Haftanın Hava Olayları: Sel ve Aşırı Sıcak


ÖZET: Orta ve Doğu Karadeniz kıyılarında Cumartesi gecesinden başlayarak -en azından- hafta ortasına kadar aralıklı ve yer yer şiddetli, sele yol açma ihtimali yüksek yağışlar… Pazartesi gününden itibaren güney, iç ve batı kesimlerde Afrika kökenli yeni bir sıcak hava dalgası; hafta ortası civarı kuvvetlenmek üzere…
********

İlk ve en önemli mevzu, Orta ve Doğu Karadeniz kıyılarındaki bazı yerleri fena vuracağı belli olan şiddetli yağışlar. Hava tipi (sinoptik durum), Samsun selindeki duruma oldukça benziyor, bunun yeri biraz değişik. Yukarıda, WRF modelinin Cumartesi ilk saatlerden başlayarak Salı günü yaklaşık sahur vaktine kadar nereye ne kadar yağış düşeceğini gösteren haritası var (daha ayrıntılı ve her gün iki kez güncellenen haritalara şuradan ulaşıyorsunuz). Yağmur Cumartesi gecesi yer yer başlayacak, önümüzdeki günlerde etki alanını genişletecek. Samsun’un Çarşamba ve Terme ilçeleriyle Ordu ve Giresun illerinin tamamı, şu anki görünüme göre sele maruz kalma bakımından en riskli yerler… Ama unutmayalım ki yağmura yol açan hava kütlesinin önceki rotasından biraz sapması, komşu il ve ilçeleri de kolaylıkla topun ağzına getirecektir.

Türkiye’nin en fazla yağış alan iki merkezi olan ve hava tahmin modellerinde kendileri için çok fazla yağmur gösterilmese bile birkaç saatte İç Anadolu yerleşimlerinin birkaç aylık yağışını alabilen Rize ve Hopa da, olağan şüpheliler olarak elbette ki risk altında. Trabzon Merkez ise -dikkatli hava delilerinin bildiği ve incelediği üzere- yerel koşullarından dolayı, Doğu Karadeniz kıyılarında sel riski en az olan yerleşimlerden biri. Trabzon’un yıllık yağışı, Rize’ninkinin yarısından azdır. Fakat tabii ki bu Trabzon Merkez’de kuvvetli yağışlar olmaz anlamına gelmiyor, sadece klimatolojik olarak Trabzon, daha ‘güvenli’ bir bölge diyebiliriz.

Önümüzdeki günlerde Doğu Karadeniz kıyılarında görülecek yağışların şiddetini arttıracak en önemli unsur ise, artık çoğunuzun bildiği gibi, deniz suyu sıcaklıklarının çok yüksek seyretmesi. Çünkü ılık suyu buharlaştırmak çok daha kolaydır, gani gani buharlaşıp atmosfere çıkan su da yer yüzüne sel olarak geri döner. Daha sıcak bir dünya, bu yüzden daha selli bir dünyadır.

Su sıcaklığı, bu sabah Samsun’da 27, Trabzon’da 28 derece ölçülmüş. Bu değerler ‘normal’lerin 4-5 derece üzerinde. Rekor sıcaklarla geçen Temmuz ayında denizlerimiz ısındıkça ısınmış. İskenderun 31 dereceye vurmuş, deniz mi hamam mı belli değil. Aşağıdaki harita, deniz suyunun normale göre ne kadar sıcak olduğunu gösteriyor, kızarma arttıkça anormallik de artıyor. Karadeniz, ölçeğin sonunda bir yerlerde.

*******

Pazartesi’den itibaren, bu sefer Orta Doğu ya da Basra’dan değil Afrika üzerinden, nurtopu gibi bir sıcak dalgası geliyor. Editörümüz Santiago,  bu bahsettiğim sıcak hava dalgasını karşılamak üzere bugün Alanya’ya hareket etti, gitmeden önce havaalanında basın mensuplarının sorularını cevapladı. Kendisinin yorumlarını aşağıda paylaşıyor,  herkese iyi bir hafta diliyorum.

*******

Önümüzdeki hafta İtalya ve Balkanları kavuracak olan Afrika kökenli sıcak hava dalgası Çarşamba – Cuma günleri bize kadar uzayacak. Sonrasında bir kararsızlık var, ama benim kendi gözlemim, Afrika’dan sıcak hava bize kadar uzadığında peşine Kuzeybatı Avrupa’dan bir serin hava bindirmesi oluyor. Çünkü o sıcak hava o kadar kuzeye ve doğuya uzuyorsa bir yerlerden güneye serin hava akıyor demektir. Örnekler aşağıda. Bunlar hafızalara kazınan en feci sıcak hava dalgalarından başı çeken ikisi. Ortak noktaları ise, sıcak hava, iki dalga halinde geliyor.

1) 8-15 Temmuz 2000

2) 23-30 Haziran 2007

Bugünkü ECMWF 00Z çalıştırması Afrika sonrası ciddi bir serinlik öngörmüş, ama bir kaç çalıştırma daha beklemek lazım, zira ensemble çalıştırmalarına göre en soğukçu çıktı gibi duruyor.

