“Kombimi Yaktım, Bekliyorum”


Bir Ozan Mert GöktürkAlkım Yılmaz Erdem Erdoğan ortak raporudur.
*****************
Hap bilgi: Soğuktan bıktırabilecek, ülkenin özellikle kuzeyinde ve doğusunda karlı, buzlu, ayazlı en az 1 hafta – 10 günlük bir periyoda giriyoruz. Seyahat planlarınızı, yakıta ayırdığınız bütçeyi gözden geçirin.
*****************

dogalgaz_4Biliyorsunuz Havadelisi.com ekibi olarak abartmayı, spekülasyonu, tahminimiz tutunca böbürlenmeyi hiç sevmeyiz. Bunların babalarını da sevmezdik.

Fakat vaziyet şu: Kış tahminimizde işaret ettiğimiz, bizi soğuk, Batı ve Kuzey Avrupa’yı ılık tarafta bırakan basınç dağılımı, kış başlar başlamaz oluşuverdi. Yani öyle gözüküyor ki, önümüzdeki en az 10 günün büyük kısmını soğuklarla baş başa geçireceğiz.

tahmin_ve_mevsimlikMesela bu yukarıdaki, haftaya Perşembe günü için GFS ve GEM adlı hava tahmin modellerinin tüm senaryolarının ortalaması (sol üst köşede de daha ufak olarak bizim mevsimlik tahmin var). Sarıdan kırmızıya doğru giden renkler normalden sıcak yerleri, maviden mora gidenler ise normalden soğuk yerleri gösteriyor. Türkiye kısmen morarmış. Yer seviyesinden 1500 metre yukarıdaki sıcaklıklar (mevsim normaline göre) ülkenin batı ve ortasında en az 8 derece, bazı yerlerde 10-12 derece daha soğuk olarak tahmin edilmiş. Diğer modeller de benzer senaryolar sunuyor.

Soğukların öncü birliği hemen yarın, yani Cumartesi günü ilk saatlerden itibaren Kapıkule’den yurda giriş yapacak. Bu öncü soğuk bir ‘karayelli‘ olacağı için, çok hızlı hareket edip Pazar günü ülkenin kuzeyine ve doğusuna çekilmiş olacak. Yani Cumartesi mesela Bursa’ya, Ankara’ya yağacak kar ancak tadımlık… İstanbul’un alçak semtlerinde ise yağmur ve en fazla sulu kar var, yüksek semtlerde göz zevkine hitap eden kar yağışı görülebilir ama akşamleyin İstanbul’da da yağış zayıflamış, gece kesilmiş olur.

Pazar günü DEK‘ler devreye girip İstanbul’a aralıklı sulu kar, Batı Karadeniz’e neredeyse sürekli kar yağdıracak. Kar sağanakları Ankara’ya kadar gelebilir. Hem Cumartesi hem Pazar, ülkenin kuzey yarısında denize kıyısı olmayan yerlerde yolda olacaklar dikkatli olsun.

Hafta sonu yaşayacağımız sistemle ilgili anahtar mesele, Karadeniz’de halen 11 ila 13 derece (ılık) olan deniz suyunun, üzerinden geçecek gayet soğuk havayla nasıl etkileşeceği olur. Birçoğunuzun artık bildiği gibi, bu durum rüzgarı denizden alan yerlerdeki yağışları çok fazla arttırabiliyor, fakat aynı zamanda buralardaki sıcaklığın da pek fazla düşmemesine neden oluyor. Bunun sonucu da, kasım sonu ve aralıkta yağan karların su içeriğinin fazla olması, dikine gelişen (bazen gökgürültülü) bulutlardan aşırı yağabilen ağır ve ıslak karın ağaçları tahrip etmesidir. Hatırladığım en belirgin örneği 2001 yılının Aralık ayında görülen bu durum, hafta sonunda Kocaeli, Sakarya, Düzce gibi illerde ve özellikle Batı Karadeniz kıyılarında tekrarlanabilir. Kıyılarda yağış esnasında buzlanma olması ise bu şartlarda çok zor.

