“Kombimi Yaktım, Bekliyorum”


Bir Ozan Mert Göktürk – Alkım Yılmaz – Erdem Erdoğan ortak raporudur.
*****************
Hap bilgi: Soğuktan bıktırabilecek, ülkenin özellikle kuzeyinde ve doğusunda karlı, buzlu, ayazlı en az 1 hafta – 10 günlük bir periyoda giriyoruz. Seyahat planlarınızı, yakıta ayırdığınız bütçeyi gözden geçirin.
*****************

dogalgaz_4Biliyorsunuz Havadelisi.com ekibi olarak abartmayı, spekülasyonu, tahminimiz tutunca böbürlenmeyi hiç sevmeyiz. Bunların babalarını da sevmezdik.

Fakat vaziyet şu: Kış tahminimizde işaret ettiğimiz, bizi soğuk, Batı ve Kuzey Avrupa’yı ılık tarafta bırakan basınç dağılımı, kış başlar başlamaz oluşuverdi. Yani öyle gözüküyor ki, önümüzdeki en az 10 günün büyük kısmını soğuklarla baş başa geçireceğiz.

tahmin_ve_mevsimlikMesela bu yukarıdaki, haftaya Perşembe günü için GFS ve GEM adlı hava tahmin modellerinin tüm senaryolarının ortalaması (sol üst köşede de daha ufak olarak bizim mevsimlik tahmin var). Sarıdan kırmızıya doğru giden renkler normalden sıcak yerleri, maviden mora gidenler ise normalden soğuk yerleri gösteriyor. Türkiye kısmen morarmış. Yer seviyesinden 1500 metre yukarıdaki sıcaklıklar (mevsim normaline göre) ülkenin batı ve ortasında en az 8 derece, bazı yerlerde 10-12 derece daha soğuk olarak tahmin edilmiş. Diğer modeller de benzer senaryolar sunuyor.

Soğukların öncü birliği hemen yarın, yani Cumartesi günü ilk saatlerden itibaren Kapıkule’den yurda giriş yapacak. Bu öncü soğuk bir ‘karayelli‘ olacağı için, çok hızlı hareket edip Pazar günü ülkenin kuzeyine ve doğusuna çekilmiş olacak. Yani Cumartesi mesela Bursa’ya, Ankara’ya yağacak kar ancak tadımlık… İstanbul’un alçak semtlerinde ise yağmur ve en fazla sulu kar var, yüksek semtlerde göz zevkine hitap eden kar yağışı görülebilir ama akşamleyin İstanbul’da da yağış zayıflamış, gece kesilmiş olur.

Pazar günü DEK‘ler devreye girip İstanbul’a aralıklı sulu kar, Batı Karadeniz’e neredeyse sürekli kar yağdıracak. Kar sağanakları Ankara’ya kadar gelebilir. Hem Cumartesi hem Pazar, ülkenin kuzey yarısında denize kıyısı olmayan yerlerde yolda olacaklar dikkatli olsun.

Hafta sonu yaşayacağımız sistemle ilgili anahtar mesele, Karadeniz’de halen 11 ila 13 derece (ılık) olan deniz suyunun, üzerinden geçecek gayet soğuk havayla nasıl etkileşeceği olur. Birçoğunuzun artık bildiği gibi, bu durum rüzgarı denizden alan yerlerdeki yağışları çok fazla arttırabiliyor, fakat aynı zamanda buralardaki sıcaklığın da pek fazla düşmemesine neden oluyor. Bunun sonucu da, kasım sonu ve aralıkta yağan karların su içeriğinin fazla olması, dikine gelişen (bazen gökgürültülü) bulutlardan aşırı yağabilen ağır ve ıslak karın ağaçları tahrip etmesidir. Hatırladığım en belirgin örneği 2001 yılının Aralık ayında görülen bu durum, hafta sonunda Kocaeli, Sakarya, Düzce gibi illerde ve özellikle Batı Karadeniz kıyılarında tekrarlanabilir. Kıyılarda yağış esnasında buzlanma olması ise bu şartlarda çok zor.

Pazartesi günü batı bölgelerde yaşanacak kısa bir ısınmadan sonra, çok daha deli soğukların ve kar yağışlarının gelme olasılığı hayli yüksek. Güncellemeler bu başlıkta ve muhtemelen Pazartesi açılacak yeni başlıkta olacak.

