DMİ ciddi bir uyarı verdi. İstanbul’a 100 kg’ın üzerinde, muhtemelen 150 kg civarında yağış düşecekmiş.
Uyarılarına dayanak olarak aşağıdaki haritayı gösteriyorlar (ihbar dosyasının tamamını buradan indirebilirsiniz, 9 Temmuz saat 16.00 itibariyle DMİ web sitesindeki versiyonu buhar oldu).
Bu gördüğünüz harita bir model çıktısı, bu gece yarısından yarın gece yarısına kadar olan yağış miktarını gösteriyor. Model, dün gece yarısına ait başlangıç koşullarıyla çalıştırılmış. DMİ’nin pozitif bilimden yararlanarak ihbar yapması epey olumlu bir gelişme. Fakat ne yazık ki, ihbarın eksiği çok:
1) Bu çıktı hangi modele aittir? Dünyada hava tahminlerinde kullanılan bir sürü model var. Büyük ihtimalle MM5 modeli kullanılmış, ama ben herhangi bir ibare göremedim.
2) Bu nasıl bir çizimdir? Çizdiğiniz konturlar ve renkler haritanızın altlığını kapatırsa İstanbul’un ya da Tekirdağ’ın neresi olduğunu nasıl anlayacağız? O gözüken 160 kg’ın tam İstanbul üzerinde olduğuna nasıl ikna olacağız? Biraz daha profesyonellik beklerdim. Ciddi bir lise coğrafya hocasına şu çizimi sunsanız dönem ödevinden çakarsınız.
3) MM5 modelinin başlangıç koşullarını oluşturan veriler her 6 saatte bir güncelleniyor. Yani 06 verileriyle de model tekrar çalıştırılabilir, aşırı yağış değerlerinin aynı yerlerde belirip belirmediği kontrol edilebilirdi. Nitekim, Amerikan Hava Kuvvetleri’nin saat 06 verileriyle çalıştırdığı MM5 model çıktılarına göre (buradan ulaşabilirsiniz), İstanbul’da önümüzdeki 48 saat içerisinde 50 kg bile yağış beklenmiyor: (sarı renk 50 kg ve üzeri yağışları gösteriyor)
4) Tek bir modelin (MM5), tek bir çıktısına (saat 00) dayanarak 24 saatte 150 kg gibi gerçekten uç bir değeri ihbar olarak veren başka bir milli hava tahmin servisi var mıdır bilmiyorum. Meteorolojide “model consensus” diye bir şey vardır. Yani gerçekten ciddi bir hava olayı yaşanacaksa 24-48 saat önceden her güncellemede neredeyse bütün modeller fikir birliğinde olurlar. Şu anki durumda ise, MM5 6 saat önce ak dediğine şimdi kara diyor. GFS ise aynı 24 saatlik zaman dilimi için aşırı yağışı Bulgaristan’a yakın, Karadeniz üzerinde gösteriyor, İstanbul’da anormal bir durum yok:
Ama DMİ’yi de anlıyorum. Olur da yağmur çok yağarsa (50 kg filan da bizde sel yapmaya yetebiliyor) işin ucunda rezil olmak var. Bu yüzden, biz işimizi kış tutalım, yaz çıkarsa bahtımıza diyor olabilirler. Ya da, tek bir model çıktısından gaza gelen hava delilerini istihdam etmeye başlamışlardır. Ne bileyim…
Benim tahminim: Kilyos, Sarıyer, Şile üçgeninin içinde kalan yerlerde ve Çatalca civarında 20-40 kg arası, en uç durumda 50 kg yağmur… Diğer yerlerde 10-20 kg… Gebze ve doğusunda çok daha fazla olabilir, ama orası da İstanbul değil zaten.
Hava Delisinin Not Defteri 
Hocam o gün kullanılan ECMWF çıktısıydı. Uyarının verildiği gün ben nöbetciydim, sabah brifinge de katıldım. Uzun uzadıya konuşuldu mesele, sizin yazınızda ve yorumlarda belirtilen farklı model çıktıları vs. değerlendirildi. Aslında 160 kiloluk yağışı ECMWF tam İstanbul üzerine vermiyordu, Kumköy’ün 20 km kadar kuzeyinde Karadeniz üzerinde esas yoğunluğu gösteriyordu ama İstanbul için risk alınamaycağı tezi üzerinden aşırı yağış verildi(Kumköy açıkları hakkaten de iyi yağış aldı, radardan takip etmiştim 80-90 kg civarı yağmıştır). Sonuçta İstanbul için tahmin tutmadı evet ama emin olun sizde MGM’de çalışıyor olsanız ve üzerinizde sorumluluk olsa o riski göze almaz uyarıyı verirdiniz. Uyarı vermeseniz ve o şekilde bir yağış olsa sonuçları düşünülemez bile….
