Kategori arşivi: Türkiye'nin Havası ve İklimi

Nihayet, Güzel Kar Geliyor!


Halk Özeti:

  • Türkiye’nin kuzey ve doğu bölgelerine (buralardaki sahil şehirleri ve İstanbul dahil) Perşembe gününden itibaren Karadeniz üzerinden yeni kar yağışları geliyor.
  • Günlük hayatın kardan en fazla etkileneceği ve karın en alçak semtlerde de (mesela Kadıköy) tutacağı zaman dilimi, Cuma-Pazartesi arası olacak. Fakat İstanbul’u ve Karadeniz bölgesini çevre illere ve bölgelere bağlayan karayollarında sıkıntılar Çarşamba’dan itibaren başladı, tedbirli olmanızı ve yol durumunu mutlaka takip etmenizi tavsiye ederiz. Hava ve deniz ulaşımında da birçok gecikme ve iptal söz konusu olacak (özellikle Cuma-Pazartesi arası).
  • Yaklaşan yağışlar çoğunlukla ‘deniz etkisiyle kar’ (DEK) mekanizması ile oluşacağından; aralıklı, yerel ama şiddetli karaktere sahip olacak. Eskilerin “kar topluyor” dediği, karın yağmadığı, hatta güneşin açtığı kısa veya uzunca periyotlar yaşanacak. Bir ilçede kardan göz gözü görmüyorken ve trafik tamamen durmuşken başka bir ilçenin bundan haberi olmayacak. O an karın yağmadığı yerde oturup DEK‘in ne olduğunu da bilmeyen düz adam “kar mar yok yeaaa” diye aracıyla dışarı çıkacak ve 20 dakika sonra gelecek şiddetli kar sağanağı nedeniyle yolda kalacak. Bunlar hep olacak.
  • İstanbul’a yağacak kar, tüm şehre etkisi bakımından, Mart 2022’den bu yana yağan en iyi kar olacak, bu neredeyse cepte. Muhtemelen (%55 ihtimalle) Mart 2022’yi de geçerek adını Şubat 2015, Ocak 2012 gibi büyük DEK sistemlerinin yanına yazdıracak.
  • Karadeniz Bölgesi’nin sahil kesiminde ve sahile bakan yamaç yerleşimlerinde yağacak kar çok şiddetli ve yerel olarak sürekli olabilir. Buralarda yer yer rekor değerlerde kar birikimi gerçekleşebilir.
  • Yaklaşan karlı hava dalgasının, eski DEK sistemlerine kıyasla güçlü tarafının süresi, zayıf tarafının ise soğuğunun kuvveti olduğunu söylemek durumundayız. Karın yağmayacağı (ve muhtemelen güneşin açacağı) gündüz saatlerinde yoğun şehirleşmenin olduğu alçak semtlerde bir miktar erime kaçınılmaz olacak. Karın yağmakta olduğu akşam ve gece saatleri ise kartopu ve kardan adam etkinlikleri için en müsait zamanlar olacak.
Okumaya devam et