GFS 12Z ana çalıştırması ise serinleme verse de ancak normallere iniş tahmin etmiş, gerçi öteki çalıştırmalara göre normallerin altı imkansız değil.

Bu veriler ışığında Çarşamba – Cuma günleri arasında İstanbul’da 35-36 derece, Trakya ve İzmir’de 40 derece sıcaklıklar görülebilir. Takip eden Cumartesi ve Pazar bir serinleme olacak gibi, ama ne derece olacak halen bilemiyoruz. Ayrıca 2000 ve 2007’de olduğu gibi iki dalga halinde gelmesi de olasılık dahilinde. Artık bu ataktan sonra yazın beli kırılır umarım 🙂

Bekleyip görelim…

Bağımsız yorumlarınızı buraya tıklayarak, cevaplarınızı, cevap vermek istediğiniz kişinin yorumunun altındaki “Cevapla” düğmesine basarak yazabilirsiniz.

Haftanın Hava Olayları: Sel ve Aşırı Sıcak” üzerine 134 düşünce

  1. EsBeRaT

    Biraz geç oldu ama… Ben Sinop’un deniz kıyısına yakın bölgede yan yana oluşan 2 hortumun radardaki görünümünü paylaşmak istedim…

    1
    2

    Cevapla
          1. Efsane-Semih

            Teşekkürler. Peki bu kesin mi? Yani illa hortum pembelik alandadır demek zorunda mıyız yoksa sarı ya da yeşil alanda da olma ihtimali var mı? Bana olabilir gibi geliyor.

            Cevapla
            1. Havadelisi Yazıyı Yazan

              Bence de olabilir, o radarın nasıl kalibre edildiğine bağlı. Burada en şiddetli yer orası diye oraya yakın olur diye düşünmüştüm ama aynı daha büyük siklonlardaki gibi hortumlarda da ortada bir yer çengel şeklinde boş oluyormuş ve daha kuvvetli ekolar çevrede oluyormuş. Berat, fotoğrafın radar görüntüsüyle aynı saatte çekildiğine emin misin? Fotoğrafın kaynağı neresi?

              Cevapla
              1. EsBeRaT

                Bu resmi google’da görseller arasında bulmuştum… Youtube girdim Sinop’ta hortum yazdım ve videosunu buldum. O video’da dikkatimi çeken 3. hortum oldu 🙂

                Fotoğraf’ın kaçta çekildiğini bulamadım ama o güne ait olduğundan eminim…3. hortuma gelince… Radar arşivini o kadar ayrıntılı ve yavaş izledim… Fakat paylaştığım yerden başka öyle yan yana duran 2 kuvvetli eko görmedim.

                Cevapla
    1. White Fox

      Bu şekil hortum görüntüsüne uymuyor, hatta işaretlenen yer hortum için en imkânsız yer diyebilirim. Aslında hortum bulunduğu yerdeki ekoları azaltarak çengel ya da halka şeklinde görünen bir bölge oluşturuyor ve hiçbir zaman kütlenin ortasında değil kenarlarında oluşuyor.
      Burada kütlenin kenarlarında iki tane çengel ya da yarım halka biçimde şekil olmalıydı.

      Şunlar gibi:


      Cevapla
      1. ALKIM

        İşaretlenmiş noktaların hortum olmadığını ama her iki pembeliğin çevresinde hortum oluşmuş olabileceğini düşünemez miyiz bu durumda? Bu çengel veya yarım halka oluşması şartının kaynağı nedir?

        Cevapla
      2. White Fox

        Su hortumları karadaki hortumlar gibi atmosferin üst seviyelerine kadar rüzgarlarını ulaştıramıyorlar. Bu yüzden radarda sirkülasyondan dolayı oluşan vortex görüntüsü (çengel, yarım halka vs) özellikle zayıf su hortumlarında hiç görülmeyebiliyor. Bu nedenle radarda nerede oldukları her zaman tespit edilemiyor.
        2 tip su hortumu var. Bunlardan ilki “tornadic waterspout” olarak bilinen aslında su üzerinde oluşan ve karadaki hortumlardan hiçbir farkı olmayan su hortumu [Bildiğin hortum! 😀 ) , ikinci tip ise fırtınasız bir havada gelişmekte olan kümülüsün veya kümülonimbusun altında oluşan ve boyutca diğerine göre küçük olan ve rastlanan su hortumuymuş. Radarda nerede olduğu görülmeyen kanca gibi şekiller oluşturamayan bu ikinci tip oluyor. İkinci tipe “fair weather waterspout” diyorlar ve bu yerinden çok da hareket etmiyor, nerdeyse hep olduğu yerde duruyor ve hafif rüzgar koşullarında bile oluşabilir. Ama mesela Antalya’da zaman zaman denizden hızla gelip karaya çıkan, çatıları söken hortum doğrudan birinci tip diyebiliriz. İşte birinci tip radar da o çengel/kanca görüntüsünü yapabiliyor.