Burda bir hata yapıldı evet onu da kabul ediyorum, basının çağrılıp 160 kilonun telaffuz edilmesi ve model çıktısının paylaşılması hoş olmadı.
Bu son sistem İstanbul merkezde beklenenden az etkili oldu. Ozan yaklaşık 12 senedir Beylikdüzü’nde oturuyorum.Bu K.Çekmece ile B.çekmece arasında yaklaşık 150-200 metre arasında bir yüksek düz alan.Yüksek kısımları B.Çekmece’ye sırtını vermiş.Bu bölge genelde İstanbul’un aldığı yaz yağışlarını daha az alan bir bölge.Yani kararsızlık yağışlarında örneğin aynı gün içinde batısındaki Silivri-B.Çekmece sahile kadar oluşan yağış bu tepelik alanı pas geçerek K.Çekmece-Eminönü sahil kısmınada yağış bırakarak ömrünü tamamlıyor.Yaz boyunca yağış bırakabilecek 10 sistem varsa 5’ni alamıyor.Bu son sistemde ise tam tersi Perşembe akşamı ve Cuma günü çok yoğun bir yağış aldı. Hadımköy-Beylikdüzü koridoru çalıştı. Haziran sonundaki yağışlarda da bu koridor yine iyi çalışmıştı. Sana soracağım soru şu, bu son sistemdeki yağış ne tip bir yağıştı? Aşırı ısınma kaynaklı yağışlar çünkü genelde Beylikdüzü’nü yaz aylarında pas geçiyor. Çünkü sıcaklığı sahil kesimler kadar yükselmiyor. Bu bölge için yaz böyle geçse de, acısını genelde kışın çıkartıyor.
Cemal Bey, tarif ettiğiniz yerde aşırı ısınmadan kaynaklanan kararsızlık yağışlarının çevreye göre daha fazla olmasını beklerdim aslında, çünkü denizden içeride ve yüksekçe bir yer diyorsunuz. Demek ki başka yerel şartlar bu yağışları engelliyor orada. Bu son sistemdeki yağış ise aşırı ısınma kaynaklı değildi, yukarı seviyelerden mevsime göre gayet soğuk bir hava geldi ve bu hava neredeyse bir cephe boyunca yağışlara yol açtı, böyle durumlarda anlattığınız ölçüde yerel farklar yine olur ama daha az olur. Bu sabaha kadar olan yağışı gösteren aşağıdaki haritadan demek istediğimi anlayacaksınız, çok fazla yerel fark yok ve yağış Anadolu yakasına geçince düzenli bir şekilde azalıyor:
Sizin orası da yağışın en çok düştüğü bölgelere (Çatalca-Trakya) daha yakın olduğu için daha fazla yağış almış olabilir.
“dmi’nin yeni fiyaskosu” başlıklı yazınızı sabırsızlıkla bekliyorum. dün sel almış olsaydı istanbul’u “dmi demişti” diyeceklerdi ama fiyasko çıkınca kimse bir şey demiyor. ilginç.
Öyle bir yazı yazmayacağım, her şey apaçık ortada zaten. Tek isteğim memlekette gerçek bilgiden faydalanılmasıdır, ama daha çok bekleyeceğiz herhalde.
Sen daha güzel tahmin yaptın hocam. Tebrik ederim.