Pazartesi günü batı bölgelerde yaşanacak kısa bir ısınmadan sonra, çok daha deli soğukların ve kar yağışlarının gelme olasılığı hayli yüksek. Güncellemeler bu başlıkta ve muhtemelen Pazartesi açılacak yeni başlıkta olacak.

——————————————
Peki diyelim ki tahminler tuttu, bu Aralık Türkiye’de süper soğuk geçti. Bu, bize kışın geri kalanı hakkında bir fikir verir mi? Tarihte çok soğuk aralıklardan sonra kışın devamı nasıl olmuş?

Tablo

İstanbul Göztepe istasyonunda, aralık ayı ortalama sıcaklığının (1971-2010 arasındaki aralıkların ortalamasına normal dersek) normalin 2 derece ve daha altında olduğu yılları en soğuktan başlayarak sıraladık. 1840’tan bu yana bu ölçüte uyan 26 tane aralık ayı bulduk.

Buna göre:

*Bu kışların %81’inde ocak da negatif anomaliye (normalden düşük sıcaklığa) sahip, şubat için bu oran %77, mart için %69. Dolayısıyla aralık ayının kayda değer biçimde soğuk geçtiği yıllarda “Bu kış soğuk geçecek” cümlesini kurduğumuzda her 4 yılın en az 3’ünde haklı çıkmış oluruz.

*Negatif anomalinin değeri arttıkça kışın soğuk geçme olasılığı da artıyor. (Örneğin 3 derece ve üstü negatif anomalide ocak-şubat aylarının normalden soğuk geçme olasılığı %88)

*Şu linkte görebileceğiniz, ekim ayının ilk yarısında gerçekleşen en düşük maksimum sıcaklığın ölçüt alındığı çalışmada 3 tane yıl ön plana çıkmıştı. Bu yıllar 1949, 1942 ve 1972; ve özellikle ilk ikisi aşırı soğuk kışlar. Şimdi lütfen tabloya bakın. Gördünüz değil mi! 1949 ve 1942 tablonun 1. ve 6. sıralarında yerlerini almışlar. Bu yılların diğer aylardaki yüksek negatif anomalisi de dikkatinizi çekmiştir sanırım. İçinde bulunduğumuz kış da, hem ekim başında gelen soğuğu, hem de soğuk geçecek aralığıyla efsaneleri andırıyor.

*Özetle, aralık ayının normalden ciddi anlamda soğuk geçmesi durumunda o kışın bütünüyle soğuk geçme olasılığı epey yüksek. Bu durumda en büyük umudumuz halen önümüzdeki 15 gün için normallerin ortalama 4-5 derece altında geçmesi beklenen aralık ayının, uzun vade tahmin periyoduna henüz girmemiş olan son 10 gününde de bu anomalinin korunması veya en azından 3 derecenin üzerinde negatif anomali ile tamamlanmasını sağlayacak koşulların hüküm sürmesi. İşte bu gerçekleşirse yıllardır beklediğimiz dört dörtlük kışın tadını çıkarabiliriz.

————————–
Güncellemeleri bu başlık altında yapacağız. Gözlem, tahmin ve her türlü görselinizi paylaşmak için önce şurada anlattığım gibi bloga üye olmanız gerekiyor (zaten üye iseniz bir daha olmanıza gerek yok). Bağımsız yorumlarınızı buraya tıklayarak, cevaplarınızı, cevap vermek istediğiniz kişinin yorumunun altındaki “Cevapla” düğmesine basarak yazabilirsiniz. Diğer konuları lütfen Atış Serbest‘e yazalım. Teşekkürler.