        Radarda en kuvvetli ekoların olduğu yerin hortumun çevresi olduğunu düşünmek yaygın yaklaşım hatalarından birisi… ikinci tip su hortumları kütlelerinde ortasında değil rastgele kenarında bir yerde görülüyor. Birinci tip su hortumları ve kara hortumları genellikle kütlenin güney taraflarında ve kütlenin kenarında görülüyor. Bunlar radarda çengel, kanca yapıyor.

        Berat’ın yukarıda işaretlediği gibi kütlenin ortasında olamaz çünkü orası yağıştan dolayı fırtınanın aşağı yönlü hava akımının [downdraft] etkin olduğu bölgesi, benim bilgisayarda arşiv görüntüleri sağlam çalışsa kontrol edeceğim ama bakamıyorum arşivlere, çengel hiç oluşmadıysa ve rüzgar aşırı değilse çok rahat ikinci tip der geçeriz.

        Cevapla
          1. ALKIM

            Teşekkürler. Çıkardığım sonçlar:
            1) Su hortumlarını ve kara hortumlarını ayrı ayrı değerlendirmek gerekir. Hatta su hortumları bile kendi içinde ikiye ayrılır. Su hortumları sürtünme kolaylığı nedeniyle denizde(suda) daha kolay oluşur.
            2) Radar görüntüsü hortum oluşumu hakkında çoğu zaman fikir vermez.
            3) Radar görüntüsünün çok yüksek eko vermesi yoğun yağış ve muhtemelen dolu yağışı anlamına gelir. Hortum oluşumunun parametreleri farklıdır.
            4) Esberat az kalsın yiyordun bizi. 🙂 (Şaka)

            Cevapla
    2. storm_chaser

      Öncelikle temel radar mantığından gidersek radar ekoları damlacık çapı büyüdükçe artar. En yüksek ekoları iri veya erimeye başlamış dolu gösterir. Hortum bölgesi genellikle yağışsız dönen bir hava kolonu olduğundan zayıf ekoya sahiptir. Radar’da hook ( çengel) şeklinde zayıf eko alanı görülmesinin sebebide budur.
      Normal hortumlar genellikle süper hücreli fırtına bulutunda oluşurken su hortumları (water spout) oluşumu için çok kuvvetli bir yapıya ihtiyaç da yoktur aslında. Normal tek hücreli bir bulut bile uygun rüzgar şartları olduğunda kolayca su hortumu oluşturabilir. Su hortumları özellikle temp diyagramında rüzgar shifti oluştuğunda yani yükseklikle rüzgar yön ve hızında değişiklikler oluştuğunda görülüyor. Bu değişiklikle bulut içerisinde dönüşü kolaylaştırıyor. Ayrıca denizler sürtünmesiz düz alanlar olduğundan hortum hunisinin denize ulaşması karalara nazaran daha kolay oluyor.
      Su hortumları; gelişmiş bir mezosiklon (bulut içerisinde dönen yapı) olmaması, tek hücreli yapılardan oluşabilmesi, bizim radarların dağ radarı olduğundan ekoları yüksek seviyelerden alması gibi sebeplerle radarlardan kolaylıkla görülemezler. Zonguldak radarının bu ekoyu yerden yaklaşık 7,5 km yukardan gördüğü, mesafe uzadıkça dünyanın yuvarlaklığından dolayı ekoların yüksek seviyelerden alındığını unutmamak gerekir.

      Cevapla
  2. storm_chaser

    Samsun’un selle imtihanı devam ediyor. Dün gece de 2 ilçesinde sel olmuş. 4 gündür sistemin doğuya kaymayıp sadece Samsun’u hedef alması, modellerin ciddi yağış gösterdiği Ordu ve Giresun’da beklenilen etkiyi yapmaması üzerinde çalışılması gereken bir konu diye düşünüyorum.

    1

    Cevapla
  3. White Fox

    Bu 8 Ağustos 2012 06:00Z ECMWF analiz verileri de daha sonra olayı incelemek isteyenlere dipnot bilgi olarak kenarda dursun.
    Yoğunlaşma depresyonu (9 Eylül 2009 İstanbul selinde de İstanbul böyle sapsarıydı)
    http://ompldr.org/vZjE5ZA
    Toplam yağışabilir su miktarı aşırı yüksek (zaten bu da başlı başına şiddetli yağışın bir alâmeti…. eğer bu yukarı seviye alçağı Samsun dolaylarında değil de Rize’de olsaydı felaket olabilirdi yani Rize’de yukardaki rüzgarlar kuzeyli bileşenlerde olsaydı nem adveksiyonu ile çok ağır sonuçlar olabilirdi)
    http://ompldr.org/vZjE5ZQ
    300 mb diverjans durumu da böyle, tam da olayın olduğu yerde yukarda diverjans oluşması yerdeki hava yükselten başka bir unsur olabilir.
    http://ompldr.org/vZjE5Zw

    Cevapla
    1. Efsane-Semih

      Bu sabahki Mgm açıklamasında en fazla yağışı Bafra almış. Meteogramlarında da en çok yağışı Bafra’ya veriyordu. 104.4 kg olmuş. Samsun şu ana kadar totalde 200 Kg’ı geçti..

