Yazar arşivleri: Havadelisi (Sandsli / Norveç, 50m)

Kış Güneşi, Soğuk, Yüksek Basınç, Sis…


Önümüzdeki günlerde ve gelecek hafta içinde Türkiye genelinde kayda değer bir yağış şu an için beklenmiyor – yüksek basınç etkisini sürdürecek. Baskın hava olayı iç ve doğu bölgelerdeki (özellikle kar örtüsü olan yerlerdeki) aşırı gece soğuğu ve yerel olarak görülecek sis olacak. Salı gününden sonra kuzeyden, muhtemelen yine Karadeniz üzerinden sarkacak -çok kuvvetli olmayan- soğuk hava gündüz sıcaklıklarını tekrar düşürüp Marmara ve Karadeniz bölgelerinde hafif yağışlara yol açabilir. Denize uzak ve yüksek yerler haricinde kar beklentisi yok.

 

Kış, Bir Karadeniz Sistemiyle Açılıyor


‘Meteorolojik kış’ın başlangıcını idrak ettiğimiz, hava delilerince mübarek sayılan üç ayların bu ilk gününde hepinizi saygı ve muhabbetle selamlıyoruz değerli takipçiler…

Güzel bir tesadüf olarak, Samsun Kocadağ’da mevsimin ilk kar örtüsünü de bu sabah (1 Aralık’ta) gördüm; 1100-1200 metreye ancak inebilmiş:

kucuk

Fakat hakiki kış, Karadeniz’de yeni başlıyor: Çarşamba ilk saatlerde Kırım ve Romanya üzerinden gelerek Türkiye’ye Batı Karadeniz’den giriş yapacak mevsimin şimdiye kadarki en soğuk hava kütlesi; deniz kenarına kadar indiremeyecek olsa bile, kar örtüsünü ülkemizin kuzey, iç ve doğusundaki birçok yere yayacak…

Yazının devamı->

Lodos ve Sonbahar Sıcağı


Türkiye’nin büyük kısmında yağışsız günler devam ediyor. Perşembe günü -yine sadece- Orta ve Doğu Karadeniz’e şöyle bir uğrayıp geçecek yağmurdan sonra, ülkemiz cuma gününden itibaren bu sefer hem yağışsız hem de -güneyli rüzgarlarla birlikte- son derece ılık bir havanın etkisi altına girecek.

HHHH

Pazar günü ilk saatlerde Avrupa’da görülecek sıcaklıkların normalden farkının dağılımı (40 model çıktısının ortalaması).

Gelecek hafta başına kadar yağmur sadece Ege Kıyıları ve Trakya’da, o da genellikle azar azar ve uzun aralıklarla, lodosun ara ara taşıyacağı bulutlardan ötürü görülecek. Cuma gününün ve bilhassa hafta sonunun baskın hava olayı sert güneyli rüzgarlar ve birçok yerde mayıs tadı yakalayacak olan yüksek sıcaklıklar olacak. Hafta sonu güneyden fön tipi rüzgar alacak olan Marmara’nın doğu kesimleri (İzmit, Adapazarı) ve Karadeniz Kıyıları’nda sıcaklıkların -yerel olarak- 25 dereceyi aşması olasıdır.

Bizim tarafta bunlar olurken Avrupa’nın batısında mevsimin -öyle ahım şahım olmasa da- ilk soğuk hava dalgası yaşanıyor olacak.

Bu Hafta da Havada Yeni Bir Şey Yok


Türkiye’yi etkileyen basınç ‘örüntü’sünün (yani ‘patern’inin, bakın bunlar hep sağda solda atıp tutarken kullanabileceğiniz sözcükler); yeni haftada da kayda değer bir değişikliğe uğramayacağı anlaşılıyor. Akdeniz Havzası’nda yüksek basıncın hükümranlığı sürüyor.

Bu da demek oluyor ki ülkemizde havalar, son bir hafta on gündür nasıl idiyse önümüzdeki hafta da aşağı yukarı o tatta olacak. Karadeniz Bölgesi, Güneydoğu Anadolu’nun doğusu ile Doğu Anadolu’nun güneyi haricinde sözünü etmeye değecek bir yağış yok. Karadeniz’deki yağışlar geçen haftaki kadar etkili olmayacak, öte yandan kar örtüsü biraz daha aşağı (1200-1500 metre arasına) inecek; ülkenin güneydoğu ucunda ise pazartesi gecesi şiddetli yağmur, dağlarında yoğun kar görülecek.