2025 Kışı: Daha Bir Kışa Benzeyecek


  • Birçok bölgemizde yağmurla, İç ve Doğu’da karla, epey de erken başlayan 2024/25 kış mevsiminin Ocak-Mart aylarını kapsayan dönemde de ara ara soğuğa, yağmura ve kara sahne olmasını, dolayısıyla önceki iki seneye kıyasla daha soğuk geçerek kışa daha fazla benzemesini bekliyoruz.
  • Yağış getirecek hava sistemlerinin Ocak-Mart aylarında genellikle Karadeniz ve Doğu Akdeniz kökenli olacağını, dolayısıyla yağmur ve kar bakımından en şanslı bölgelerin Karadeniz ve ülkenin doğu yarısı ile İstanbul ve Doğu Marmara olacağını tahmin ediyoruz. Güneydoğu Anadolu’daki il merkezleri de bu kış kar bakımından şanslı saydığımız yerler arasında (Doğu Anadolu’dan farkını belirtmek için haritada farklı renge boyadık).
  • Batı bölgelerde (Ege, Batı Akdeniz, Trakya, İç Anadolu’nun batısı) yağış sıklığı Aralık ayına kıyasla azalacak olsa da… en az 1 büyük hadisenin özellikle İç Batı Anadolu’da (Ankara dahil, resme bakın) ciddi kar yağışına yol açacağını öngörüyoruz.
  • Unutmayalım ki küresel ısınma çağında yaşıyoruz: 2024, dünya ortalama sıcaklığı bakımından en sıcak yıl olarak kayıtlara geçmek üzere. Atmosfer ve denizlerdeki fazladan ısı enerjisi kış mevsiminde bile sıcaklıkların yüksek seyretmesine yol açabiliyor (herhangi bir soğuk hava dalgası söz konusu değilse). Ek olarak, yaklaşan soğuk hava dalgaları da yumuşuyor ve özellikle sahil bölgelerinde kar yağışının görülme sıklığı azalıyor.
  • Buna karşılık tekil olayların şiddeti artıyor – çünkü artık daha sıcak olan denizlerden daha fazla buharlaşma oluyor ve bir anda ciddi yağmur ve kar yağışları gerçekleşebiliyor. Örneğin geçtiğimiz Kasım sonuna doğru Doğu bölgelerimizde görülen kar yağışları kasım ayı için yer yer rekor seviyede idi. Ana fikir: Görülme sıklığı maalesef azalsa da, kar yağışları yine -ve bazen eskisinden de şiddetli olmak üzere- gerçekleşmeye devam edecek. Önümüzdeki birkaç ayın böyle büyük bir (veya birkaç) kar hadisesi için son derece uygun şartlar sunduğunu düşünüyoruz.

Kış Nasıl Başladı, Nasıl Devam Edecek?


Halk Özeti:

  • Kış şimdilik, beklediğimiz gibi, genellikle ılık gidiyor, ama ufukta değişim var.
  • Kutup bölgesinde “ani stratosfer ısınması” denen hadisenin gerçekleşeceğine dair güçlü sinyaller var.
  • Kutup girdabı (polar vortex) yer değiştirecek, dolayısıyla soğuk havalar daha güney enlemlere inebilecek, ama tarih ve ayrıntılar henüz belirsiz.
  • Hem bu hadiseden ötürü, hem de içinde bulunduğumuz Aralık ayına benzeyen eski aralıkların analizinden vardığımız sonuca göre, Ocak ve Şubat ayları Türkiye ve civarında soğuk ataklar bakımından hareketli geçebilir.
  • Kış Mart ayını da içine alacak şekilde uzayabilir.

————————————–

Modeller, karcılar için son derece sıkıcı ve bunaltıcı bir durumda. Son verilere göre uzun vadede durum nedir, biraz ona bakalım.

ECMWF uzun vadeli verileri Aralık ayının ikinci yarısı ve Ocak ayında ani stratosfer ısınması vermeye devam ediyor. Vade uzun olduğu için net konuşamasak da, bu ısınma kutupsal girdabı tamamen ortadan kaldırmayacak bir şekilde gerçekleşecek gibi görünüyor, yani bir “yer değiştirme” (displacement) hadisesine benziyor. Aşağıdaki görselde de anlayabileceğiniz gibi, kutupsal girdap (polar vortex) Avrasya’nın kuzeyine yerleşiyor.

Okumaya devam et

2024 Kışı: Bol Lodos, Bol Yağış, Kar da Var


Havadelisi.com geleneksel kış tahmini ile karşınızdayız.

Halk Özeti (Lord değilseniz okuyun):

