Orta ve Doğu Karadeniz Godzilla’sı Kapıda


Ali Esin gibi girelim: Orta ve Doğu Karadeniz’e pazartesi günü öğle saatlerinden itibaren Kafkasya ve Kırım üzerinden inecek yeni ve çok kuvvetli bir üst seviye soğuğu ve buna eşlik edecek yoğun kar yağışları, haftanın olayı olmaya namzettir (adaydır).

48_1
Bu soğuk 500 hPa seviyesinde -40, 850 hPa seviyesinde -13 derece civarında sıcaklıklarla gelecek (850 hPa soğukları Karadeniz üzerinde önceleri -15 derece, hatta daha düşük).

Kökeni dolayısıyla bu sistemin yer seviyesi de çok soğuk, modellerde Karadeniz’in doğu kısmı için dahi deniz üzerinde zamam zaman sıfır derece civarında ve altında sıcaklık tahminleri var. Buraların Karadeniz sularının genelde en ılık olduğu yerler olduğunu biliyoruz, fakat bu sene vaziyet bir başka.

36_17
Sistem gayet ‘nadir’ olduğundan en çok nereleri etkileyeceğini kestirmek de kolay değil. Soğuğun kuvvetinden ötürü deniz üzerinde oluşması muhtemel [ve modellerin şu an belki görmekte zorlandığı] tepki alçak basınç alan(lar)ı rüzgar yönlerini rahatlıkla değiştirebileceğinden yerel farkların nereler lehine oluşacağını da tam bilemiyoruz… Yani, mesela tam kuzeyli gözükerek kar yüklü bulutların Samsun Merkez’i vuracağını ima eden rüzgarlar bir anda batıya kıvrılarak genelde olduğu üzere Bafra, Çarşamba gibi ‘olağan şüpheliler’i de kara gömebilir (mesela, 2016 Yılbaşı sisteminin Samsun analizi burada).

Bununla birlikte üst seviyedeki soğuk çekirdek neredeyse tam olarak Samsun’dan geçip doğuya kıvrılıyor, dolayısıyla Samsun’un özellikle batı (Bafra ve Alaçam) ve hatta merkez (Atakum ve İlkadım) ilçeleri benim bu sistemdeki favorilerim, her ne kadar Atakum hayal kırıklığına uğratma potansiyeline her zaman sahip olsa da…

gfsoptk06_57_1

WRF modeli de bunu ima eden çıktılar sunmuş, mesela salı gecesi için olan aşağıdaki haritada Samsun civarına (ilginçtir, mesela tam da Atakum’a) 3 saatte 20-30 cm kar verdiği yerler var:

prec-072
Elbette ki tüm sistemlerin favorisi Çarşamba, ayrıca Doğu Karadeniz’in ağır topları Giresun, Rize ve ayrıca Trabzon’un konumu en uygun (yıldız ve karayele açık ilçeleri) ilçeleri yine şovunu yapacaktır.

Samsun için biraz daha ayrıntılı konuşacak olursak… Pazartesi günü ULL henüz tam olarak güneye inmeden ve alt seviye rüzgarlarını batıya doğru kıvırmaya başlamadan önce oluşacak kütleler, alt seviyedeki poyrazla sürüklenecek gibi duruyor. Bu kütleler önceleri (pazartesi öğleden sonraya kadar) epey sığ (800 hPa’ya kadar) olacak olsa da, poyrazla gelecekleri için özellikle Atakum ve Atakum’un üst kotlarında seyir zevki yüksek kar yağışlarına yol açabilir.

17030_17013012_2900
Pazartesi akşamı rüzgarlar yavaş yavaş batıya doğru kıvrılmaya başlayacak, fakat bu hemen olmayacak. Saat 21’deki durumu aşağıda görüyorsunuz: Bulut tavanı 700 hPa’ya kadar çıkmış ve aşağı seviyelerde halen (yıldıza meyilli) poyraz var. Atakum’da ve merkezde güzel kar bekleyebiliriz.

17030_17013018_2900

İlerleyen saatlerde 500 hPa soğuması yaklaştıkça bulut tavanı yükselecek ve yağış şiddeti artacak. Fakat düşey rüzgar profili de değişeceğinden kütlelerin vurduğu yerler de değişmeye başlayacak. Aşağıda salı sabaha karşı saat 3’teki durumu görüyorsunuz. Kırmızı ve mavi çizgilerin çakışık olduğu seviye 600 hPa’ya kadar çıkıyor (yağış süper), fakat aşağılarda biraz kuruma olan (kırmızı ve mavinin azcık uzaklaştığı) seviyeler var. Bunun sebebi de rüzgarın batı bileşeninin tüm seviyelerde artmış olması. 800 hPa’ya kadar karayel, 700 hPa’da neredeyse lodos var. Bu saatlerde Bafra ve Çarşamba şov yapmaya başlayacaktır.

17030_17013100_2900

Salı sabah 6’da rüzgarların batılı bileşenlerinin iyice arttığını ve çizgilerin birbirinden uzaklaştığını görüyoruz. Bu saatlerde merkez ve Atakum’da hiç yağış olmayabilir.