——————————————
Peki diyelim ki tahminler tuttu, bu Aralık Türkiye’de süper soğuk geçti. Bu, bize kışın geri kalanı hakkında bir fikir verir mi? Tarihte çok soğuk aralıklardan sonra kışın devamı nasıl olmuş?

Tablo

İstanbul Göztepe istasyonunda, aralık ayı ortalama sıcaklığının (1971-2010 arasındaki aralıkların ortalamasına normal dersek) normalin 2 derece ve daha altında olduğu yılları en soğuktan başlayarak sıraladık. 1840’tan bu yana bu ölçüte uyan 26 tane aralık ayı bulduk.

Buna göre:

*Bu kışların %81’inde ocak da negatif anomaliye (normalden düşük sıcaklığa) sahip, şubat için bu oran %77, mart için %69. Dolayısıyla aralık ayının kayda değer biçimde soğuk geçtiği yıllarda “Bu kış soğuk geçecek” cümlesini kurduğumuzda her 4 yılın en az 3’ünde haklı çıkmış oluruz.

*Negatif anomalinin değeri arttıkça kışın soğuk geçme olasılığı da artıyor. (Örneğin 3 derece ve üstü negatif anomalide ocak-şubat aylarının normalden soğuk geçme olasılığı %88)

*Şu linkte görebileceğiniz, ekim ayının ilk yarısında gerçekleşen en düşük maksimum sıcaklığın ölçüt alındığı çalışmada 3 tane yıl ön plana çıkmıştı. Bu yıllar 1949, 1942 ve 1972; ve özellikle ilk ikisi aşırı soğuk kışlar. Şimdi lütfen tabloya bakın. Gördünüz değil mi! 1949 ve 1942 tablonun 1. ve 6. sıralarında yerlerini almışlar. Bu yılların diğer aylardaki yüksek negatif anomalisi de dikkatinizi çekmiştir sanırım. İçinde bulunduğumuz kış da, hem ekim başında gelen soğuğu, hem de soğuk geçecek aralığıyla efsaneleri andırıyor.

*Özetle, aralık ayının normalden ciddi anlamda soğuk geçmesi durumunda o kışın bütünüyle soğuk geçme olasılığı epey yüksek. Bu durumda en büyük umudumuz halen önümüzdeki 15 gün için normallerin ortalama 4-5 derece altında geçmesi beklenen aralık ayının, uzun vade tahmin periyoduna henüz girmemiş olan son 10 gününde de bu anomalinin korunması veya en azından 3 derecenin üzerinde negatif anomali ile tamamlanmasını sağlayacak koşulların hüküm sürmesi. İşte bu gerçekleşirse yıllardır beklediğimiz dört dörtlük kışın tadını çıkarabiliriz.

————————–
Güncellemeleri bu başlık altında yapacağız. Gözlem, tahmin ve her türlü görselinizi paylaşmak için önce şurada anlattığım gibi bloga üye olmanız gerekiyor (zaten üye iseniz bir daha olmanıza gerek yok). Bağımsız yorumlarınızı buraya tıklayarak, cevaplarınızı, cevap vermek istediğiniz kişinin yorumunun altındaki “Cevapla” düğmesine basarak yazabilirsiniz. Diğer konuları lütfen Atış Serbest‘e yazalım. Teşekkürler.

Reklam

““Kombimi Yaktım, Bekliyorum”” üzerine 365 düşünce

  1. Cenk (Şişli/İST, 110 m)

    Hem GFS hem de ECMWF soğuğun giriş noktasının Trakya olduğu konusunda uzlaştı. Çarşamba günü öğle saatlerinde 850 hPa’da -10 derece gözüküyor. Buna karşın Edirne’de gündüz maksimumları neden 4-5 derecelerde? Hadi İstanbul’da nispeten yüksek deniz sıcaklıkları nedeniyle yer seviyesi yukarıdaki soğuğu yeterince yansıtmıyor olabilir. Peki Edirne ve Kırklareli gibi merkezlerde 850 hPa’da -10 derece girmesine rağmen neden maksimumlar yüksek? DMİ, ECMWF soğuk girişini daha batıya almasına rağmen Trakya sıcaklıklarını düşürme yönünde güncellemedi. Trakya’ya -5 girerken de bu maksimumlar vardı, -10 girerken de yaklaşık aynı değerler var. Sıcaklıkları revize etmesi gerekmez mi?