İstanbul’da pazar günü gündüz biraz serinleyen hava pazartesi tekrar ısınacak, fakat salı günü kuzeyden yaklaşacak soğukla sıcaklık yine bir miktar düşecek… Bu şiddetli olmayan fakat hissedilir iniş çıkışlar hafta boyunca var gibi, dolayısıyla dikkatli olun, yanınızda giymek için rahat taşınan kalınca bir şey mutlaka bulundurun… Rüzgar genelde hafif olduğundan özellikle akşamları hava zaman zaman kirli olmaya devam edecek…

Önümüzdeki hafta sonundan itibaren Batı Avrupa’ya dalması muhtemel bir soğuk hava Akdeniz Havzası’ndaki yüksek basıncı dağıtır, yerine geçecek alçak basınçlar bizim tarafta lodoslu bir örüntünün ortaya çıkmasını sağlar diye umuyoruz… Bu kişiliksiz havalardan iyidir en azından…

Sen Neymişsin Patricia


Hurricane Patricia weather graphicBugün iyice zıvanadan çıkarak dünya üzerinde kaydedilen en şiddetli tropikal fırtına (tayfun, kasırga) olma ünvanını ele geçiren Patricia, kısa süre içinde Meksika’nın Büyük Okyanus sahillerinden karaya çıkacak. Patricia’nın sürekli olarak esen en yüksek rüzgar hızının (“maximum sustained winds”) saatte tam 325 km’ye çıktığı belirtiliyor… (Karşılaştırma için, saatte 60-70 km ile esen lodosun Marmara Denizi’nde ulaşımı durdurduğunu hatırlayabilirsiniz). Patricia’nın yol açtığı anlık rüzgar hamlelerinin (“wind gust”) ise, sıkı durun, saatte 410 km civarında olduğu belirtiliyor… Bu kadar korkunç rüzgar hızları, sadece, çok daha dar alanları etkileyen ve temas ettiği her türlü yapıyı yerle bir eden F4 veya F5 hortumlarda (“tornado”) meydana gelebiliyor… Patricia’nın da, karaya çıktığı yere yakın yerleşimleri dümdüz edeceği söyleniyor.

Patricia Tayfunu’nun bu hale gelmesinde Büyük Okyanus’taki aşırı yüksek deniz suyu sıcaklıklarının (El Nino) da payı var. Yüksek deniz suyu sıcaklıkları tropikal fırtınaların bir nevi yakıtıdır, atmosfere karışan ısı enerjisi tayfun tarafından hareket enerjisine (rüzgara) çevriliyor. Patricia’nın merkez basıncı 879 mb’a kadar düştü (Türkiye’yi etkileyen en babayiğit siklonların merkez basıncı 980 mb’a nadiren düşüyor).

Patricia ile ilgili ayrıntılı bilgi: http://www.wunderground.com/hurricane/eastern-pacific/2015/Hurricane-Patricia?text=public

Bir Sonbahar Klasiği


Önümüzdeki birkaç günü; en çok Ege ve Akdeniz kıyıları ile Marmara Bölgesi’ne yağmur yağdıracak tipik bir Orta Akdeniz üzerinden gelen serin ve yağışlı hava kütlesinin etkisi altında geçireceğiz (geçtiğimiz yılların ekim aylarında gelen bazı benzer yağışlı sistemlerin başlıkları: 2014, 2013, 2011)

ecmSöylemeye gerek yok aslında: Özellikle Ege ve Akdeniz kıyılarında ve özellikle Perşembe gününden itibaren şiddetli yağış, su baskını, sel riski mevcut; artık bu mevsimde gelen benzer sistemlerin hepsinde olduğu gibi… Söke ve Datça civarında metrekareye birkaç saat içinde 44, 77 kg düşmüş bile, ki bugün daha Çarşamba, işin başındayız.

Yazının gerisini de göreyim->

Sel Sırası Marmara’da


Hava Delisinin Not Defteri‘nin Feysbuk üzerinden süren büyüme hamlesi blog sayfamızı ara ara boşlamamıza neden oluyor; bu yazıyla hem eski güzel günlere dönüşün bir adımını atmış olalım, hem de yaklaşan şiddetli yağmur dalgasının bazı teknik ayrıntılarını konuşalım…

GFS modeline göre önümüzdeki cuma akşamına kadar düşecek yağış miktarı (metrekareye kilogram cinsinden)... Ortadaki morluğa bakın, Marmara Bölgesi'ni hemen seçeceksiniz.

GFS (Pazar 12Z) modeline göre önümüzdeki cuma akşamına kadar düşecek yağış miktarı (metrekareye kilogram cinsinden)… Ortadaki morluğa bakın, Marmara Bölgesi’ni hemen seçeceksiniz.

Günümüzde, özellikle de denizlerin en sıcak halini aldığı (dolayısıyla atmosfere, yağmura dönüşebilecek su buharını gani gani saldığı) bu mevsimde; hemen her yağışlı sistemden önce “su baskını / sele dikkat” diye uyarı verildiğine dikkat etmişsinizdir. Bu ne yazık ki abartılı bir tahmin yaklaşımı değil. Abartılı olmamasının iki sebebi var. İlki, malum, bizim doğayla uyumlu yaşamayı beceremeyen, doğanın işleyişini anlamayı ısrarla reddeden bir millet olmamız… Bu konuda hep aynı şeyler söylendiği, kimse de tınmadığı için konuşmaya bile gerek yok ama yine de özet geçelim: Her yere ama her yere yol, beton zemin ve bina inşa ederek, yağan her çok yağmurun istisnasız olarak en azından su baskınına dönüşmesine yol açıyoruz: Çünkü suyun doğal yolunu izleyerek akıp gitmesini, toprağa ve daha büyük sulara kavuşmasını engelliyor; onu, üzerimize çıkmaya zorluyoruz.