“Kombimi Yaktım, Bekliyorum”” üzerine 365 düşünce

  1. Cemalmoglu(Beylikdüzü/İST,167 m) adlı kullanıcının avatarıcemalmoglu(Beylikdüzü/İST,167 m)

    Kombimi yaktım, eldivenlerimi, beremi, sadece karda giydiğim botlarımı, radar görüntülerimi, her türlü çerezimi önüme aldım sistemi bekliyorum. Altı yaşındaki oğlum her güncellemede Azor’un batıya mı doğuya mı kaydığını büyük merakla sürekli soruyor. Dün akşam bir ara modellerin kötüye gittiğini söylediğimde gözlerinden akan yaşları görünce yalan söylemek zorunda kaldım. Neyse durumu sonraki güncellemelerde kurtardık. 🙂 Harbi deliyiz biz, çocuğumuzu da kendimize benzettik.

  2. Havadelisi (Sandsli / Norveç, 50m) adlı kullanıcının avatarıHavadelisi (Moda/İST, 28m)

    Keltepe’de (Kartepe) 1300 metre rakımda saat 14.30’da -5.5 derece sıcaklık, 25-30 cm kar kalınlığı… 8 Aralık için hiç fena değil.

    Bu arada çok ani bir kararla gidildi, daha geniş katılımlı bir gezi yapmayı planlıyoruz…

    Ayaktakiler soldan sağa: Havadelisi, Santiago, ALKIM.

    Oturan: Anemodulion.

    1

    1. bleher(izmit/0m) adlı kullanıcının avatarıbleher(izmit/0m)

      Hayınsın doktor 😉 İzmit’e gelin ve haber vermeyin sizi kınıyorum hocam.. 🙂
      Şu modellere hiç güvenim kalmadı bilim de model de bir yere kadar hava kafasına göre takılıyor sinirlerim bozuldu yakın çevreme rezil oldum daha ne söyleyeyim…

  3. Havadelisi (Sandsli / Norveç, 50m) adlı kullanıcının avatarıHavadelisi (Moda/İST, 28m)

    En sevdiğim geliyor.

    Çok az kuzeydoğuya meyleden kuzey-güney doğrultulu DEY-DEK bantları Salı’dan itibaren İstanbul’da… Karadeniz su sıcaklığı 850 mb sıcaklık farkı 20 derece ve daha fazla… Rüzgar yerden 700 mb’a, hatta daha yukarı kadar mükemmelen hizalanacak… Hatta ilerleyen saatlerde rüzgarlar “kavuşum” yaparak tek ve çok güçlü bantların oluşmasına yol açabilir…

    Umarım artık ciddi bir değişim olmaz modellerde… Sulu mulu da olsa tadını çıkaracağız 🙂

    Buradan inceleyebilirsiniz: http://linux-server.ims.metu.edu.tr/metuwrf/index.php?sayfa=krdz&degisken=prec3h_wind10m_zeroDegLine&saat=63

    1

    2

    3

    1. Nostaljik.D.Ataşehir adlı kullanıcının avatarıNostaljik (İstanbul-Ataşehir-130M)

      Muhteşem çok sevindim inşaallah uzun sürer ve böyle gelir.

  4. nehrkk (Büyükçekmece/İST,25m) adlı kullanıcının avatarınehrkk (Büyükçekmece/İST,25m)

    ECMWF 00Z tam fiyasko, soğuğu ‘zaaart’ diye orta Karadeniz’e indirmiş. GFS de bir sonraki güncellemesinde ECMWF’yi taklit edecektir.

    Siz de İstanbul’a gerçekten kar yağacak sanmadınız herhalde!? 😀

  5. M. C. Tanyeri [Red Fox] adlı kullanıcının avatarıWhite Fox (Çankaya, Bilkent 1206m)

    Bugüne kadar Ankara DEK’lerinin gerçekten var olup olmadığı tartışmalıydı, daha önceki örnekler bir şekilde gizli yer seviyesi alçaklarına, cephelere bağlanmaya çalışıldı. Ama bugünkü örnek, tartışmaya yer bırakmaksızın saf bir DEK örneğidir. DEK gelmeden 40 dk evvel Bilkent’te hava sıcaklığı -6 cıvarındayken, DEK yaklaştıkça yükselerek -5.1’e çıktı, sıcaklık yükselirken nem oranı da yükseldi, kütle geçtikten sonra nem oranı da sıcaklık da beraber yeniden düşüşe geçti.

