Türkiye İstanbul’dan ibaret değildir.
Girit – Kıbrıs – Güneydoğu Anadolu rotasını izleyen bir Akdeniz siklonu, iç kesimlerde mevcut olan Ocak soğuğunun üzerine güneyden nem pompalayacak. Güzel kar yağışları görülmeye başlandı bile. DMİ’den bir harita:
Bu başlıkta, sadece bu olayı takip edip tartışalım. Karadeniz kıyılarındaki deniz etkisi karı için daha sonra ayrı bir başlık açacağım. Yeni bir yorum yapmak için buraya tıklayın, cevaplarınız için ‘cevapla’ düğmelerini kullanın.
Bu başlıkta son yılların en ilginç soğuk-yağışlı havalarından birisini Türkiye’nin dört bir yanından gönderdikleri gözlemlerle takip eden hava delilerine en içten teşekkürlerimi sunarım.
10 Aralık Cuma’dan itibaren Türkiye, İskandinavya – Balkanlar istikametini takip ederek Trakya’dan Türkiye’ye girecek soğuk hava kütlesinin etkisi altına girecek. Bu soğuk hava, şiddeti itibariyle mevsime gayet uygun; zayıf ya da çok kuvvetli değil, tam ayarında. Öte yandan, soğuk havanın önünde, şu anda Türkiye üzerinde bulunan hava kütlesinin ve Türkiye’yi çevreleyen denizlerin gayet ılık oluşu, soğuk ve ılık havanın karşılaştığı yerlerde oluşan alçak basınç merkezlerinin kuvvetli ve sayıca fazla olmasına yol açıyor. Aşağıda gösterdim:
Ankaralı hava delilerine müjde. Benim yeni haberim oldu. Hacettepe Üniversitesi’nde, sanırım Cemal Saydam hocanın gözetimi altında geçen ay bir otomatik meteoroloji istasyonu işletmeye alınmış. Buradan ulaşabilirsiniz. Sağ sütuna, Otomatik Meteoroloji İstasyonları başlığı altına da bağlantısını koydum.
Hacı hacıyı Mekke’de, hoca hocayı tekkede, aşırı hadiseler hava delisini iki dakkada bulur, diye bir atasözümüz yoksa da, ben şimdi uyduruyorum. Geçtiğimiz hafta sonu iki günlüğüne İstanbul’a geldim. Kafa dinlemek istediğim zamanlarda modelleri çok ayrıntılı incelememeye çalışıyorum, bu sefer de öyle yaptım. Başlarım dedim havasından da, nasıl olacaksa olacak, ilgilenmiyorum, tatildeyim. Sadece göz ucuyla baktım: Pazar gecesi için epey bir yağmur gözüküyordu. Umursamadım.
Kuzeybatıdan esen rüzgara bizim memlekette karayel denir.
(Zonguldak radarı 3-4-5 Şubat 2010)
Kışın karayel, öteki kuzeyli rüzgarların yaptığı gibi, doğal olarak soğuk hava getirir. Bu soğuk hava kuru bile olsa Karadeniz üzerinden geçerken alttan ısınır (deniz kışın havadan sıcaktır), nem kazanır, bulut ve yağış oluşturur (evet bildiniz, “sea effect”). Karaya ulaşıp hele bizim Kuzey Anadolu Dağları’na doğru yükselmeye başladığında içinde rutubet namına ne var ne yoksa boşaltır. Soğuk yeterliyse yağış kar olarak düşer. Bunların hepsini öteki kuzeyli rüzgarlar da yapar ama son günlerde karayel bol estiği için bugün her şeyden o sorumluymuş gibi konuşuyorum.
Hava Delisinin Not Defteri 