Yazının gerisini de göreyim->

Eylül Ayı Sıcak Rekorları Kırıldı


6 Eylül 2015 Pazar günü (dün) eylül ayı sıcaklık rekorunu kıran bazı istasyonlar…

* Göztepe/İstanbul: 37,9 derece. Eski rekor 37,5 derece (1 Eylül 1938).
* Kartal/İstanbul: 38,3 derece. Eski rekor 36,6 derece (1 Eylül 2007; 1938’de kayıt yok)
* Milas/Muğla: 44,1 derece. Eski rekor 41,1 derece (1 Eylül 2007; 1938’de kayıt yok)
* Bodrum/Muğla: 41,1 derece. Eski rekor 40,0 derece (2 Eylül 1956; 1938’de kayıt var, rekor yok)
* Edirne: 39,9 derece. Eski rekor 37,8 derece (15 Eylül 1987; 1938’de kayıt var, rekor yok)

(Veriler: Meteoroloji Genel Müdürlüğü)

Gereği Düşünüldü: Sıcaklar Uzuyor


MEB’in yaz tatilini uzatmasının ardından bizler de Havadelisi ekibi olarak yaz sıcaklarını uzatmaya karar verdik. Her şeyi devletten beklemek olmaz. Biz de elimizi taşın altına koyduk. İlgili makamlarla yaptığımız istikşafi görüşmelerin ardından bir karara vardık. Sonuç olarak önümüzdeki bir hafta hatta 10 günlük süreçte Orta ve Doğu Karadeniz ile Doğu Anadolu’nun kuzey ve doğusu hariç bölgelerin neredeyse tamamında en yüksek sıcaklıklar 30 derece civarında dolanacak. Hatta madem tatil devam ediyor Ege, Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu’da(doğusu hariç) 35 derece civarı da olsun istedik. Sıcakların ucunu açık bıraktık ki 10 gün sonra halkın iradesine başvurup devam edip etmeyeceğine karar verebilelim. Halkın iradesini beğenmezsek 1 hafta sonra tekrar sorarız, aradaki boşluğu da geçici sıcaklarla doldururuveririz gider.

DİKKAT!!!: Orta ve Doğu Karadeniz ile Doğu Anadolu’nun kuzeyindeki şiddetli yağış, buna bağlı sel, heyelan riski cumartesi gününe kadar devam ediyor. Bu bölge için alarm durumu ortadan kalkmış değil.

Not: Marmara ve Ege kıyılarındaki sıcaklara gündüz saatlerinde en azından önümüzdeki çarşambaya kadar kuzeyli yönlerden esecek kuvvetli rüzgarlar eşlik edeceğinden bunaltıcılık sınırlı olacaktır. Gece saatlerindeki nem seviyesi zaman zaman yükselse de Ağustos başındaki kadar rahatsız edici olmayacak. Yine de mevsimine göre geceler sıcak geçecek.

3 büyük şehirde önümüzdeki 5 günün hava durumu:

İstanbul: Parçalı, az bulutlu ve çoğunlukla güneşli. En yüksek sıcaklıklar 29-32 derece arasında olacak, karasal noktalarda biraz daha tırmanabilir. Gündüz saatlerinde poyraz kuvvetli. Gece sıcaklıkları kuzeyinde ve karasal yerlerde 20 derece, diğer kesimlerde 22-23 derecelerde.

Ankara: Parçalı, az bulutlu. En yüksek sıcaklıklar 28-30 derece aralığında. Geceleri serin. Sıcaklıklar 15 derecelere kadar düşecek.

İzmir: Sıcak da sıcak. En yüksek sıcaklıklar 30 derecenin altına düşmeyecek, 35 derece civarı mümkündür. Rüzgar var ancak etkisi oldukça sınırlı. Geceleri eskiye göre kısmen daha rahat geçecek. 22-24 derece aralığında.

Samsun’dan…


Samsun’un havasına dair ilk izlenimlerimle karşınızdayım.

Bugünlerde neredeyse İstanbul kadar sıcak, önce onu söyleyeyim. Özellikle sahildeki yoğun yerleşimli kesim; sıcaktan, nemden ve rüzgarın pek giremediği beton denizi yüzünden nefes alınamaz halde… Elim fotoğraf çekmeye bile gitmedi, o kadar kötü bir görüntü. Atakum Atakum dediler, yan yana üç tane ağaç bırakmamışlar Atakum’da, her yer apartman…

Yazının gerisini de göreyim->