17030_17013103_2900

Salı günü öğle saatlerinden itibaren bu sefer üst seviye rüzgarlarındaki kuzeyli bileşenlerin artmasıyla yağış Atakum’a ve merkeze tekrar ulaşacak gibi duruyor ama alt seviyede batılı bileşenler çok fazla… Yine de, aralıklı da olsa yoğun ve çok yoğun kar yapacak kütlelerin Atakum’da ve merkezde çarşamba sabahına kadar etkili olmasını bekleyebiliriz.
————

İstanbul’da da yeni hafta yine soğuk başlayacak. Çekirdeği Karadeniz’e inen soğuğun batı ucu (“arka kapı cephesi“) Karadeniz üzerinden geçerken nem kazanacak ve pazartesi sabah saatlerinden salı sabahına kadar aralıklı, yerel ve genellikle hafif olmak üzere karla karışık yağmur ve zamanla kar yağışına yol açacak. Yağışın günlük hayatı etkilemesini beklemiyoruz, ama salı sabahı Anadolu Yakası’nda (ve İzmit’e doğru) özellikle yüksek semtlerde ince bir kar örtüsünün oluşma şansı var. Salı gününden itibaren hafta boyunca (muhtemelen hafta sonunda da) yağış yok, sıcaklıklar da yavaş yavaş artarak cuma günü ve hafta sonu gündüz 10 derece civarına gelecek.

Ülkenin geri kalanında da bu hafta kayda değer bir hava olayı yok. Özellikle kar örtüsüne sahip iç bölge illerinde gece ayazları devam edecek, gündüzler genelde sabah sisli gündüz güneşli olacak.

Orta ve Doğu Karadeniz Godzilla’sı Kapıda” üzerine 51 düşünce

  1. archibil (Amasya,400m)

    2 efsane zilla gelsin, ikisininde kenarında kal,40 km ötende 1mt kar olsun ,sen burda kuru ayazı ye Amasyalı! Sıyırmaya az kaldı.. 😀
    Annemin tecrübesine göre “Amasyaya kar şubat tatili bitince yağarmış” Marta kadar bi umut diycez 🙂

    Cevapla
  2. Sporcu (@Psetha007)

    Gümüşhane’ye özellikle Şiran ilçesine son yağan kar 2 metrenin üzerinde. Kuzenlerim bazı fotoğraflar attı becerebilirsem buraya yüklerim. Doğu Karadeniz bu kıştan nasibini her sene olduğu gibi almaya devam ediyor. Özellikle dediğim ilçe de kasımdan itibaren bir örtü oluşur martın sonuna kadar anca kalkar. Birikinti olan yerlerde 3-4 metreye kadar kar olduğunu söylüyor kuzenler, daha önce de görmüştüm gittiğimde doğrudur yani.

    Cevapla
  3. SnowStorm (Trabzon/Of/Çaltılı 161m )

    Büyüklerimizin söylediğine göre Trabzon’da 1985 yıllarında oluşan kar örtüsünden sonra en yüksek kar örtüsüymüş. Bende siz Hava delileri için Trabzon turuna çıktım. Merkezde 50 cm üzeri, Boztepe’de 80 cm üzeri kar örtüsü oluştu…











    Cevapla
  4. Şefik (Güzelçamlı/Kuşadası 20m)

    Samsun’da söylenenlere göre durum “balkondan atlasan ölmezsin” gibi birşey olmuş. Özellikle Bafra-Merkez arasını konum alan bir bant oluşumu uzunca bir süre aynı bölgeyi dövdü. Samsun’da öğlen 500 hpa seviyesinde -38, 850 hpa seviyesinde ise -11.5 derece varmış… Karayelden yıldıza meyleden aynı yönlü rüzgar bileşenleri 550 hpa ya kadar devam etmiş. Nemlilik daha iyi olsaymış bulut tepe yükseklikleri 5 km ye dayanabilecek. Kent yeni bir efsaneyi yaşarken, akşama doğru rüzgar muhtemelen tam yıldıza yakın esecek 600 hpa ya kadar. Bakalım Samsun 75 cm olan rekoru tazeleyebilir mi?

    Öğlen 12 z Samsun Skew-t.

    Cevapla
      1. Şefik (Güzelçamlı/Kuşadası 20m)

        Kıvrımlı bir şekilde merkeze ulaşan bir bant çok ilginç. Muhtemelen açık denizde rüzgar çoğu katmanda yıldız eserken kıyıya yaklaştıkça karayel meyili arttı. ULL hemen Samsun kıyı kesiminin doğusunda olduğu için saatin tersi şeklinde dönmesini düşününce mantıklı geliyor… Bu arada Trabzon limanı olduğu iddaa edilen bir fotoğraf paylaşılıyor sosyal medyada.

        Cevapla
      1. Sprmn1907 (Ataşehir/İST, 120m.)

        Videolar efsane hocam 2.Godzillayı yaşıyorsunuz resmen ve devamı da var daha of of off 🙂 Bir hava delisi için inanılmaz çok şanslısınız nereye gitseniz sizinle valla..Üstad bari bir ara İzmire de gidin de oradaki hasret çekenler de nasiplensin 🙂

        Cevapla
  5. TIYIR ( Zonguldak, 69m.)

    Sinop Gerze ilçesi Tıyır köyü’nden Melih Eriş’in (eniştemdir kendisi) ilettiği fotoğrafları paylaşıyorum. Aralıksız yağdığını söylüyorlar. Fotoğraflar denize kuş uçuşu 500 metre ve 70 m. Rakıma ait.
    Orada olmak vardı.

    Cevapla