      Elma + Armut = 200 olmaz 🙂 Senin tahminin iyiydi zaten Semih, galipsin, masa başı oyunlarına gerek yok yani 🙂 – Ozan

      Cevapla
      1. Efsane-Semih

        Hahaha. Ben Orta ve Doğu Karadeniz’de herhangi bir yere 200 kg bekliyordum. Sonuçta Bafra da Samsun’un bir ilçesi 🙂 Maksat bilmek falan değil de zevk yapmaktı 🙂 Çok şükür ölümle sonuçlanmadı. Okullarda ders nitelğinde öğretilecek br sistemdi bence. Sizin sitenin formatına da uygun bir sistemdi.

        Cevapla
  4. Havadelisi Yazıyı Yazan

    Aşağıdaki görüntüye ve geceleri uyuyamamaya alışmak ağırıma gidiyor. İstanbul’da şu an sıcaklık 27 derece, hissedilen 36-37 filan. Nem %80-100 arası.

    1

    Cevapla
  5. storm_chaser

    Samsun’un Alaçam ve Yakakent ilçeleri için bu gece aşırı yağış ve sel riski var. 4-5 Temmuz selinde de Samsun merkezden 1 gün sonra Alaçam’da sel olmuştu. O bölgede yaşayanlar çok dikkatli olmalı.

    1

    Cevapla
        1. storm_chaser

          İnşallah rekor da gelmez, kırmızılar da kesilir diyelim. Memleketimiz ağız tadıyla yağış izlenecek bir yer değil.
          Bu arada Alaçam da hakikaten sakat yerdeymiş. Yağışlar arkasındaki dağ ve tepelerden ilçenin ortasından geçen dereye akıyor. Zor bir gece olacak…

          1

          Cevapla
  6. El NiNo

    Bir şey dikkatinizi çekti mi. Karadeniz deniz suyu sıcaklığı kıyı şehirlerindeki gündüz sıcaklıkları arasında 1-2 derece fark var hatta bazı günler hava daha soğuk.
    Biliyoruz ki yazın karalar kararsızlık, kışın denizler kararsızlık oluşturur. Ancak hava sıcaklığının daha düşük olması acaba geceleyin karadeniz de konvektif hücreler oluşturabilir mi.

    Cevapla
  7. mertovski

    Herkese iyi akşamlar.Benim son yıllarda artış gösteren deniz suyu sıcaklıklarına bağlı olarak Karadeniz de gerçekleşen uç yağışlar hakkında bir sorum olacaktı.Marmara bölgesi de yüksek deniz suyu sıcaklığına karşın bu tür yağışlara maruz kalmadı,ya da en azından Güney Marmara nın büyük kısmı bakımından.Merak ettiğim nokta bu yüksek deniz suyu sıcaklıklarının özellikle Bursa ve çevresi için önemüzdeki dönemde veya yıllarda bu tür uç yağışlara yol açıp açmayacağı.Tekrar iyi akşamlar.

    Cevapla
    1. Havadelisi Yazıyı Yazan

      Karadeniz büyük bir deniz olduğundan, rüzgarlar üzerinden geçerken daha fazla su üzerinde yol kat ettiğinden Karadeniz’in “etkisi” daha fazla yağış yaratmada. Ama Marmara’nın da etkisi yok değil. Marmara’nın işin içinde olduğu konvektif / deniz etkili yağış durumlarında elbette Bursa da bundan etkilenebilir.

      Cevapla
  8. ihsan

    Marmara denizi küçük bir iç deniz. Doğal olarak suyun miktarı ne kadar az ise ısıtmak da soğutmak da o kadar kolaydır. Bu kadar sıcak bir yaz sonunda Marmara da su sıcaklığının bu kadar yükselmesi çok da anormal değil bana sorarsanız.

    Cevapla
  9. Trakyalı

    Görünen o ki, Edirne dün 1994 yılındaki 40.7 derecelik ağustos ayı en yüksek sıcaklık rekorunu 41.0 derece ile yenilemiş:

    1
    2

    Cevapla
    1. trakya(korhan)

      Bugün ise rekorunu geliştirebilme potansiyeli var. Şu dikkatimi çekti. Lüleburgaz da 40.7 derece olmuş. Yani bölgenin en batısından ortasına kadar olan mesafede Ergene havzası boyunca sadece 0.3 derecelik bir fark var. Genelde bu fark daha fazla olurdu.

      Cevapla
  10. Drummer

    Karadeniz ve Marmara’da deniz suyu sıcaklıklarının bu kadar yüksek olması, sonbahar ve kışın kuzeyden inmesi muhtemel soğuk hava dalgalarında kıyı kesimlerinde ya da İstanbul’da acayip durumlar yaşanmasına sebep olabilir mi?

    Cevapla
      1. ysrcn_55

        Samsuna gelen yağışların çok büyük bir kısmını batı-kuzey yönlerden gelen yağışlar oluşturuyor,ancak çok ender olmakla birlikte doğudan da yağış gelmekte üstelik doğudan ne zaman yağış gelse sel vb durumlar ortaya çıkıyor.Hangi durumlarda doğudan yağış gelir Samsun bölgesine yardım edebilirmisiniz?

