Etiket arşivi: Kış

Kış İçinde Biraz Bahar


Bir Erdem Erdoğan yazısıdır.
———-

Yurdumuzun batısında sıcaklıkların genel olarak mevsim normallerinde, doğusunda ise normallerin birkaç derece altında gerçekleştiği bir haftayı geride bıraktık.

Yeni haftada durum biraz değişiyor.

Pazartesi gününden itibaren Orta Akdeniz’e Atlantik Okyanusu’ndan peş peşe alçak basınç merkezleri iniş yapacak.

İzlanda kökenli bu alçak basınçlar, Cuma gününe kadar yerini koruyacak olan Azor ve kuzeydoğumuzda çakılı kalan Sibirya yüksek basınçlarının oluşturduğu boşluğu adeta koridor haline getirecekler. Biz ise bu alçak basınçların doğusunda, yani sıcak tarafında kalacağımız için bu süre zarfında ılık ve çoğu zaman kuru lodos rüzgarlarına bol bol maruz kalacağız.

Yazının gerisini de göreyim->

Dikkat, Kış Geldi !


Hiç geyik yapmadan bu haftanın en önemli hava olaylarını sıralayalım (günlük yayınladığımız risk haritasına da şuradan ulaşabilirsiniz):

* İstanbul’da Pazartesi akşam saatlerinden itibaren sulu kar ve kar yağışı için uygun şartlar oluşuyor ve Salı akşama kadar devam ediyor… Yağışın kuvveti Salı sabahından itibaren artacak. Ana fikir: Şehrin eski merkezi olan güney kıyılarda kar örtüsü beklemiyoruz; fakat yüksek yerlerde ve Trakya’ya yakın ilçelerde cıvık bir örtü mümkündür. Daha açık yazalım: Mesela Kadıköylüler kartopu filan oynayamaz, hayal kurmayın.

* Marmara ve Kuzey Ege’de Salı günü başlayacak poyraz fırtınası Çarşamba korkunç bir hal alacak, çok az zayıflayarak Perşembe de devam edecek. Deniz ulaşımı felç olur, hava ulaşımı da etkilenir.

Yazının gerisini de göreyim->

Bu Kış: Bol Yağışlı Bir Aksiyon Filmi


Mevsimlik tahminler başdanışmanımız ve editörümüz Erdem Erdoğan (Santiago); merakla beklediğiniz, yollarını gözlediğiniz, “nerede kaldı yahu?!” dediğiniz Havadelisi.com 2014-2015 Kış Tahmini‘ni iftiharla sunar! Havadelisi.com ekibinin katkılarıyla…

Sicaklik

ÖZET (kış mevsiminin ortalama karakteri):

* Geçen seneki kuraklığın izleri tamamen siliniyor…  Tüm yurtta bol yağışlı bir kış mevsimi öngörüyoruz (negatif Arktik Salınım‘ın bir sonucu olarak). Sadece Doğu Karadeniz Kıyıları’ndaki yağışlar normalin altında kalabilir, fakat tabii oralar bundan pek etkilenmez.

* Ülkemizin güney, iç ve doğu bölgelerindeki ortalama sıcaklığın, normalin üzerinde olacağını tahmin ediyoruz. Çünkü bu kış, yağışlı sistemlerin ORTALAMA rotası Marmara’dan geçecek, bu rotanın GENELLİKLE doğusunda, lodoslu tarafında kalacak iç ve doğu bölgelerde gece ayazı / kuru soğuk azalacak…

* Kuzeybatı Türkiye’de, özellikle Marmara Bölgesi’ndeki sıcaklığın lodos-poyraz-lodos döngüsünde sert iniş çıkışlarla dalgalı bir seyir izlemesini ve ortalamada normaller civarında gerçekleşmesini bekliyoruz. Trakya’da normalin altı da olasıdır.

* Kuzeybatıdaki dalgalı sıcaklık seyrinin sorumlusu olacak siklonların (yağış getiren alçak basınç sistemlerinin) buralarda aynı zamanda rüzgarlı ve normalin üzerinde kar yağışlı bir kış mevsimine sebep olacağını da öngörüyoruz.

* İç ve Doğu bölgelerde kış genellikle normalden ılık da geçecek olsa, bol yağışa yol açacak sistemlerin bu bölgelerimizdeki yüksek yerlerde ve özellikle kayak merkezlerinde kar yağışı miktarını normalin üzerine çekeceğini düşünüyoruz.