Yine gayet güzel anlatmışsın havadelisi, teşekkürler. Öteki sitelerde bence boşuna tartışmaya giriyosun, bence tabii, biliyosun sen ne kadar anlatırsan anlat mesele karşıdakinin ne kadar anlayabileceğidir 🙂
Teşekkürler Ersin. Olsun, biri anlamasa başkası anlar. Benim işim bu, anlatmak zorundayım 🙂
hocam uydu ve radar görüntülerini şu anda kayda alıyorsunuz umarım. saat yönünün tersine dönüş hareketi çok etkileyici 🙂
büyüksün Çihiro şimdi ona bakıyordum.. 🙂
DMİ tarihinde aşırı yağış uyarısı( 12 saatlik periyotta 100 mm ve üzeri yağış) geçen yıl İstanbul’da yaşanan sel felaketinden sonra verilmeye başlandı. Ondan önce bütün yağış uyarıları kuvvetli yağış( 12 saatlik periyotta 21-50 mm arası yağış) şeklindeydi. İlk aşırı yağış uyarısını da yanlış hatırlamıyorsam yaşanan sel felaketinden hemen 2 gün sonraki sıradan sistem için vermişler ve çuvallamışlardı. Sonrasında başta geçtiğimiz haziran ayı içerisinde olmak üzere bir kaç kez daha aşırı yağış uyarılarını gördüm. Bu öğlen ofise geldiğimde (herkes hava delisi olduğumu bildiğinden) “Yağmur ne zaman başlayacak, sel geliyormuş, sen önceden haber verirdin, bu kez çuvalladın” gibi sözlerin sebebini internetteki DMİ kaynaklı uyarıları görünce anladım ve şaşırdım doğrusu. Tamam son 24 saatte kuvvetlenen bir çok sistem olmuş ve aşırı yağışlar bırakmıştı daha önce de ama bu sistem nasıl olmuştu da birdenbire ortaya çıkıp DMİ’yi böyle bir uyarı yapmak durumunda bırakmıştı acaba! Modellere baktım, güvenilir bir kaç siteye baktım. 8-10 mm civarı yağış tahminleri vardı. Akşam modellerine göre yağış miktarı artmış görünüyor ama yine de aşırı bir beklenti yok il geneli için. Ben de merakla bekliyorum bu gece ve yarın öğlene kadarki yağış miktarını. DMİ’nin haklı çıkmasına neden olabilecek (bu yaz İstanbul’un tiryakisi olduğu) konvektif ve lokal yağışın sel yaratması muhtemel bir noktada oluşması durumunda yarınki haber bültenlerinde Mehmet Çağlar ve altında imzası olan powerpoint ve pdf görsellerinin boy göstereceğine de kuşkum yok. Ben yine de yanlış alarm, hiç uyarmamaktan iyidir diye düşünüyorum ve bu konularda cesur davranmaya çalışan DMİ’ye yetersiz değerlendirmelerine rağmen(Ozan Bey sebeplerini yukarıda gayet güzel izah etmiş) sevgilerimi yolluyorum.
Dip not: Kadıköy’de an itibariyle(22:36) şiddetli bir sağanak başladı. Radarda serpiştirilmiş yeşiller arasındaki sarı noktaların sayısı da az değil. Hadi hayırlısı. 🙂
Bilgiler için çok teşekkürler, evet aslında ben de katılıyorum, yanlış alarm hiçbir şey dememekten iyidir ama çok fazla yanlış alarm verirseniz de güvenilirliğinizi kaybedersiniz.. Bence tek bir yerden sel haberi dahi gelse, ki şöyle birkaç saatte 50 kg buna pekala yol açabilir, DMİ temize çıkar, başarılı da olmuş olur. Ama 100 kg üzeri… Abartmışlar. Ben yanılırsam tebrik edeceğim, özür de dileyeceğim, o ayrı.
kendi çevremden biliyorum, kimse yağışın kaç kg olduğuna bakmaz.hava delileri hariç.yani kaç kg olduğu ile ilgilenmiyor insanlar.sel, su baskını olursa dediğiniz gibi 50 kg dahi olsa önemli değil.dmi uyarı yaptı mı yaptı.sokakta kaç kişi 50 kg yağışın ne anlama geldiğini biliyor ki???
aynen katılıyorum.