    2. Havatrakya (Tekirdağ / 20m)

      BOLAM ve SKIRON gibi sınırlı alan modelleri de söylediğinizi belirtmiş. Sıcaklıkların cuma gününe kadar Edirne, Kırklareli ve Trakya’nın iç kesimlerinde 1-2 dereceyi aşamayacağını gösteriyor. DMİ bence tahminini güncelleyebilir.

  2. Santiago (Florya - IST / 47m)

    Bu sabah modeller daha da bozmuş, tahminime göre artık yarın sistem kuşa bile değil sineğe dönecek.

    İstanbul’a kar kesin yağmayacak, hatta Çorlu ve Çerkezköy’e bile yağmayacak.

    #TotemimiYaptımBekliyorum

    1. Antibiyotik - Ankara / Çankaya 1.000 mt

      Ya biz ne yapalım? (Dikkat ağlama içerir)

      Sizin hiç olmazsa yağışınız var. Sabah sabah yine WRF, GFS, ECMWF artık ne varsa gezindim. Ankara’da sineğin suyunu sıksan en fazla 1 mm yağış var. 7 milyonluk şehirde kime yetecek bu kar? Yazıktır, günahtır.

      #AğladımBekliyorum

  4. ozan DENİZ ETKİSİ (çorlu/185m)

    Kısa vadeli tahminlerin bozulmasından çok uzun vadenin bozulması canımı çok sıktı. İşin ilginç yanı uzun vadede bizi heyacanlandıracak bir şey olsa bin kez bozuluyor. Fakat model çıktıları moral bozucuysa maşallah 180 saat sonrası bile birebir tutabiliyor. Mesela insanın aklına modelllerin İskandinavya üzerindeki, yüksek merkezinin güçlenip incelip İtalya’ya doğru sarkıp , Akdeniz’de bir tepki ab’si oluşturup bizi şaşırtacağı yatıyor mu? Fakat 180’de bunu veriyor olsa, hemen 1 güncelleme sonra bile şu anki verdiği duruma sokabilir ki zaten öyle de oluyor.

    1. Santiago (Florya - IST / 47m)

      Durum orta vadede pek iyi değil, aşırıya çıkan (+3/+4) bir AO endeksi görülüyor, bu da sistemlerin doğuya kayma eğilimi olduğunu, Azor’un bize doğru geleceğinin sinyalini veriyor.

      Not: 16-17’sine kadar durum böyle olabilir, ondan sonrası uzun vadeye girer ki bu kadar uzun sürede modellerin 180 derece dönme olasılığı da mevcuttur.

  7. kemalozel (İST/BEŞİKTAŞ 20m)

    Sevgili arkadaşlar, öncelikle herkese hayırlı geceler ve güzel bir kış sezonu diliyorum. Uzun zamandır takip ediyorum. Bilimsel olarak sizin gibi konulara hakim değilim ama, saygıdeğer hocalarımızın araştırma ve sunumları sayesinde aradığımı bulabildiğim için hepinize teşekkür ederim. Birde de şu İstanbuldan‘dan gol sesi…….. 🙂

  8. ercanyavuz Küçükyalı/ist,20m

    Arkadaşlar hayatımın en büyük çılgınlığını yaptım. Sarıyer’de kar var deyince atladım arabama bastım sarıyereSarıyer’e , bir gittimki ki harbiden kar var. 😀 Bu resmide de orda orada çektim.. Bu arada arabadaki derece Küçükyalı’da 6 iken Sarıyer’de 3 dereceye düştü ve uyarı vermeye başladı 😀 http://u1312.hizliresim.com/1j/9/vbfl6.jpg

    Gerçek bir hava delisiymişsiniz. Fotoğraflar da çok güzel ama fotoğraflarımız gelecekte kaybolmasın diye kendi blogumuza yükleyip o şekilde paylaşıyoruz. Şurada anlatımı var. -Onur