  • Türkiye’de 2024 kışının ilk yarısının (Ocak ortasına, belki sonuna kadar) inişli çıkışlı sıcaklıklarla, ama daha ziyade güneyli rüzgarların etkisinde, genellikle ılık geçmesini bekliyoruz. Güney, iç ve batı bölgelerimizde bol yağış olacak. Yani Kasım ayı boyunca gördüğümüz yağışlı havaların devam edeceğini, ve uzun süren kuraklığın etkilerini azaltacağını tahmin ediyoruz. Ege ve Akdeniz’de yerel olarak aşırı yağış ve sel riski de mevcut.
  • Kışın ilk yarısında, Trakya hariç, sıcaklık ortalamaları mevsim normallerinin üzerinde kalacaktır – fakat bu, havanın hiç soğumayacağı anlamına gelmiyor. Özellikle ülkenin kuzeybatısını etkileyecek soğuk hava atakları olacak; Trakya’da, iç bölgelerde ve Toroslar’da yoğun kar yağışları da görülebilecektir. Ne var ki bu soğuk havaların (ve kar örtüsünün) kalıcı olmayacağını, gecikmeden gelecek lodoslu/ılık + yağışlı bir sistemle süpürüleceğini düşünüyoruz.
  • Kışın ikinci yarısında da (Ocak ortasından [belki sonundan] itibaren Mart sonuna kadar), benzer bir örüntünün (paternin) hakim olacağını, fakat hem soğuk atakların sıklığının ve süresinin artacağını, hem de etki alanının Türkiye’nin iç ve doğusuna doğru daha fazla genişleyeceğini tahmin ediyoruz.
  • Ocak sonuna doğru, Şubat’ta ve Mart’ta, İstanbul gibi sahil şehirlerini de etkileyecek, Balkan kökenli, bol karlı, siklonik sistemlerin gelmesi yüksek olasılıktır (2004, 2006, 2017 tarzı). Deniz etkisiyle kar (DEK) sistemlerinin ağırlığı bu kış azalacak olmakla birlikte, sistem sonu kısa süreli DEK periyotları da mümkündür.
  • Kışın ikinci yarısında da sıcaklıklar yine inişli çıkışlı seyredecek olmakla birlikte, soğuk atakların süresinin artması neticesinde ortalama sıcaklıklar normaller civarına inecektir. Güney Ege ve Batı Akdeniz kışın ilk yarısına nazaran daha kuru, Orta ve Doğu Karadeniz daha yağışlı olacaktır. Kış mevsiminin, son yıllardaki eğilime uygun olarak uzayacağını ve Mart ayını da içine alacağını düşünüyoruz.
  • Kayak merkezlerinde, bol yağışlı olacağı için bol karlı, ama sık gelecek güneyli rüzgarlardan ötürü erime riskinin de yüksek olacağı bir kış öngörüyoruz. Küresel ısınma şartlarında güneyli hava akımına maruz kalan yerlerde sıcaklıklar maalesef çok fazla yükselme eğiliminde oluyor (mevsimlik tahminlerde ortalama sıcaklıkların hep normalin üzerinde gözükmesinin nedeni de bu).
Okumaya devam et

Hava Tahmin Ligi 2023-2024 Sezonu


Turnuvamız tamamlanmıştır.

Birinci: nehrk (Erzincan Refahiye) 🥇

İkinci: Bodrum Mandalinası (Muğla Bodrum) 🥈

Yarı Finalistler:
tomkins21 (Karabük Merkez) 🎖️
Commandouz (İstanbul Güngören)
🎖️

GOLLÜ ELEME AŞAMASI SKORLARI:

Final

Yarı Final

Çeyrek Final

Son 16

GOLLÜ LİG AŞAMASI BİTİMİ PUAN DURUMU:

GOLLÜ LİG AŞAMASI TOPLU SONUÇLAR VE PUAN DURUMLARI

6. Hafta: Toplu Sonuçlar, Grup A-D Puan, Grup E-H Puan

5. Hafta: Toplu Sonuçlar, Grup A-D Puan, Grup E-H Puan

4. Hafta: Toplu Sonuçlar, Grup A-D Puan, Grup E-H Puan

3. Hafta: Toplu Sonuçlar, Grup A-D Puan, Grup E-H Puan

2. Hafta: Toplu Sonuçlar, Grup A-D Puan, Grup E-H Puan

1. Hafta: Toplu Sonuçlar, Grup A-D Puan, Grup E-H Puan

2. Tur (Gollü Grup) Fikstürü: Hafta 1, Hafta 2, Hafta 3, Hafta 4, Hafta 5, Hafta 6

Okumaya devam et

Sonunda Kış Huzurlarınızda, Ama Sahillere Biraz Gönülsüz Gelmiş


Bir Sinan Şahinoğlu ve Mert Baştürk analizidir, Havadelisi ekibinin katkılarıyla…

————

8 Şubat 2023 Çarşamba akşamına kadar ECMWF modeli kar kalınlığı haritası

Halk Özeti (Lord değilseniz okuyun):

