Türk yağışlı hava kütleleri tarihinin şu güne kadarki muhtemelen en kapsamlı, en ayrıntılı tahmin ve şimdigörüsü (nowcasting) tüm belge ve görselleriyle bu yazıda. Cümle hava delisine teşekkürlerimi sunuyorum.
—–
Ne de severdim o anonsu! Yurdumuz bu akşamdan itibaren Karadeniz üzerinden gelen soğuk ve yağışlı hava kütlesinin… diye başlardı. Kuzeyli rüzgarların mutlak hakim olduğu 1992 kışında çok işitmişimdir. Belki size garip gelecek ama, Karadeniz’den gelenlere kıyasla, Balkanlar ya da Orta Akdeniz üzerinden gelen sistemlere ben öyle çok da bayılmam. Evet onlar siklonlu miklonlu olurlar, fırtınayla gelirler, çok daha fazla yağış bırakırlar, birçok yeri tepeleme karla doldururlar… fakat dışarda her yer buz kesmişken ve gökyüzünde yıldızlar sayılıyorken Karadeniz’den gizlice gelip on beş dakikada her tarafı bembeyaz yapan bir kar sağanağının keyfi bence hiçbir şeye değişilmez. Hele eskiden radar filan da yokken Karadeniz sistemlerinden alınan zevk bambaşkaydı. Acaba bir sonraki sağanak saat kaçta gelecek diye meraklanırken yüreği pır pır etmemiş adama hava delisi demem. Ama yarım saat içinde işini bitirip giden o muazzam kar sağanağını boş bulunup kaçırdığınız için kahrolduysanız işte o zaman en kral kar manyağı sizsiniz.
Aşağıdaki harita deniz suyu sıcaklıklarını normalden fark olarak gösteriyor. 13 Eylül itibariyle sıcaklıklar Karadeniz’in kuzeybatısında normale, hatta normalin çok az altına düşmüş.
Gerçi bizim kıyılar ve doğu kısımlar halen normalin üzerinde sıcak. Ama en azından soğumanın özellikle Karadeniz’de gayet hızlı gerçekleşebildiğini, yaz sonu ölçülen çok yüksek deniz suyu sıcaklıklarının şurada kaygılanıldığı gibi kışın yağacak karlara ekstradan mani olmasının zor olduğunu öğrenmiş olduk. Hatırlarsanız şimdi mavi gözüken yer de 30 dereceye yakındı, ama şu an 21-22 derece. Gerçek sıcaklıkları da aşağıdaki harita gösteriyor.
Linki burada: http://myocean.org.ua/val_sst.php
Bugünkü (11 Ağustos 2010) görüntü:
Bu sene, aşağıdaki gibi oluşumlar görmemiz gayet olası:
Eylül 2008’de görülen yukarıdaki siklon, İstanbul’da rüzgar hızı rekorunun kırılmasına yol açmıştı. Bilim Teknik dergisindeki makalemizde anlamıştık. Ayrıca şu forumda da aynı siklon incelenmiş, çok net uydu görüntüleri var.
———– Güncelleme’nin Sonu ————-
Bu haritadaki deniz suyu sıcaklık değerleri uydu görüntülerinin işlenmesiyle elde ediliyor ve oldukça güvenilir. Bizim Doğu Karadeniz kıyılarının biraz açığındaki 30+ derecelere dikkat!
Karadeniz’in su sıcaklığının neden önemli olduğunu şu yazımda anlatmıştım.
Trakyalı hava delilerinden Korhan bey, Trabzon’da deniz suyu sıcaklığının 27 derece ölçüldüğünü bildirdi. Nefis bir gözlem:
Güncelleme – Saat 17.00: Yazının son bölümüne Deniz Bozkurt‘un şekillerle desteklediği yorumları eklendi.
İstanbul’un kuzeyindeki kütlenin ortası oyulmuş ve kütle dönmeye başlamış!
Hacı hacıyı Mekke’de, hoca hocayı tekkede, aşırı hadiseler hava delisini iki dakkada bulur, diye bir atasözümüz yoksa da, ben şimdi uyduruyorum. Geçtiğimiz hafta sonu iki günlüğüne İstanbul’a geldim. Kafa dinlemek istediğim zamanlarda modelleri çok ayrıntılı incelememeye çalışıyorum, bu sefer de öyle yaptım. Başlarım dedim havasından da, nasıl olacaksa olacak, ilgilenmiyorum, tatildeyim. Sadece göz ucuyla baktım: Pazar gecesi için epey bir yağmur gözüküyordu. Umursamadım.
Kılıç rumuzlu bir hava delisi, CNNTürk forumunda, yaptığı nefis gözlemin açıklamasını aramış, önce okuyalım:
“Balıkesir ve Bursa’da yağışlar kuzeye çıkıyor çıkıyor, Marmara Denizi’ni gördü mü yönünü doğuya çeviriyor…. ve İstanbul Kocaeli Gebze gibi denizin kuzeyindeki yerler yağış alamıyor, peki soruyorum yazın yağan bu tarz yağmurlar neden denizi körfezi görünce zayıflıyor ya da buhar oluyor? Oysa Bursa’nın Balıkesir’in içleri gayet güzel yağmur alıyor, denizi olan yerlerde daha fazla yağmur yağması gerekmiyor mu, buna rağmen neden deniz kıyısında yağmur yağmazken Bursa’nın denizden uzak yerlerine yağıyor?”
Dün akşamüstü saat dört civarı İstanbul Göztepe’de sıcaklık 25 dereceyken, Sarıyer 14 dereceymiş…
Koskoca Karadeniz’i ısıtmak zor olduğu için, yarımadanın üzerinde kolaylıkla ısınıp yükselen havanın boşalttığı yere serin deniz havası doluvermiş:
Welbane ihbar etti, bugün fön Trabzon’da:
“Fön bugün de Doğu Karadeniz’de. Son 2 saatte Trabzon 11 derece ısınmış, nem % 35 düşmüş…”
Ben de bir bilgi ekleyeyim, saat 14’te Trabzon dün saat 14’ten tam 19 derece daha sıcaktı!
Hava Delisinin Not Defteri 
