Biz kar hastaları karı tipiyi dünyanın öbür ucunda da olsa takip ederiz. Bakın Washington’da durumlar nasılmış:
Ne diyor? Saat akşam 7.45. Saat 10’a kadar 5 ila 8 santim kar daha… En yoğun yağacak yerlerde 10 santim daha…. Sonra…. Gece boyu 45-60 santim arası kar… Toplam kar 60 santimi geçecekmiş…
Hayırlısı olsun.
Kar severlerce heyecanla beklenen bu iki gün, özellikle deniz seviyesinde oturanları hayal kırıklığına uğratarak, ötekileri de pek tatmin etmeyerek geride kaldı. İyi tahminci geçmişten ders alandır düsturunu benimseyip kısa bir analiz yapalım.
(Balmumcu’dan Boğaziçi köprüsü)
Büyük beklentilerimizin hayal kırıklığına dönüşmesinin en önemli nedeni duygularımıza yenik düşüp bu sistemle birlikte gelen soğuğun kalitesizliğini önceden göremememiz olmuştur. İstanbul’un son 24 saatlik sıcaklık grafiği aslında her şeyi ele veriyor:
Saat 24.00
2 Şubat’ı kapatırken İstanbul’un kuzeyinde Karadeniz’de sea effect karının sinyalleri var. Fakat alçak basıncın getirdiği büyük yağış şehre yaramadı. Sözü Havaturka‘ya yorum yapan weatherman’a verelim, sanırım durumu en iyi onun şu paragrafı özetliyor:
Kabul edelim içinde bulunduğumuz sistem ‘hayal kırıklığı’dır. Soğuma bir türlü tahmin ettiğimiz düzeye inemedi. Kar cıvık kaldı… Bundan sonra sıcaklık daha da düşecek ama,bence yağışın etkili kısmı kaçtı… “Kara gömüleceksiniz” tahminleri de bu yüzden tutmamıştır… Halbuki soğuma yeterli olsaydı pekala 2004’ün benzeri olabilirdi. Bu saatten sonra bu sistem bizi kara gömmez… Balkanlardan gelen sistemlerden bir şey olmuyor… Fikrim budur. Sibiryadan beklediğimiz hareket olmazsa, bu kar yerde kalmaz… Kış sonu yağan cıvık kardan hiçbir farkı yok dışardaki yağışın… Bundan sonra soğuma olacak ama “geçmiş olsun”.
Belki tek bir yorum yapabilirim: Balkanlardan gelen sistemlerden de bir şey olur ama hakikaten soğuk iseler olur.
Bu sistemi tahmin etmede neden çuvalladığımızı ilerleyen günlerde daha ayrıntılı tartışacağım. Bir sürü şey öğrendiğimizi düşünüyorum.
Güncelleme – 1 Şubat, Saat 18.00: Alçak basınç merkezi rotasını iyice doğuya aldı. Bu Trakya için karın iyice azalması, İstanbul için ise biraz daha erken (yarın sabaha karşı) başlaması ama yoğunluğunun daha az olması anlamına geliyor. Şu an Bursa, Kocaeli, Sakarya çevreleri ve Batı Karadeniz namlunun ucundaki yerler gibi görünüyor. Gece güncellemesine de bakalım. Sistem bizle oyun oynuyor. Bu işin en zevkli kısmı da bu, her şey olabilir. Yalpalaya yalpalaya gelen, nefis bir kar fırtınası… GFS’nin son animasyonu aşağıda. Mavilerin Marmara üzerinde göründüğü ilk görüntü bu akşam 20.00. 6 saat 6 saat sayarak ilerleyin. Maviler yağmur, pembeler kar, renkler koyulaştıkça yağış şiddeti artıyor. Yeşil çizgiler eşbasınç eğrileri, T, alçak basınç (almancası Tief).
22-26 Ocak’ta İstanbul’da hava saat kaçta nasıldı? O sırada radar ne durumdaydı? Buyrun burdan izleyin. Kamera görüntüleri ENKA’nın Balmumcu (Avrupa yakası) web kamerası görüntüleridir. Görünen köprü Boğaziçi Köprüsü. Radar görüntülerindeki saate 2 saat eklemeyi unutmayın.
22 Ocak Cuma. Alçak basınç güneyden yağmuruyla geliyor. Gece yarısına doğru karayel fırtınaya dönüşüyor.
İstanbullular! Bakın, kar Marmara’da nerdeyse sadece sizin ilinize yağdı bu sabah:
Buna deniz etkisiyle yağan kar (sea effect snow) derler. Çok soğuk -ve genelde kuru- havanın Karadeniz üzerinden geçerken alttan hızla ısınması ve nem kazanmasıyla oluşur. Oluşmak için geniş alanları etkileyen alçak basınç merkezlerine ihtiyaç duymaz. Konuyla ilgili Cumhuriyet Bilim Teknik dergisinde Şubat 2005’te yayınladığım makaleyi buradan indirebilirsiniz.
Kuvvetli bir kar yağışı geliyor. Devlet Meteoroloji İşleri’nden medet ummak falcı-tahmincilere güvenmekten hallice olmayacağı için, İstanbul’da kar yağışının ne zaman başlayacağını ve ne kadar etkili olacağını gelin kendimiz tahmin edelim. Artık iyice güvenilir zaman aralığı için çıktı üreten GFS modelini inceleyip bunları bir de geçmiş yıllardaki benzer durumlarla karşılaştırırsak sağlıklı bir değerlendirme yapabiliriz.
Hava Delisinin Not Defteri 