  • Pazar (5 Şubat) gününden itibaren gerçekleşecek olan yağışlar, Marmara’da Silivri – Terkos hattının batısı ile, ülkenin bütün iç bölgelerinde genellikle kar şeklinde olacak.
  • Geri kalan tüm sahil bölgelerinde ve Güneydoğu Anadolu’nun alçak yerlerinde, kısa süreliğine veya çok uzun bir süre sulu kar, karla karışık yağmur ve yağmur görülebilir, hatta görülecek.
  • Yani, yaklaşan sistem, yağışı her yerde sürekli kar formunda tutacak kadar soğuk değil. Bunu baştan kabul edelim, sonraki maddeleri daha bi sakin kafayla okuruz.
  • Akdeniz sahil şeridinde kuvvetli yağmur ve gök gürültülü sağanaklar var.
  • İç Anadolu’nun güneyi ve doğusunda, Akdeniz’de Toroslar boyunca, ayrıca Doğu Anadolu’nun güneyi ve Malatya-Tunceli-Bingöl hattında kar yağışları, Anadolu’nun diğer yerlerine göre daha kuvvetli olacak.
  • Ankara’da durum karışık. Güney ve doğusu daha şanslı olmakla beraber, modellerde hâlâ bir mutabakat yok. Birkaç santim ile de yetinebilir, 15-20 santime varan bir yağış da görebilir. Güncel bilgileri paylaşacağız.
  • İstanbul’un büyük kısmı, bu sistemi karla değil şiddetli rüzgarıyla hatırlayacak. Kuzeyli rüzgar, özellikle pazar günü, Avrupa Yakası’nda zaman zaman saatte 100 km ile veya daha hızlı esebilir (Karadeniz’de kompakt alçak basınç / vorteks oluşacak). Rüzgar hamlelerinin hızı anlık olarak saatte 120 km’yi bulabilir. Hava, deniz ve kara trafiği son derece olumsuz etkilenecek. Boğaz köprüleri riskli olacak. İstanbul Havalimanı’nda iniş kalkışlar fırtına ve tipiden dolayı aksayacak. Şehrin Trakya çıkışındaki karayollarında da tipi olacak. Risk almayın. Dışarıdan yemek söylemeyin, kuryeleri riske atmayın.
  • İstanbul’da yağış, pazar günü öğle saatlerinden itibaren, zamanla, şehrin batısında, Boğaz çevresinde ve Anadolu Yakası’nın yüksekçe semtlerinde karla karışık yağmur ve kara dönüyor. Fakat pazartesi sabahından başlayarak -şehrin en batısı ve yüksek (200 metre üstü) yerleri hariç- tekrar karla karışık yağmur ve yağmura dönecek.
  • İstanbul’da pazartesi akşamı ise sıcaklıklar yeniden kar değerlerine inecek ve bu sefer deniz etkili kar (DEK) sağanakları başlayacak. Bu aralıklı kar ve sulu kar, Çarşamba akşamına hafta boyunca (ama Perşembe’den itibaren etkisi azalarak) devam edecek.
  • İstanbul’un Anadolu Yakası’nın Marmara ve Karadeniz sahil semtlerinde, maalesef, kayda değer ve lezzetli bir kar örtüsü beklemiyoruz. Yağışın duracağı anlarda özellikle sahil semtlerinde ve gündüz erime kaçınılmaz olsa da, İstanbul’da salı akşam saatlerinde ve çarşamba sabahı Kadıköy-Kartal sahil hattı dahil her yerde kartopu oynanabilecek. Karın kalitesi, her zaman olduğu gibi, yükselti arttıkça artacak. Kadıköy’de belki sadece parklarda ve bahçelerde düzgün kar olacak, ama olsun.
Okumaya devam et

2023 Ocak Sonu Ani Stratosfer Isınması (SSW)


Bir Erdem Erdoğan (Santiago) analizidir.
———–

Halk Özeti:

  • Ani Stratosfer Isınması’nın (Sudden Stratospheric Warming, SSW), Türkiye’ye soğuk hava ve yağış getiren türü gerçekleşecek gibi görünüyor.
  • Kışın geri kalanında ve Mart’ta, süremiz daralsa da, birçok bölgede kar ihtimali devam ediyor.
  • Bu, kuraklığı en azından bir miktar bertaraf edebilir.
    ——————-

Çok kurak geçen sonbaharın ardından, 2022-2023 kışı da şu ana kadar tarihin en kurak ve sıcaklarından birisi olarak ilerliyor. Karı bırakın yağmur bile yağmıyor. Neyse ki artık işler değişiyor. İnceleyelim.