        Cevapla
      2. ALKIM

        Ozan hocama katılıyorum. Marmara’da Haziran başında 14 derece olan sular 7-8 haftada bazı yerlerde15-16 derece birden ısındı. Dolayısıyla ocak başına kadar 8-10 derecelere gerilememesi için hiç bir sebep yok. Eylül’den ise ciddi anlamda korkuyorum. 30 derece deniz suyu mu olur yahu Marmara’da! 2012’nin efsaneliğinin kışıyla sınırlı kalacağını sanıyordum. Yazın sıcak geçeceğini öngörenlerden idim ancak bu kadar sıcak bir yazı hiç mi hiç ummazdım.

        Cevapla
        1. anemodulion

          Acaba Tekirdağ’da yer altından sıcak su çıkışı filan olabilir mi bugünlerde? Ne bileyim…Belki o kadar çok miktarda su çıkıyordur ki yer altından, denizi ısıtıyordur.

          Cevapla
          1. Trakyalı

            Kuzeyimizdeki en yakın istasyon Kumköy ile güneyimizdeki en yakın istasyon Ayvalık arasında 4’er derecelik bir sıcaklık farkı biraz garip değil mi? Umarım dediğiniz gibi sıcak su çıkışı değildir ve havaların sıcaklığına bağlı olarak sıradan bir durumdur.

            Cevapla
            1. trakya(korhan)

              Acaba deniz suyu sıcaklığının ölçüldüğü yer su sirkülasyonunun olmadığı bir bölge mi?Isındıkça ısınıyor

              Cevapla
        2. El NiNo

          Bence deniz suyu sıcaklıklarının bu kadar yüksek olmasının nedeni yağış bakımından bu yazın kıt olması. Çünkü biliyorsunuz ki buharlaşma ısı kaybıdır. Denizde buharlaşan su miktarı az olunca kaçan ısı da az oldu. Tabii ki sıcak bir yaz geçirmemizin de etkisi var.

          Ben 8 Temmuz’da Rize’ye geldim 21 gün 1-2 gün hafif yağış harici yağmur yağmadı.

          Cevapla
  11. Trakyalı

    Skiron yarına kadar Samsun-Ordu hattına altışar saatlik dilimlerin her birinde 10 ile 50 kg arası yağış ön görmüş. Ama yarın sabahki altı saatlik dilimde tam anlamıyla bir felaket: 237 kg!

    1

    Cevapla
    1. İvii

      2007 ve 2010 yazlarında MGM’den takip ettiğim kadarıyla Marmara denizinde su sıcaklığının en fazla 28 dereceye ulaştığını görmüştüm. Diğer yıllarda genelde 26-27 dereceyi aşamazdı. Acaba bu Tekirdağ istasyonundaki deniz suyu sıcaklığı rekor bir değer olabilir mi?

      Cevapla
      1. Trakyalı

        Ben de hiç hatırlamıyorum 30 dereceyi gördüğümü. Ama deniz suyu sıcaklıklarıyla ilgili tarihi kayıtlar var mıdır rekor olup olmadığını anlayabilmemiz için?

        Cevapla
        1. Ömer Gül

          Ozan abi son 40 senelik kayıtlarda 30 derecelik deniz suyunun rekor olduğunu söyleyen arkadaşlar var ama kaynak yok benim elimde bu sene eylül ekim ayı felaket olabilir. geçen sene ne güzeldi abi 18 ekim’de Sana ilk karın kayışdağı fotoğrafını atmıştım bu sene ise sellerin fotoğrafını atmayız umarım. 😦

          Cevapla
    2. El NiNo

      Daha Ağustos ayının başındayız gerçekten Doğu Karadeniz için Ağustos ve sonbaharda durum pek iyi görünmüyor.

      Cevapla
    1. trakya(korhan)

      Samsun valisi geçen seldeki 64 kg için 5000 yılda bir görülen bir olay demişti. 116 için ne diyecek acaba?

      5000 / 64 x 116 = 9062.5 yılda bir görülen bir sel. Hesap ortada 🙂 – Ozan

      Cevapla
  12. White Fox

    Ozan bu şey acaba bir neutercane [Türkçesini bilmiyorum] olabilir mi ? Fırtınanın 15 km yukarı kadar geliştiğini söylemiştin, o seviyede tepe sıcaklığı -58, -59 derece civarında ve bu şey mezoölçekli konvektif komplekse dönüşüyor gibi ve bütün olarak 160 km’den daha küçük saat yönünün tersinde dönüşü de gözle görülür biçimde netlik kazanmaya başladı.

    O terimi ben yeni duydum, ama quasi-tropical siklonla aynı şey sanırım (şimdi okuduğum kadarıyla). Dönüşüyor evet ve hiçbir model nerede ne olacağını öngöremiyor. Samsun Merkez’e bir şey yağmayacaktı güya. – Ozan

    Cevapla
    1. White Fox

      Şimdilik Samsun’a patlaması daha iyi oldu. Yukarı seviyedeki rüzgarlar Giresun ve Ordu da yine güneyli ve batılı bileşenlerde olması ve daha doğuda tam güneyli bileşenlerde olması bence o (şu an için) bölgeyi çok büyük felâketten kılpayı kurtardı.
      Toplam yağabilir su miktarı [Total Precipitable Water] Ordu-Giresun tarafında deniz üstünde 4-4.5, daha da doğuda 4.5-5 hatta Rize tarafında 5 cm’den de fazla çok aşırı bir değer, bu bir şanstır.

