(Santiago’dan süper bir klimatoloji çalışması daha… Kendisine ne kadar teşekkür etsek azdır- Havadelisi)

————————————————-

Bir İstanbullu kar delisi olarak, 2002–2006 yılları arasında yaşadığımız bol karlı ve unutulmaz sistemler getiren kışlardan sonra günümüze kadar tabiri caizse çerez niteliğinde, okulları bile tatil ettiremeyecek hafif sistemlerle avunduk. Biz bunlarla avunurken; Avrupa’nın batısından, özellikle İngiltere’den gelen kar kıyamet haberleri son 2–3 yıldır psikolojimizi daha da bozdu. Ha geldi ha gelecek diye model başında sabahlamalar mı dersin, sisteme dört gün kala 180 derece dönen modeller mi dersin, resmen dağıldık.

Ancak, Mart ayının başlamasıyla beraber memleketin havasına bir haller oldu. Ben de yaptığım gözlemleri grafikle özetleyerek Mart-Haziran arasında İstanbul’da sıcaklıklar nasıl olmuş sizlerle paylaşmak istedim. Çalışma sırasında 2011 İlkbaharı’nın ne denli serin geçtiğini, ortalama sıcaklıkların son on yıldaki ciddi yükselişini ve Devlet Meteoroloji İşleri’nin Temmuz-Ağustos-Eylül tahmininin neden %90 oranında gerçekleşebileceğini de gözlemledim.

Yaptığım bu çalışmada İstanbul Atatürk Havalimanı meteorolojik verileri temel alınmıştır. Ortalama sıcaklık değerleri “Gerçek Ortalama Sıcaklık” olarak kullanılmıştır. (Bir gün içinde her saat başı kaydedilen sıcaklıkların ortalaması). Geçmiş dönemlerle karşılaştırma yaparken ise benim hesapladığım son 10 yıllık sıcaklık ortalamalarını ve DMİ’nin web sitesinde yer alan uzun yıllar (1975–2011) ortalama sıcaklık değerlerini kullandım.

Mart 2011 – Son 6 yılın en serini

Nisan 2011 – Son 8 yılın en serini (Küresel ısınmaya kafa tutan ay!)

Mayıs 2011 – Son 7 yılın en serini

İlkbahar 2011 (Mart-Nisan-Mayıs) – Son 8 yılın en serini

———————————————————

Bu veriler ışığında şunları söyleyebiliriz:

* 2011 Mart ayı 2005’ten sonra en serin Mart ayı olmuştur.

* 2011 Mart ayı son 11 senedeki en serin 3. Mart ayıdır.

* 2011 Mart ayı uzun yıllar ortalama sıcaklığı ile aynıdır.

* Son on senede (2011 hariç) Mart ayı ortalama sıcaklığı uzun yıllara oranla yaklaşık 1°C artmıştır.

* İstanbul’da Mart ayları her şeye gebedir. Ortalama sıcaklık 12,4°C olabileceği gibi 5,2°C de olabilir.

* 2011 Nisan ayı 2003’ten sonra en serin Nisan ayı olmuştur.

* 2011 Nisan ayı son 11 senedeki en serin 2. Nisan ayıdır.

* 2011 Nisan ayı uzun yıllar ortalamasından yaklaşık 2°C serin geçmiştir.

* Son on senede (2011 hariç) Nisan ayı ortalama sıcaklığı uzun yıllar ortalama sıcaklığı ile aynıdır.

* İncelediğimiz aylar içerisinde son 10 yıldaki sıcaklık ortalaması sadece Nisan ayında uzun yıllar ortalamasının altında kalabilmiş. Nisan ayı küresel ısınmaya kafa tutuyor!

* 2011 Mayıs ayı 2004’ten sonra en serin Mayıs ayı olmuştur.

* 2011 Mayıs ayı son 11 senedeki en serin 2. Mayıs ayıdır.

* 2011 Mayıs ayı uzun yıllar ortalamasından yaklaşık 0,5°C serin geçmiştir.

* Son on senede (2011 hariç) Mayıs ayı ortalama sıcaklığı uzun yıllara oranla yaklaşık 0,8°C artmıştır.

* 2011 İlkbaharı 2003’ten sonraki en serin İlkbahar olmuştur.

* 2011 İlkbaharı son 11 senedeki en serin 2. ilkbahardır.

* 2011 İlkbaharı uzun yıllar ortalamasından yaklaşık 1°C serin geçmiştir.

* Son on senede (2011 hariç) ilkbahar ortalama sıcaklıkları uzun yıllara oranla yaklaşık 0,7°C artmıştır.