Yagis

Yazının gerisini de göreyim->

İstanbul’un Kışları Bölüm III: 850 hPa Sıcaklıkları


Eren Kısmet (kiamme) imzalı bu çalışmada, İstanbul’un kışları, 850 hPa’daki (deniz seviyesinden yaklaşık 1500 metre yüksekliğe denk gelen basınç seviyesi) sıcaklıklar üzerinden inceleniyor. İstanbul’da görülen soğuk kışları, daha önce şu ve şu yazılarda; şehir zemininde (2 metre) ölçülen sıcaklıklar bakımından incelemiştik; fakat biliyorsunuz zemin sıcaklıkları şehir ısı adasından kolayca etkilenip şehirleşmeden kaynaklanan sıcaklık artışlarını da yansıtabiliyor. Eren Kısmet’in çalışması bu bakımdan çok önemli ve dikkate değer. Tek handikapı, 850 hPa sıcaklıklarının zeminden gelen yüksek basınç kökenli (Sibirya tipi) soğukları yansıtamıyor oluşu… Yazıyı okurken bunu göz önünde bulundurunuz. Eren Bey’e bu güzel çalışması için çok teşekkür ediyoruz. – Ozan
——————-

10-ve-altc4b1ndaki-gc3bcnler1

850 hPa sıcaklığının -10 derece ve altında olduğu günlerin yıllık sayısı. Mavi çizgi ham değerler; kırmızı çizgi her bir yıl ve öncesindeki 4 yılın ortalaması, yeşil çizgi ise 95 yılın ortalaması olan 4.72 gün.

Bu çalışmayı yapmaktaki amacım İstanbul’un eski kışlarıyla ilgili detaylı bilgi sahibi olmak ve göze çarpan trendleri ortaya çıkarmak. Bunu yapmak için 2 metre sıcaklıklarını da kullanabilirdim; fakat incelediğim 1920-2014 periyodunda şehir kat kat büyüdüğü için ısı adasının etkisi analizimi bozabilirdi. O yüzden ben de, gelen sistemlerin kuvvetini daha güzel temsil edebileceğini düşündüğüm 850 mb sıcaklıklarını kullandım. Tabii bu durumda 850 hPa’da -1, -2 derecelerde kar yağdırabilen Sibirya kaynaklı sistemleri (örn: 27 Ocak 2012 veya 20 Aralık 2012) göz ardı etmiş oluyoruz.

Yazının gerisini de göreyim->

Avrasya Kar Örtüsü ve Önümüzdeki Kışa Olası Etkileri


Mevsimlik tahminler başdanışmanımız Erdem “Santiago” Erdoğan‘dan önemli bir yazı… Ozan Mert “Havadelisi” Göktürk‘ün ufak katkılarıyla…
——————-

Avrasya kar örtüsündeki son durum, Türkiye’deki kar severlerin soğuk terler dökmesine neden olacak cinsten…

19 Ekim itibariyle içinde bulunduğumuz 2014 yılı, bu değişken için en erken kayıt yılı olan 1999 yılından beri en fazla kar örtüsüne sahip yıl oldu, ve o tarihten bu yana da kar örtüsü hızla artmaya devam etti…

Snowcover19dep

19 Ekim 2014 itibariyle kar örtüsünün, uzun yıllar 19 Ekim ortalamasından farkı

24 Ekim itibariyle gerçekleşen Avrasya kar örtüsünün yüzde olarak geçmiş yıllarla karşılaştırmasını da aşağıda görebilirsiniz. Ciddi miktarda bir fazlalık var. (Kaynağa ulaşan Ariftarif’e teşekkürler).

Yazının gerisini de göreyim->

Nedir Bu ‘El Niño’? Bize Bir Şey Yapar Mı?


İspanyolcada “erkek çocuğu” anlamına gelen (ve ‘El Ninyo’ diye telaffuz edilen) bu atmosfer-okyanus olayı, iklimi küresel ölçekte etkileyen en önemli doğal süreçlerden birisi.

el-nino1

Pasifik Okyanusu’ndaki akıntılar ve oralarda esen rüzgarların normaldeki vaziyeti. Doğudan batıya doğru esen alize rüzgarları (trade winds), güneşin ısıttığı yüzey sularını batıya doğru sürüklüyor. O suların boşalttığı yeri, okyanusun Güney Amerika tarafından taşınan su işgal ediyor. Denizin dibinden, ‘yükselme’ (upwelling) ile çıkan ve güneş görmediği için daha soğuk olan bu su, Peru Akıntısı (Peruvian current) ile batıya yayılıyor. Tropikal Pasifik’te sular gerçekten de batıya sürükleniyor, Avustralya tarafında deniz seviyesi daha yüksek.

