Etiket arşivi: Doğu Anadolu

Doğu’dan Manzaralar

10 Yanıt

Bir süre Doğu’da görev yapmış olan Karpat rumuzlu coğrafya hocamız Doğan Acar‘dan, fotoğraflarla süslenmiş bazı hatıralar, ayrıca Doğu’nun havasıyla ilgili bilgi ve anektodlar… Doğan Acar‘ın kendi yazısı…
—–

Geçen sene tam da bu zamanlardan, Bitlis ve Mutki civarından birkaç fotoğraf…

Görüntüler Bitlis Mutki arasından, buranın yükseltisi 1400 m civarında hatırlatmakta fayda var; Bitlis merkezin büyük kısmı buradan daha yüksekte yer alıyor.


Bu bölgeye Akdeniz kuş uçumu neredeyse 600 km, Karadeniz ise yine kuş uçumu 400 km uzaklıkta bulunuyor. Bu bölge ile alakalı, kar yağışlarıyla ilgili bilimsel bir çalışmaya ya da şöyle söyleyeyim tam olarak bölgeyi kapsayan net bir çalışmaya rastlamadım. Sadece Bitlis değil, Tunceli’den Yüksekova’ya kadar olan bölge; Orta Akdeniz ve Doğu Akdeniz siklonlu bir kış sezonunda müthiş kar alıyor. Karadeniz sistemleri Doğu Anadolu’nun kuzeyinde bilhassa da Kars ve Ardahan’da yağışlara sebep oluyor. Oraları Karadeniz Dağları’nın ardında (duldasında) kaldığı için Karadeniz yaylaları ile kıyaslanmayacak ölçüde düşük miktarlarda kar yağışı alıyor.

Yazının devamını da göreyim->

Reklam

Kış, Bir Karadeniz Sistemiyle Açılıyor

67 Yanıt

‘Meteorolojik kış’ın başlangıcını idrak ettiğimiz, hava delilerince mübarek sayılan üç ayların bu ilk gününde hepinizi saygı ve muhabbetle selamlıyoruz değerli takipçiler…

Güzel bir tesadüf olarak, Samsun Kocadağ’da mevsimin ilk kar örtüsünü de bu sabah (1 Aralık’ta) gördüm; 1100-1200 metreye ancak inebilmiş:

kucuk

Fakat hakiki kış, Karadeniz’de yeni başlıyor: Çarşamba ilk saatlerde Kırım ve Romanya üzerinden gelerek Türkiye’ye Batı Karadeniz’den giriş yapacak mevsimin şimdiye kadarki en soğuk hava kütlesi; deniz kenarına kadar indiremeyecek olsa bile, kar örtüsünü ülkemizin kuzey, iç ve doğusundaki birçok yere yayacak…

Yazının devamı->

Çığ

17 Yanıt

Şekil 1. Kutsal Roma imparatoru I. Maximillian'ın epik şiir tarzında yazılmış renkli ve alegorik otobiyografisi olan Theuerdank'da (1478), çığlar çizgi filmlerden alışık olduğumuz şekliyle dağlardan yuvarlanan dev kar topları olarak karşımıza çıkıyor. Halbuki böyle bir çığ oluşumu söz konusu bile değildir. Hatta, 19. yüzyılda bile büyük kar topu düşüncesi hala yaygın yer buluyordu (2). Resmin kaynağı: http://de.wikipedia.org/wiki/Theuerdank (telif hakkı kısıtlaması yoktur)

Bir
Ali Değer Özbakır
Ozan Mert Göktürk
ortak çalışmasıdır. Yazının büyük bölümünü kaleme alan ve burada da yayımlanmasına izin veren sevgili dostum dağdelisi Ali’ye sevgi ve saygılarımı sunuyorum. Dağdelisi‘ni de takip etmenizi tavsiye ederim.

———–
“En büyük çığı bile küçük şeyler tetikler”
Vernor Vinge
———–

Birikmiş kar ve eğim, dağlık alanlarda başa gelebilecek en büyük felaketin baş mimarıdır: Çığ. Çığlar da, heyelan ve kaya devrilmesi gibi temel olarak bir kütle hareketidir. Ancak kar, yeryüzünde yer alan diğer doğal malzemelere kıyasla çok daha düşük mukavemete sahiptir ve bu da çığları diğer kütle hareketlerine nazaran daha sık rastlanan bir fenomen yapar [1]. Diğer taraftan dünya genelinde çığlar çoğunlukla düşük nüfus yoğunluğuna sahip dağlık alanlarda meydana geldiğinden diğer büyük doğal afetlere kıyasla daha az can kaybına neden olur.

Özellikle Ocak ve Şubat aylarında meydana gelen yoğun kar yağışlarının ardından çığ haberleri de bültenlerde yerlerini aldı. Tunceli-Erzincan, Tunceli-Ovacık, Hakkari-Van, Hakkari-Çukurca ve Çukurca-Şırnak karayolları başta olmak üzere birçok hat ulaşıma kapandı. Bu yazıyı hazırladığımız sıralarda (17 Şubat Cuma akşamı) yoğun kar yağışı, sözünü ettiğimiz bölgeleri tekrar etkisi altına alıyor ve yeni çığlar kara ulaşımını engellemeye devam ediyordu. GFS modelinden elde edilen meteograma göre (Şekil 2), Bitlis’e Pazar akşamına kadar 36 mm yağış düşecek, bu, var olan 210 cm’nin üzerine yarım metre civarı daha kar yığılacağı anlamına geliyor. Bitlis’in, yerel özellikleri nedeniyle modellerin gösterdiği yağıştan çok daha fazlasını alabilen bir yer olduğunu göz önüne alırsak, eklenecek yarım metre kar için en az ifadesini kullanmak yanlış olmaz. Ülkemizin doğusunda Bitlis’e benzer yerel iklim özellikleri gösteren, ama daha küçük olduğu için kar kalınlık bilgisini elde edemediğimiz yüzlerce yerleşim yeri bulunuyor, ve bunların birçoğu önümüzdeki günlerde çığ tehdidi altında olacak.

Gerisi uzun ama çok önemli->

Yağışlı ve Soğuk Bir Hafta Daha Geliyor

775 Yanıt

Hoca yeni başlık aç! lobisi devreye girmeden hamlemi yapıp, sevgili hava delilerinin değerli yorumlarıyla süsleyebilecekleri yazıyı daha Cumartesi akşamından yazmaya karar verdim. Önümüzdeki hafta yoğun olacağım, WRF’nin derinliklerinde geziniyorum, bu hava tahmin modelini ülkemize özel isabetli tahminler üretir hale getirebilmeyi umuyoruz… Birkaç hafta içinde ilk sonuçları almış oluruz. “Battı” denen Yunanistan’da üretilen SKIRON‘un İstanbul’daki DEK yağışlarını nasıl nokta atışla tahmin ettiğini sık sık gözlüyoruz; şahsen bir yandan hayranlık duyuyor, bir yandan da bu ülkenin bilim insanlarından birisi olarak utanıyorum, hiç değilse başka bir model üzerinde biraz kendimiz uğraşıp bir alternatif üretebilmeliyiz.

GFS'nin önümüzdeki hafta için bir haftalık toplam yağış tahmini

Gerisini de okuyayım->