    1

    Animasyon oynamıyorsa: http://skewtakademisi.files.wordpress.com/2013/12/ankara-deki.gif

    1. power (Beylikdüzü/İST, 137m) adlı kullanıcının avatarıpower (Beylikdüzü/İST, 137m)

      İstanbul’da DEK geçişlerinde sıcaklık artmıyor, 1-2 derece bazen de daha fazla azalıyor. Ayrıca kütleler Karadeniz’den Marmara’ya ulaşana kadar çoğu zaman erimiş oluyor. Animasyonda kütlenin Ankara’ya varmak üzereyken güçlendiği görülüyor. (Belki de bütün bu farklar yükseltiden kaynaklanıyordur)

      1. Burak - Tuzla 14m adlı kullanıcının avatarıBurak - Bursa/Görükle, 127m

        Sanırım ama diğer 3(istmax, blkppi, blkmax) parametrenin yanılıp sadece 1 tanesinin(istppi) yanılmaması bana biraz zor bir ihtimal gibi geliyor…Umarım yanılan istppi olur da 2 kar görürüz 😀

  6. Havadelisi (Sandsli / Norveç, 50m) adlı kullanıcının avatarıHavadelisi (Moda/İST, 28m)

    Tüm hava delilerinin bilgisine… Kanıt niteliğinde kaliteli bir fotoğraf paylaşmadan verilen “kar şu kadar santim oldu” raporları yayımlanmayacaktır. Cetvelle ölçüm yapmanız harika olur, ama yapamıyorsanız en azından bir fotoğraf paylaşınız. Teşekkürler.

  7. sselim (Kozyatağı, 46 m) adlı kullanıcının avatarısselim (Kozyatağı, 46 m)

    Dün saat 12’den itibaren, Bahçeşehir 2. Kısım Boğazköy’deydim. Ben gittiğimde yağış tamamen kesilmişti. Ancak çevredekilerden soruşturduğumda, Cumartesi sabaha kadar karla karışık yağmur yağdığını öğrendim. Dün gece de,acayip parlak bir gökyüzü ve kuvvetli ayaz vardı. Sabah tüm su birikintilerinin donmuş olduğunu gördüm. Buzlar ancak öğleye doğru çözüldü. Bu bölge şehrin burnun dibinde ama en az 2-3 derece soğuk oluyor. Henüz ölçümlerine güvenilebilir bir termometre götüremediğim için, sizlerle sıcaklık verilerini paylaşamıyorum, ama kısa zamanda bunu da halledeceğim.

  8. Antibiyotik - Ankara / Oran 1.198 mt adlı kullanıcının avatarıAntibiyotik - Ankara / Çankaya 1.000 mt

    Dün akşamdan ve bugünden bir kaç karlı Çankaya fotoğrafı. Güneşli ama -3 derece üstüne çıkamayan son derece soğuk bir gün oldu. Buz tutan camları temizleyemediğimden ve aynı zamanda cam gibi yolları gözüm kesmediğinden 19 Mayıs stadına kadar 1 saati aşkın yürüdüm. Arabayı kullanamadım ama arka camdaki Ankaragücü çıkartması gün yüzü görebildi. 🙂





  9. blacksea28 (Espiye/GİRESUN , 5 m) adlı kullanıcının avatarıblacksea28 (Espiye/GİRESUN , 5 m)

    Doğu Karadeniz kıyılarında bu sistem, 3 Aralık sisteminin epey gerisinde kaldı. Espiye’de dün öğlen saatlerinde hava sıcaklığı 16 derece iken, 450 mt. rakımlı tepelerde kar vardı, dün geceki yağıştan sonra kar örtüsünün 200 mt. rakımlı tepelere kadar ineceğini tahmin ederken bu sabah tam tersi bir durum oldu, kar örtüsü 600 mt. rakımlı tepelerde var. Bu sistem bizim için fos çıktı. Şu anda parçalı bulutlu 9 derece.