Henüz tam olarak açıklanamayan sebep ya da sebeplerden ötürü, birkaç (2-7) yılda bir, Pasifik Okyanusu’nun tropikal bölgesinde (yukarıya bakın) doğudan batıya doğru esmesi gereken alize rüzgarları (trade winds) zayıflıyor. Tropikal güneşin ısıttığı, normalde bu rüzgarlarla batıya sürüklenen ve yerlerini dipten çıkan soğuk sulara bırakan sıcak yüzey suları; rüzgar kesilince hareket edemez oluyorlar, yerlerinde kalıyorlar. Yani aşağıdaki şemada ‘Trade Winds’i kaldırıyorsunuz ve mekanizma çökmüş oluyor. Her şey duruyor.

Gerisine de bakayım->

Amerika Birleşik Devletleri’ni Sallayan Bir Kış: 2013-2014


ABD muhabirimiz ve editörümüz Onur Kapucu’nun yazısı.
—————
DSC01497

1496544_649554268416752_501887387_o

Yukarıdaki görüntüler, geçtiğimiz kışın en sert soğuk hava dalgasının yaşandığı Ocak ayının ilk haftasına ait (5 Ocak 2014). Güçlü rüzgarlarla gelen aşırı soğuk hava Kuzey Dakota’da hissedilen sıcaklığı -55 dereceye çekmiş, Chicago’da soğuk rekorları kırılmış, MidWest olarak adlandırılan bölgedeki bir çok üniversitenin tarihi bir şekilde tatiline sebep olmuştur.

Gerisine de bakayım->

Biz Kış Beklerken Afrika’dan Drogba Geliyor


Analiz ve tahminler başdanışmanımız Erdem Erdoğan (Santiago) kışın gidişatını yorumluyor…
———————

son-durum

(Görsel için Drummer’a çok teşekkürler)

Bugün 13 Ocak 2014.

1 Aralık’ta yayınladığımız mevsimlik tahminimizde vurguladığımız gibi, ülke olarak ortalamada normalden soğuk ve kurak, sisli-puslu, çoğu zaman durağan hava şartlarıyla geçen sıkıcı bir kışın ilk yarısını neredeyse tamamladık.

Gerisine de bakayım->

Kabus Devam Ediyor


Atmosferde ısrar (persistence) denen bir nane gerçekten de var. Kuzey Atlantik Okyanusu kaynaklı, adına siklon denen yağışlı hava sistemlerinin izlediği yolun uzun süredir pek az değişmesi de bir ısrar. Ve artık kabak tadı veren bir ısrar. Yağan yağmurlar ne çiftçilerin, ne barajların derdine derman oluyor; hava delileri, kış sporu tutkunları “kar kar” diye inliyor.

dubleyolson1

Haritadaki otoban işaretlerini takip eden siklonlar, hem bize çok az uğrayarak kuraklığın birçok yerde devam etmesine yol açıyorlar, hem de kuzey enlemlerde toplanıp güneye inmeye çalışan her türlü soğuk hava kütlesini geri püskürtüyorlar. Sibirya Yüksek Basıncı’nda, Kuzey Kutbu’ndan sarkmaya çalışan soğuklarda takat kalmıyor. Aşağıdaki haritada da, önümüzdeki hafta ortasında beklenen (1500 metredeki) sıcaklıkların Doğu Avrupa’da normalin 6 ila 10 derece üzerinde olduğunu görüyorsunuz.

Gerisine de bakayım->

Dubleyol’un Ettikleri: Bu Hafta Havalar Durgun


Bizim de sınırları içerisinde bulunduğumuz orta enlemlerde, kışın, batı-doğu doğrultulu bir yağışlı havalar dubleyolu vardır.

dubleyolson1

Normalde bu dubleyol bizim yakınımızdan, hatta bazen tam üzerimizden geçer. O zaman haritada gördüğünüz mavi (yağmur) ve pembe (kar) boyalar Türkiye’de bol bol görülür. Ama işte bazı kışlarda da (bu kış gibi) dubleyol, resimdeki gibi ta yukarılardan, bizim çok kuzeyimizden geçme eğilimindedir; dolayısıyla mavi ve pembe boyalar oralarda toplanırlar (buna teknik olarak, AO/NAO‘nun pozitif – aşırı pozitif modu diyoruz).

Haftalık tahmine de bakayım->