Her kış görülmese bile zaman zaman gerçekleşen ani stratosfer ısınması (sudden stratospheric warming, SSW) kışın gidişatını bir anda değiştirebilmektedir. Geçmiş senelerdeki yazılarımızda buna sıkça değinmiştik. Ani stratosfer ısınmalarını majör/minör ve split/displacement şeklinde ayırabiliyoruz. Kesin konuşamasak da, geçmiş yıllardaki verileri incelediğimizde ülkemizin yağış ve soğuk hava olarak en çok faydalandığı ani stratosfer ısınmalarının minör ve displacement olanlar (kutupsal girdabın yer değiştirmesi) olduğunu söyleyebiliriz.

Aşağıda 1 Aralık 2022 – 18 Ocak 2023 arasındaki 10 hPa jeopotansiyel yükseklik anomalisi haritası var. Kutupsal girdabın Grönland – Kanada arasına konumlandığını ve normalden kuvvetli olduğunu görebiliyoruz. Bu yüzden dünya genelinde güney enlemlere pek fazla soğuk akışı olmadığını söyleyebiliriz.

Okumaya devam et

2023 Kışı: Gecikti Ama Uzun Olacak


Bir Erdem Erdoğan (Santiago) analizidir. Havadelisi ekibinin katkılarıyla…
———

Havadelisi.com geleneksel kış tahminiyle karşınızdayız.
Öncelikle, gecikme için özür dileriz. Kuzey Yarımküre’deki soğuklar Aralık ayının ilk yarısında Batı ve Kuzey Avrupa’yı, şu günlerde ise ABD’yi mesken tuttu. Küresel Isınma koşullarında herkese yetecek kadar soğuk hava maalesef mevcut değil… Bu nedenle Türkiye genel olarak ılık bir Aralık ayı geçirdi. Biz de tahmini biraz geciktirdik. Neyse, geç olsun ama güç olmasın.

HALK ÖZETİ

  • Ülkemiz, Ocak ayının başlarından, en geç ortasından itibaren; Aralık ayına nazaran çok daha soğuk hava kütlelerinin etkisi altında kalacak. Kış, geçen sene olduğu gibi, Mart’a sarkacak.
  • Önümüzdeki üç ayın, özellikle de şubat ayının, ülkenin büyük kısmında mevsim normallerinin altında sıcaklıklarla geçmesini bekleyebiliriz. Birçok yer 2017’den bu yana en soğuk birkaç kış ayını yaşayabilir.
  • Soğuklar çoğunlukla Karadeniz üzerinden geleceği için, özellikle İstanbul, Marmara’nın doğusu ve Karadeniz Bölgesi’nde bol bol yağış görülecek. Bu yağışlar sahillerde zaman zaman yağmur ve sulu kar, bazen de kar şeklinde olacak. En az 1 adet çok soğuk / karlı bir Karadeniz sistemi bu bölgeleri etkileyecek (en çok nereyi, bunu şimdiden bilemeyiz).
  • Balkanlar üzerinden sarkacak birkaç soğuk dalga, kar yağışlarının iç bölgelerde de etkili olmasını sağlayacak alçak basınçların oluşumunu tetikleyecek.
  • Kuzeyli hava akımları sebebiyle yağışlı sistemlerin rotası da değişecek. Trakya, Ege, Batı Akdeniz gibi en batıda kalan bölgelerde yağışlar epey seyrekleşebilir.
  • Soğukların güneye doğru inmesi ile Doğu Akdeniz – Doğu/Güneydoğu Anadolu yağışlı sistem rotası devreye girecek. Bu rota üzerinde bol yağmur, yükseklerinde bol kar muhtemeldir.
Okumaya devam et

Havadelisi.com Deplasmanlı Hava Tahmin Ligi 2023 Kış Sezonu


LİGİMİZ SONUÇLANMIŞTIR.