      1

      Ayrıca sabah analizinde daha doğuda rüzgar yukarda tam kuzeyli bileşenlerde olmamasına rağmen, yoğunlaşma depresyonu yamaçlarda şu an bile çok küçükmüş.

      2

      İnanılmaz

      Cevapla
    2. White Fox

      6 saatten kısa sürüp dağıldı, sıradan bir yukarı seviye alçağı gibi davranmaya başladı. Neutercane değilmiş demek ki, yanıldık 😦

      Cevapla
      1. EsBeRaT

        Neutercane nin de bizim coğrafyamızdaki oluşma ihtimalini incelemiş olduk sayende… Yeni bir bilgi kazandık… Yanıldık diye üzülmene gerek yok. Güzel bir tespit oldu.

        Cevapla
    3. White Fox

      Yanıldık derken tam olarak ne olduğunu söylemeye çalışırken erken davrandım aslında…. Wikipedia’dan okuduğuma göre, Neutercane aslında Ozan’ın da bahsettiği quasi-tropical siklonun iki tipinden birisiymiş. Ben farkında olmadan türlerine balıklama girmişim. Neutercane dışında ikinci tip de adını daha duymaya alışık olduğumuz upper level low – ULL (yukarı seviye alçağı) yapıdakiler olarak geçiyor. Şöyle ki ben de dolaylı da olsa Ozan sayesinde Karadeniz’deki ULL’lerin quasi-tropical siklona olarak adlandırılabileceğini keşfetmiş oldum.

      Karadeniz’de saatin tersi yönünde dönen yapının da yer alçağı ile yukarı seviye alçağı kısmı birbirinin üstüne tam oturmuyor. Yer alçağının merkezi doğu Karadeniz’de denizin ortasında bir yerde kalmış. Samsun’un doğusunda değil. Bu da ULL niteliğine delil niteliğinde bir özellik….yüksek deniz suyu sıcaklığı ve ULL’nin dinamik çekiş etkisi kütleleri 15 km yukarı kadar geliştirebiliyor. Benzer şekilde kışın da gördüğümüz ULL vakaları da deniz etkisi yağışlarınına neden olan kar kümülonimbuslarını Zonguldak dolaylarında 5-7 km büyütüp sığlıktan kurtarmıştı. Hatta ben ona dinamik çekişli deniz etkisi yağışları demiştim.

      Konuya yeniden dönecek olursak bu oluşumun 11 Ağustos 2011’de Batı Karadeniz’deki ULL’den çok bir farkı yok gibi, burada sadece toplam yağabilir su miktarı, deniz suyu sıcaklığı daha fazla dolayısıyla kararsızlık çok daha fazla…

      1

      2

      [Ben de başka eskiye ait arşiv benzer örnekler de var – onlara da bakıp bunu karşılatırabiliriz.)
      Ozan sen ne düşünüyorsun ? Hemfikir miyiz ?

      Cevapla
    4. White Fox

      Demin 40 dakika aradım veri olarak bulamadım, EUMETRAIN’de ECWMF analizleri de o tarihi kapsamıyor. Belki en kolay yoldan makaleyi yazanlarla irtibat kurmalıyız.
      Bir de denizde kaldığı için İstanbul temp sonucu [ http://weather.uwyo.edu/cgi-bin/sounding?region=europe&TYPE=GIF%3ASKEWT&YEAR=2008&MONTH=09&FROM=2612&TO=2612&STNM=17062 ] pek işe yaramıyor.

      Karadeniz’de de ölçüm yapan gemi istasyonlar var, bildiğim kadarıyla 2 tane(Weatheronline’dan Ulrich Römer söylemişti) ama bunların koordinatları güvenlik sebebiyle saklı tutuluyor ve karalar üstündeki istasyonlar gibi 17062, 17130 vs istasyon numaraları da yok. Onların da bazılarında balon ölçümleri düzenli yapılıyor. Bize tam da bu siklonun içindeki veriler lazım eğer o balon verisi de varsa şahane olur. MGM’de ya da İTÜ’de o gemi verilerine nasıl ulaşılabileceğini bilenler olabilir.

      Cevapla
    1. ysrcn_55

      bu değerler 06.00 a kadar değerler ben Atakum’da olduğum için söylüyorum saat 07.00 a kadar olan değerler verilseydi 116.4 değeri 150 yi çok rahat geçerdi diye düşünüyorum

      Cevapla
      1. El NiNo

        İyi de havadelisine atılan mailde gündüz akşam saatlerine kadar Rize’ye 35 kg yağış düşmüş demişlerdi. Rize listede yok sıfır görünüyor yağış.