———————————————————-

Görüldüğü gibi yıllar sonra ilkbahar sıcaklıkları normallerin altına inmiş durumda, bir önceki serin ilkbahar ise 2003 yılına ait. Hatırlarsanız 2003 Şubatı oldukça soğuk geçmişti ve neredeyse iki günde bir kar yağmıştı. Hatta 1985 Şubat ayından sonraki en soğuk ay olmuştu. (1985 Şubat ortalama sıcaklık = 1,8°C / 2003 Şubat ortalama sıcaklık = 2,3°C). Bu sene Şubat o kadar soğuk değildi ancak Mart başlangıcı ile beraber senaryo tamamen değişti.

Gelecek kışa gelirsek, İlkbahar ve takip eden kışla bağıntı kurmak pek doğru olmaz ancak genel olarak bir şeyler söylemek gerekirse; 2003 yılını takip eden 2004, 2005 ve 2006 kışlarında İstanbul hatırı sayılır miktarda kar almıştı. 2002, 2004, 2005 ve 2006 yıllarında İlkbahar sıcaklıklarına baktığımızda o yıllarda da sıcaklıklar uzun yıllar ortalamalarına yakın değerlerde seyretmişti. Sadece 2006 yılını takip eden 2007 kışında ciddi bir kar yağışı görülmedi, zaten ortalama sıcaklık verilerine göre 2007 kışından sonra İstanbul’da düzgün bir kış henüz yaşanmamıştır.

Havaankara rumuzlu arkadaşımızın geçenlerde Atış Serbest‘te paylaştığı bir yorumda belirttiği gibi en sıcak yılı da yaşamıyoruz artık. Umarım geride bıraktığımız ilkbahar bir milat olur ve özlediğimiz kışlara geri dönebiliriz…

——————————————————————————————

Şimdi de 2011 yazı nasıl geçiyor bunu inceleyelim biraz.

Haziran 2011 – İlkbahar serinliği Haziran ayına da sarkmış: Son 6 yılın en serini…

Temmuz – Ağustos – Eylül 2011: Devlet Meteoroloji İşleri bu aylar için mevsim normallerinin 1,0°C–1,5°C üzerinde olacağı tahmininde bulunmuş, inceleyelim.

Temmuz ayı son on yıla göre mevsim normallerinin altında başladı ancak sonradan sıcaklıklar aniden yükseldi. Temmuz ayı uzun yıllar ortalaması yaklaşık 24°C civarında. 2001–2010 arası ortalama ise 25,6°C civarlarında. İnanılmaz bir artış var. 2011 Temmuz ayının ilk 15 gününün ortalaması ise 25,2°C. Görüldüğü gibi bu ay uzun yıllar ortalamasının hayli üzerinde geçeceğe benziyor ve an itibariyle uzun vadede modeller sıcaklığın daha da artacağını gösteriyor.

Son 10 yılda hiçbir Temmuz ayı uzun yıllar ortalamasının altına inememiş, sadece 2004 yılında normale yaklaşmış. Serin geçen 2003 ilkbaharından sonra Temmuz ayı aynı şimdi olduğu gibi mevsim normallerinin hayli üzerinde. DMİ ise 2011 yazı için isabetli bir uzun vadeli tahmin yapmış oluyor bu durumda (Pek zor bir tahmin olmadığı da aşikâr).

Şimdi de Ağustos ve Eylül aylarına bir bakalım;

Görüntü Temmuz ayına çok benzer nitelikte, son 10 yıl içinde sadece 2004 Ağustos ayı mevsim normallerine inebilmiş, ortalama sıcaklıklar son on yılda uzun yıllar ortalamasına göre 2°C artmış, kâbus gibi. Kriterimiz 2003 yılı Ağustos ayında da tavan yapmış. 2011 Ağustos ayının da mevsim normallerinin üzerinde geçmesinin ne denli yüksek ihtimal olduğunu görebiliyorsunuz. DMİ burada da turnayı gözünden vurmuş.

Eylül ayına bakalım, değişiklik yok. Son on yılda sadece 1 sene ortalama sıcaklıklar mevsim normallerinin altına inebilmiş. O da 2003 yılı olmuş. Gerçi şunu da gözden kaçırmamak lazım, Eylül ayında son on yılda yaşanmış en sıcak ay 21,5°C olmuş, en serin ay ise 19,5°C olmuş. Yani dağlar kadar fark yok. Ama her halükarda DMİ’nin uzun vadeli tahmini burada da %90 oranında başarılı olacak. Mevsimlik model çalıştırmaya falan gerek yok, hesap ortada 🙂

Bu denli isabetli tahminler yapacak olan DMİ’den Kasım ya da Aralık aylarında yeni bir mevsimlik kış tahmini bekleyelim bakalım, sunabilecek ve başarılı olabilecekler mi?

Herkese bol keyifli yazlar, sağlıcakla kalın…