Dün saat sabah saat 6’dan bugün sabah saat 6’ya kadar İstanbul sınırları içerisinde en fazla yağış düşen istasyon Çatalca radar istasyonu, 20,4 kg. DMİ’nin aşırı yağış uyarısı verdiği periyot doldu. Sanmıyorum ama bi o kadar da sabah 6’dan öğlene kadar yağmış olsa eder size 40 kg. Net durumlar yarın belli olur gerçi ama cesuryürek DMİ hesabına bir yanlış alarm daha yazıldı. Neyse ki bu yağış miktarı soğuk bir kış gününde kar alarmı olarak verilmedi. Yoksa ölçecek cetvel bulamazdık. 🙂
tekirdağ’da deniz suyu sıcaklığı 26 derece görünüyor. civar yerlere göre oldukça yüksek. akdenizde ölçülen sıcaklıklarla neredeyse aynı. buharlaşmanın artmasına bulutların çok fazla yoğunlaşmasına böylece modellerin öngöremediği aşırı yağışlar görülmesine neden olabilir mi acaba. marmarada başka hiçbir yer bu kadar yüksek su sıcaklığına sahip değilken tekirdağ nasıl olabiliyor bunu belirleyen nedir. birde modeller yağış miktarlarını neye göre belirliyor. sea effect olaylarını neden yeterince öngöremiyor. bilginiz var mı bu konularda?
Evet Tekirdağ’daki deniz suyunu gördüm, ama o yerel bir hadise olmalı, çünkü Foça 23, Kumköy (Kilyos) 23. Modeller yağış miktarını belirlerken deniz suyu sıcaklığını ve buna bağlı olarak artacak buharlaşmayı hesaba katarlar ama çok yerel hadiseleri göremezler, bu da modelin alansal çözünürlüğünün düşük olmasından kaynaklanıyor. Yani evet onun için her zaman modelin öngöremediği bir yağış oluşabilir… Fakat… 50 kg gösteriyorsa model 150 kg düşebilir… 10-20 gösteriyorken 150 kg imkansız. Tabii ki ben de yanılabilirim, sonuçta her gün yeni bir şey öğreniyoruz. Göreceğiz.
(Deniz Bozkurt, İTÜ’de iklim araştırmacısıdır. – havadelisi)
Modellerin deniz suyu sıcaklıkları ile ilgili olayları tam olarak yakalayamamasının en büyük nedenlerinden biri, modelin düşük alansal çözünürlüğe ek olarak, model çalıştırılmadan evvel girdi olarak verilen deniz suyu sıcaklıklarının zamansal çözünürlüğü ve değişimi. Yani günlük deniz suyu sıcaklık verisi kullanılarak çalıştırılıp elde edilen model sonucu ile örneğin 3’er saatlik veri kullanılarak elde edilen sonuç arasında mutlaka fark olur. Diğer bir büyük sorun da, kullanılan bu deniz suyu sıcaklık verisinin gün içindeki döngüleri/değişimleri (“diurnal cycle”). Halihazırdaki modellerin en büyük sorunu, bu döngüyü ya düzgün bir şekilde çözemeyişi ya da dahil etmemesi. Sonuçta, çok küçük zaman ölçeği ama etkilediği parametler de çok önemli. İşin içinde hata olduğu için, hesaplanan buharlaşma ve dolayısıyla yüzey enerji akıları da değişiyor. Bu değişim oluşan bulut miktarını da etkiliyor ve modelin hesapladığı yağış miktarı değişiyor. Bu yüzden, özellikle böyle durumlarda kullanılan hava tahmin modelinin fiziğini iyi anlamak gerekiyor. Mesela DMİ tahminini yaparken, arkadaş ben şu verileri kullandım, şu koşullar altında modelimi çalıştırdım şeklinde daha detaylı bilgiyi de bizlere sunsa daha güzel olur, ha ondan sonra istediğin gibi açıkla medyaya.
Ben tekirdağlıyım. Tekirdağ’daki su sıcaklığındaki artışın sebebi yaklaşık 10 gündür poyraz olmayışı , havanın genelde durgun seyredişi , buna bağlı akıntının olması ve tekirdağ körfezindeki suyun ısınması. 2-3 gunluk bır poyraz ile normale donecektir. Gercekten de dün denizdeydım ve cok sıcacıktı su:). Bu gecekı 160 kg ye gelınce 1.6 kg duserse mutlu olsunlar.
gerçekten DMİ’nin yapmış olduğu hava analizlerini çok iyi yorumlamıssınız bende aynı şekilde dmi’nin pire için yorgan yaktığını düşünmüştüm şimdi istanbulda 24 saat içerisinde 160 kg yağış bekleyen yetkililer neye dayanarak model tahmini yaptılar