        Cevapla
  13. yrscn_55

    sabah 5 civarlarından beri Samsun Taflan’da (Samsun Merkez ile Yörükler arasındaki kısımda yağış varmış) fırtına şimşek gökgürültüsüyle beraber etkili yağış var, olağan yağışların aksine bu sefer doğudan giriş yaptı yağış, ne zaman böyle olsa ciddi sorunlar oluyor Samsunda. Üstelik Dmi Samsun merkez için sel uyarısı vermiş, sıcaklık 19 derecenin altına düştü yani deniz havadan çok daha sıcak saat şu an 09.35 yağış hala devam ediyor, hakim rüzgar yönünün aksine bir rüzgarla yağış geldiğinde neden bu kadar etkili yağışlar oluyor?

    Cevapla
    1. El NiNo

      Bilmiyorum yazdığımı okuyacak mısın ama yinede cevap vermeye çalışayım kimse bir şey yazmamış.

      Senin dediğin olay yer şekillerinin, dağların uzanış yönüyle alakalı. Samsunda yer şekilleri kuzeybatı-güneydoğuluya yakın uzandığı için karayelli sistemlerde yağışlar teğet geçiyor. Ancak kuzeyli veya kuzeydoğulu rüzgarla gelen yağışlar direk bölgeye giriş yapıyor ve yağış bırakıyor.

      Bunu eklemeyi unutmuşum, sağol El NinoOzan

      Cevapla
  14. oguz

    Uyarının yayınlanma saati çok geç, çoğu insan o saate kadar yatmaya başlamıştır bile. Eğer bu yağışın dörtte biri İstanbul’a gelseydi bir çok kanal felaket tellallığı yapıyor olurdu. Ama niyeyse İstanbul’dan başka bir yer olunca kimsenin sesi çıkmıyor. Artık yarın orda sel oldu, burda bu kadar insan öldü diye haber yaparlar.

    1

    Cevapla
        1. Onur

          Scirocco’nun verdigi link uzerinden tarihlerle biraz oynadim. Gecmise yonelik kayit tutmuyorlar malesef 😦
          2 saate bir oturup kaydetmek lazim… Yada bu isi yapacak bi kod yazmak ve bilgisayari acik birakmak. Ozan istersen bu isi yapabilecek birseyler yazarim.

          Cevapla
      1. Havadelisi Yazıyı Yazan

        Şimdi MGM’den aldığım bilgiye göre 12 saatte Ordu Merkez 40, Çarşamba 29, Rize 35 kg. Ama radar görüntülerini inceleyince (diyor MGM’deki arkadaşım), istasyon olmayan bazı yerleşimlerde rahat 100 kg olduğu anlaşılıyor…

        Cevapla
          1. Efsane-Semih

            Bu arada deniz üzerindeki kütle kırmızıdan pembeye dönmüştür.Sanırım ilk defa pembe görüyorum radarda.

            Cevapla
    1. White Fox

      Bu kütleler dikey olarak çok gelişince, yeşil kısımlar kuzeydoğuya ve kuzeye doğru hareket etmeye meyilli, ya da olduğu yerde duruyormuş gibi görünüyor. Sarı ve kırmızı bölgelerde güneye çok güzel ilerliyor.
      Burada Samsun’un bugün 12Z balon ölçümüne göre hodogram çizimi var. Kesik silindirin tabanınından yukarı doğru giden kırmızı çizgi, yerden yükselmekte olan hava parselinin sağ taraftaki dikey atmosfer rüzgar dağılımına göre izlediği yolu temsil ediyor.


      1

      Yerden yukarı ilk 6 km’de rüzgarın kuzeyli bileşenleri mükemmel, yani radarda bu kütleler gelişirken mesela kümülüs kongestus safhasında büsbütün güneye sürükleniyor. Sonra gelişip kümülonimbus kalvus/inkus’a dönüştüğünde kütlenin üst (örs) kısmı gövdeden ayrı olarak kuzeye ve kuzeydoğuya doğru uzamaya başlıyor. Bu sürüklenen kısım bazen ana kütleden ayrılarak stratiform (katman bulut) karakterde şimşeksiz yağmur da yapıyor. Bu özelliği yüzünden fırtınanın aşağı yönlü ve yukarı yönlü hava akımının olduğu bölgeleri birbirinden ayrılıyor ve fırtınalar daha ısrarcı biçimde etkinlik gösteriyor. Büyümekte olan kütlede de aynen benzer bir durum var. Kırmızı tarafın kuzeydoğusunda üçgen ucu şeklinde güneye inmeyen yeşil stratiform bölge de var.

      Cevapla
      1. Havadelisi Yazıyı Yazan

        Çok teşekkürler. MGM’den arkadaşım e-posta attı. Ham radar verisinden kesit almış, bulut tepesi 15 bin metreye ulaşıyormuş, hakikaten inanılmaz. Tropikal vaziyetler.

        Cevapla
    1. Havadelisi Yazıyı Yazan

      38 derece, %43 nem, hissedilen 47 şu an orada, vay babam vay… İstanbul’da da 41, burası da berbat.

      Tatile Karadeniz’e gitseydin daha iyiydi, siklonik olaylar görürdün 🙂

      Cevapla
      1. ersin

        Ben de yarın Kaş Fethiye taraflarına gidiyorum, hem de Karadeniz yağışlarını yakından izleyebilecek bir yerde ev olmasına rağmen, kendimi havadeliliğine ihanet etmiş gibi hissediyorum 🙂 Tatil kabusa dönmese bari…

        Cevapla
    1. El NiNo

      Bir de bu yağışlar denizsuyu sıcaklığını düşürecek di mi 1-2 derece düşer mi Samsun açıklarında.