  9. Oğuz(Eskişehir/860m)

    Bu DEK’ler de sıktı ama yağacaksanız ya erken saatte yağın ya da ben uyuyunca yağın, bu ne kardeşim böyle gecenin yarısında. 2 gündür bu DEK’lerin yüzünden uykusuzum. Tam yatacaktım dışarıya bir baktım kar yağıyor, uyku yine yalan oldu 🙂

  10. Havadelisi (Moda/İST, 28m)

    Moda’da bile kar serpiştiriyor, Sarıyer’in durumu aşağıda. 850 mb’da -8 derece bile yok… Kıyıköy açıklarındaki kütle de vuracak… Hayır şimdiden böyleyse Salı Çarşamba koparız gibi geldi bana…

    1

    2

    1. Commandouz (Bayrampaşa-148 m)

      Mevsimin ilk kar yağışını görmek için bekleyeceğim. Sıcaklık 3.6 derece. Şu anki tahmini 850 mb. sıcaklığı ise -6.4 derece.

      1

        1. Commandouz (Bayrampaşa-148 m)

          Arkadaşlar Twitter’da arama kısmına ‘Sarıyer kar’ yazıp resimleri görebilirsiniz.

        3. Erdem (Suadiye/İST, 33m)

          Sarıyer’de sıcaklık 3 derece gözüküyor. Bu sıcaklıkta yerde nasıl örtü oluşturmuş? İlginç gerçekten.

          1. Havadelisi (Moda/İST, 28m)

            Yağış sağanak karakterli ve lokal olduğu için aslında kuru havada cereyan ediyor. Hava kuruyken erimeye başlayan kar aynı zamanda çabucak buharlaşabiliyor, fakat buharlaşan su etrafından ısı koparmak durumunda olduğu için var olan diğer karların bulunduğu ortam soğuyor, böylece kar daha geç eriyor, yeni yağan karın da erimeden kalması kolaylaşıyor.

            Salı Çarşamba bol yağış olacağı için bol nem de olacak ne yazık ki.

    3. hayatbu (Beşiktaş/İST 10 m)

      Uzun bir aradan sonra herkese merhaba. Blog’u takip ediyorum fakat yoğunluğumdan yazmak mümkün olmuyor…

      Evet, Çamlıca kameralarında da kar yağdığı görünüyor. Işık yetersizliğinden fotoğraflamak mümkün değil. Salı ve Çarşamba’yı büyük bir merakla bekliyorum doğrusu. Bir de Mehmet Can nerede pek göremiyorum doğrusu. Ancak Salı sabahı şöyle nokta atışı bir tahmin yapsa çok güzel olurdu doğrusu.

  12. Erdem (Suadiye/İST, 33m)

    Arkadaşlar her şey güzel de İstanbul’da sıcaklıklar her zaman olduğu gibi problem yaratmayacak mı? Sıfır derecenin üzerinde yağan kardan ne hayır gelir?

      1. Erdem (Suadiye/İST, 33m)

        Sorumun cevabını aldım. Havada uçuşurken içimizin pır pır etmesini sağlayan fakat yerle temasa geçtiğinde eriyip cıvıklaşan, can çekişen ve anında yok olmasıyla birlikte hevesimizi kursağımızda bırakacak bir kar senaryosu…:(((

  16. ilikcireyiz (Ortaköy/İST, 17m)

    Bu sefer de yağışın yarısı geçtikten sonra ancak (sulu) kara dönen yağmur, sıfırın altına düşmeyecek sıcaklıklar, ıslak kaldırımlar filan göreceğiz inşallah. En soğuk günümüz böyle olsun, ne diyeyim. Patlamış mısırımı aldım, bilgisayarın önüne oturdum, bekliyorum 😀

    Bu arada Ankara, İstanbul’dan önce DEK aldı, gülümsedim şahsen 😀

    2. lalaker1 (Safranbolu/Karabük, 490 m)

      Ben Eflani daha çok kar alır diye bekliyordum ancak sanırım Safranbolu şu an daha iyi durumda 🙂

  18. Semih(Tuzla/İSTANBUL, 15 m.)

    Yerel bir olay mı bilemiyorum şu an ama Tuzla’da çok fena fırtına var, batı ve güneybatı yönden. MGM’ye göre 10 dakikalık ortalama hızı 48 km/h saati buluyor! Hamleleri siz düşünün.

Yorumlar kapalı.