  10. muhtemel (Ankara, 870-1040 mt.) adlı kullanıcının avatarıBehrimen (Ankara, 847-1040 m.)

    Dün Ankara’daki muazzam (zaman zaman tipiye çeviren) kar yağışına Sıhhıye köprüsünde yakalandım. Yağışın henüz başları:


    Bu arada, dün yağan kar birkaç saat daha devam etseydi Ankara’da bir efsane gerçekleşecekti. Yine kimse tahmin edemedi 🙂

    Fotoğraflar çok güzel ama fotoğraflarımız gelecekte kaybolmasın diye kendi blogumuza yükleyip o şekilde paylaşıyoruz. Şurada anlatımı var. -Onur

  11. El NiNo (Çayeli/RİZE, 400m) adlı kullanıcının avatarıEl NiNo (Yenikapı/İST, 7m)

    Bu kadar az zaman kalmışken bu farklılık nasıl oluyor. ECMWF 00Z kötü çıktı ama GFS inşallah ECMWF’ye uymaz. GFS 6Z ya da12Z, ECMWF 12Z çıktılarından sonra bu iş kesinleşecek gibi görünüyor.

    Bir kere de ECMWF GFS’nin dediğine gelsin 😦

  12. Summer adlı kullanıcının avatarılalaker1 (Safranbolu/Karabük, 490 m)

    Safranbolu’da +20 cm kar epey kalınlık yaptı hayırlı olsun kar devam ediyor 😀

  13. Havadelisi (Sandsli / Norveç, 50m) adlı kullanıcının avatarıHavadelisi (Moda/İST, 28m)

    23 mm’nin hepsini kar olarak alan bu yerin adı Ovacık, rakımı 1200 küsür metre. Hani şu 2012’de okulların filan kara gömüldüğü yer.

    Doğu Akdeniz nemi pek bir engelle karşılaşmadan buraya ulaşıyor, arkasındaki yamaçlarda yükselip kar olarak yağıyor. Dersim(Tunceli)’den buraya kadar olan bu bölgede Munzur Vadisi de var, yemyeşil, cennet gibi, süper yağış alan bir bölge, kışın metrelerce kar var tabii…

    İsviçre’de olsa dünyanın en meşhur kayak merkezlerinden biri olurdu herhalde Ovacık, bizde yıllarca terörle anıldı, kimse giremedi.

    1

    1

    1. bleher(izmit/0m) adlı kullanıcının avatarıbleher(izmit/0m)

      Sanırım bulunduğumuz coğrafya ve iklim koşullarının gerçeklerini unutup model çıktılarının da etkisiyle aşırı duygusallığımızın kurbanı oluyoruz. 😦 Aslında diyagramlardan da görebileceğimiz uzun yıllar ortalaması çizgimizin altında sıcaklılar gerçekleşiyor ya da tahmin ediliyor.İstanbul, İzmit, Yalova gibi kıyı şehirlerinde hayal ettiğimiz gibi kar yağışları için bundan daha fazla normallerimizin dışında olmalı ve bu tür aşırılıklar bizim için Aralık değil ancak Ocak, Şubat gibi gerçekleşebiliyor.. 😉

  14. carcass (Eskişehir,804m) adlı kullanıcının avatarıcarcass (Eskişehir,794m)

    Eskişehir’den akşam havadisleri… Marmara Denizi’nden karaya çıkan, Bursa-Bilecik hattını takip edip Eskişehir’e ulaşan kütle merkezi yerlerde kalan cadde ve sokakları beyaza bürüdü. Görsel açıdan enfes bir kar vardı dışarıda. Yaklaşık yarım saat kadar etkisini gösterdi. Düşük kaliteli fotoğrafı da günün hatırası olarak koyuyorum. Yer Eskişehir-Yenibağlar Mahallesi. Rakım 794 metre.

