. Son 2 Saatteki Değişim ve Dün Bu Saatten Fark haritaları nem değerleri için de mevcut. Ayrıca gökyüzünün durumunu, rüzgar yön ve hızlarını; ve dün sabahtan bu sabaha kadar olan yağış miktarlarını harita üzerinde görebilirsiniz. Yağış haritasıyla ilgili uyarı: eğer bir istasyonda herhangi bir değer gözükmüyorsa, orada bu sabaha kadar olan 24 saat içinde yağış düşmemiş, ya da istasyondan veri gelmemiş demektir. 0 (sıfır) değeri, 0 – 0.4 mm arasında, çok az miktarda yağış olduğunu gösterir. Ölçülemeyecek kadar az miktarda yağış, DMİ kayıtlarına sıfır olarak geçiyor. Bir de, yağış ölçümleriyle ilgili sıkça sorulan bir soruya açıklık getireyim: Yağış, metrekareye düşen kilogram (kg) ya da milimetre (mm) olarak belirtilir. Bunlar aynı şeylerdir, çünkü 1 metrekarelik tabanı olan bir kabı 1 mm yüksekliğinde su ile doldurursanız, bu suyun kütlesi 1 kg gelecektir. Aynı kaba kar da yağsa ölçüm aynı şekilde yapılır, çünkü yağan kar erir ve kabı belli bir yüksekliğe kadar doldurur.

Bu bağlantıda gördüğünüz bütün haritaların bir de İstanbul versiyonları var. İstanbul haritalarında, AKOM istasyonlarından gelen veriler de mevcut.

Her saat her istasyondan veri gelmediğini unutmayın.

Sayfanın başına döneyim