      Daha fazla da düşebilir – Ozan

      Cevapla
    1. storm_chaser

      Ecmwf’nin Rize ve Hopa çevrelerine 100 kg, şu an yağan bölgeye 30 kg verdiğini düşünürsek WRF’nin artık rüştünü ispat ettiğini söyleyebiliriz. Süper yakalamış hakikaten. Çarşamba,Terme ve Salıpazarı için çok büyük sel riski var.

      Cevapla
  15. BlackSea_28

    Espiye’de sağanak yağış başladı.Radar görüntüsünde kırmızı renkli bölge ikinci fotoğraftaki yer.

    1
    2
    3

    Cevapla
  16. yrscn_55

    Samsunda Yörükler Atakent arasındaki bölüm bu sistemlerden de boş mu geçecek,cuma gecesinden beri Samsun radarından takip ediyorum yağışlar Alaçama kadar geliyor onun ötesine geçmiyor yada iç kesimlerden ilerliyor

    Cevapla
  17. El NiNo

    White Fox gündüz aşırı bir yağış beklemiyor. nowcasting yapmış güneş batana kadar aşırı bir yağış beklentisi yokmuş http://skewtmaster.com/2012/08/05/gecici-baslik-2/

    Bakalım ne olacak benim için en iyi ihtimal Rizenin topun ağızına gelecek şekilde Alçak basınç merkezinin hareket etmesi 🙂

    Ah Trabzon radarı ah bu sistemde çok iş görürdün…

    Cevapla
    1. BlackSea_28

      Espiye’de sağanak yağış yarım saat etkili oldu. Şu anda ise hava bulutlu. Son radar görüntülerinde yağışlı kütlenin dağıldığı görülüyor.

      1

      Cevapla
  18. Havadelisi Yazıyı Yazan

    WRF’nin sabah çıktısına göre, şu an deniz üzerinde gözüken kütleler öğle saatlerinden itibaren rüzgarın kuzeyli bileşeninin artmasıyla karaya çıkacak. Bakalım neler olacak.

    Şu anda gözükenler gördüğünüz gibi sırf deniz üzerinde oluşuyor, bakalım dağ etkisiyle oluşacak kütleler ne haltlar karıştıracak.

    Karadeniz yağışlarını radardan incelemek çok güzel.

    1

    2

    Cevapla
    1. El NiNo

      Rize ve Trabzon’da hiç yağış görünmüyor o zaman MGM niye bugün için uyarı verdi. Bu kurum adamı hasta eder.

      Cevapla
      1. Havadelisi Yazıyı Yazan

        Kızma, bu tip hava olaylarında hangi kütlenin ne zaman nereyi vuracağı sürprizlere açıktır, MGM riske giremez! Biliyorsun sizin oralarda 15 dakikalık bir sağanak bile ortalığı haşat edebiliyor.

        Cevapla
  19. El NiNo

    Cumartesi gecesi başlayacağını gösteriyordu ancak Rize’nin iç kesimindeyim ve gündüz öğle saatlerinden beri aralıklarla bütün gece devam eden hafif bir yağış var. Bu daha tehlikeli yaptı işi toprak suya doyuyor ve önümüzde kuvvetli yağışlar var.

    Cevapla
  20. Devrim

    Hazır görmüşken sormadan edemedim hocam. Umman denizinin soğukluğu muson yağmurlarından mı kaynaklanıyor?

    Cevapla
  21. devrim

    dmi söz konusu yerler için “kuvvetli yağış” uyarısı vermiş halbuki “çok kuvvetli yağış”, “şiddetli yağış”, “aşırı yağış” olmak üzere 3 daha ciddi uyarı ismi var. yazıdan ben dmi’nin verdiği uyarıdan pek daha üstte bir yağış olacağını anlıyorum. yerel yönetimlerde inşallah böyle anlarda can kaybı olmaz.

    Cevapla
  22. Havadelisi Yazıyı Yazan

    WRF’nin bugüne kadarki en çılgın çıktısı. 402 kg yazan yer (o kadar olmaz tabii ama) Espiye civarı.


    1

    Sorumlusu, deniz üzerinde oluşan siklonun yine hapsolması. Üst seviyede de bir alçak var. Gayet feci şeyler olabilir.


    2

    Cevapla
    1. BlackSea_28

      Eğer böyle bir durum gerçekleşirse çok büyük bir felaket olur.Çünkü Espiye ilçesi iki dere ( Gelevera, Y.Dere ) yatağının arasında kalıyor.Geçmişte bir çok kez sel yaşandı bu bölge de 1965-85-88-90-92-97 ve en son 2006 yılında.Ayrıca bu yağışlar iç kesimlerde etkili olup HES barajlarındaki kapakları da açarlarsa durum çok vahim olur.

      Cevapla

trakya(korhan) için bir cevap yazın Cevabı iptal et