    Öte yandan gün içerisinde şehrin değişik noktalarında bulunma imkânım oldu. Merkezi yerlerde sokaklarda örtü oluşmadı. Sadece ayak basmayan yerlerde belli belirsiz beyazlama oldu. Azıcık şehir ısısından kurtulduğumuzda ise yağan karın örtü oluşturmasında sıkıntı olmadığını gözlemledim. Yüksek kesimleri zaten söylememe gerek yok. Gündüz bile rahat 3-4 cm kar örtüsü vardı. Ona ait fotoğrafım yok maalesef 😦
    Şimdilik bu kadar 🙂 Devamını bekliyoruz. Ama önce bir güzel ayazımızı yiyelim, – 10 ‘lara tekrar bir düşelim. 😀

    1. welbane (Şehitkamil/Gaziantep, 927 m. / Çayyolu/Ankara, 925 m.) adlı kullanıcının avatarıwelbane (washington, dc)

      Ankara gercekten ilk dalgada ustun performans gosterdi, kar ortusu sicakliklari da dusuk tutacaktir. Bundan sonra DEK’lerden ne koparabilirsek kar, bir hafta kadar firsat penceresi acik.

      1. Onur(Washington, DC) adlı kullanıcının avatarıOnur(East Lansing, MI)

        Ahahaha ama o çizginin biraz dışında yaşıyorsanız hiç yağış yok. Mesela Anadolu Yakası gibi 🙂

        Çizginin altında kalanlar da gece yağmurluk giymeyi unutmasınlar 🙂

        1. Onur(Washington, DC) adlı kullanıcının avatarıOnur(East Lansing, MI)

          Ankara’daki çocuklar, ellerinde kar topları, kardanadamlar, çikolatalar, püskevitler. Eğleniyor, oynuyorlar.
          İstanbul’daki çocuklar bakıyor, baba diyor; bizde niye yok diyor! İstanbul’a neden kar yağmıyor diyor.

        1. nehrk (Göktürk/İstanbul 80m) adlı kullanıcının avatarınehrk (Büyükçekmece/İST, 25m)

          109 mm’nin tamamının kar olarak düşmesi felaket olur. Büyükçekmece ovasında 1 metre kar içinde mahsur kalmak da istemem açıkçası. 😀 20-30 mm hem görsellik hem de örtü açısından fazlasıyla doyurucu olur, sistemi efsane kılar. Ama Hans ve arkadaşlarından yediğimiz onca kelekten sonra Yorgo’ya da güvenesim kalmıyor. Kuş olur gider bu görüntü de…

  15. Onur(Ankara/1090m) adlı kullanıcının avatarıOnur(Ankara/1090m)

    Freemeteo Çarşamba akşamı Antalya’ya kar vermiş. Çok şaşırdım. İnşallah gerçekleşirde gerçekleşir de kar hasretlerini giderirler.

  16. Timur(Çekmeköy/İstanbul,150 m) adlı kullanıcının avatarıtimur fırtına(BeykozİST,200 m)

    Çarşamba günü İstanbul’da ÇOK ciddi bir fırtına bekleniyor.Şu anki tahminlere göre devamlı rüzgar hızı 60 km/s’yi bulacak ve hamleler 70km/s olacak.Bu fırtına daha güçlü de gelebilir çünkü Ukrayna’nın Kuzeybatısındaki 1044 hPa’lık yüksek basınç alanı ciddi bir basınç farkı yaratıyor…

      1. emre-beylikduzu-194m adlı kullanıcının avatarıemre-beylikduzu-194m

        umutsuz yorumlar kaç kişinin hayatını karartıyor,yaşama sevincini bitiriyor,kaç kişinin uykusuz gecelerine sebep oluyor ve okul yada ya da iş yaşamını etkiliyor:)bunun sonu kötü…

  17. Antibiyotik - Ankara / Oran 1.198 mt adlı kullanıcının avatarıAntibiyotik - Ankara / Çankaya 1.000 mt

    Beklentilerimizin ötesinde yağdı ve şu anda yağmaya devam ediyor. Çankaya’da ara sokaklar trafiğe kapanmış durumda. İlk kar olarak son derece tatmin olmuş durumdayım. Darısı başta İstanbul olmak üzere tüm kar sevdalılarına.

Yorumlar kapalı.