ŞAMPİYON (ALTIN MADALYA): Kaangr-2 (İzmir Çiğli Havalimanı)
İKİNCİ (GÜMÜŞ MADALYA): Carcass (Eskişehir Havaalanı)
ÜÇÜNCÜ (BRONZ MADALYA): Havacı1759 (Tekirdağ Kapaklı)

Dereceye girenleri can-ı gönülden kutlar, turnuvamıza katılıp tahminlerini eksiksiz gönderen herkese çok teşekkür ederiz. Seneye görüşmek üzere!

Aşağıdaki linkten final ve 3.lük-4.lük maçları için olan tahmin gönderme formuna ulaşabilirsiniz. DİKKAT: Aynı forma iki kez tıklayarak iki tahmin gireceksiniz, böylece iki ayrı maçınız için iki ayrı tahmin yollayacaksınız. Çeyrek finalden itibaren iç ve dış saha maçları aynı haftada oynanmaktadır.

Final ve 3.lük-4.lük maçları için son tahmin yollama zamanı 12 Mart Pazar akşamı saat 23:59’dur. Pazartesi gününün ilk dakikasında (saat 00.00’da) form otomatik olarak kapanır. Tahmin girmemiş olanlar turnuvadan elenirler.

Formu inceleyebilir, deneme tahminleri yollayabilir, tahminlerinizi sonradan değiştirebilirsiniz. Yaptığınız son değişiklik geçerli olacaktır. Formun içindeki açıklamaları dikkatlice okuyunuz. Yarışmaya sokacağınız son değişikliği / tahmini pazar akşamından önce yapmanızı tavsiye etmeyiz.

Bol şans ve iyi eğlenceler dileriz.

——–

TOPLU SONUÇLAR VE FİKSTÜR (ELEME AŞAMASI): 2. Tur İlk, 2. Tur Rövanş, 3.Tur İlk, 3.Tur Rövanş, Çeyrek Final, Yarı Final, Final

TOPLU SONUÇLAR ve FİKSTÜR (GRUP AŞAMASI): Hafta 1, Hafta 2, Hafta 3, Hafta 4, Hafta 5, Hafta 6, Hafta 7, Hafta 8, Hafta 9, Hafta 10

GRUP AŞAMASI PUAN DURUMU:

Okumaya devam et

ŞAMİLE’NİN İKİZİ DE VARMIŞ: HUZURLARINIZDA KAMİLE BAHAR


Şu ana kadar mevsim normallerinin oldukça altında sıcaklıklarla geçen Mart ayı, mevsime göre yine çok sert görünen ikinci bir sistemle daha da ilginç bir hâl alıyor. Geçtiğimiz hafta Marmara ve Batı Karadeniz’de, bu haftanın ilk günlerinde ise Orta ve Doğu Karadeniz’de yoğun kar yağışlarına yol açmış olan Şamile Bahar sisteminin ikizi, Kamile Bahar, açısı iyice dikleşen güneş ışınları sebebiyle sahil şeridi boyunca kar örtüsü oluşturmakta biraz daha zorlanacak da olsa, yakın tarihte 15 Mart sonrası gözlemlenen en etkili sistem olmaya aday…

Yaklaşmakta olan soğuk hava dalgalarına dair haberlerde duymaya alıştığımız ”Balkanlar üzerinden gelen…” klişesi Kamile Bahar sistemi için geçerli değil. Sistemlerin büyük bir çoğunluğunun aksine, Kamile Bahar, Kafkaslar’a yönelen soğuk hava dalgasının batıya doğru saparak ülkemize yönelmesiyle meydana çıkıyor.
Bu durumun mimarı olan Sibirya Yüksek Basıncı, batıdan hızla kıtaya sokulan Azor’un da desteğiyle neredeyse yatay bir hal alarak soğuk havayı ülkemize hapsediyor. Böylelikle soğuk hava bu sefer ülkemize doğudan gelmiş oluyor. Bu soğuk hava dalgası Marmara, Karadeniz ve Doğu Anadolu’da kuvvetli kar yağışlarına yol açacak.

ECM 16 Mart – 00Z: 500 hPa Geopotansiyel Yükseklik Animasyonu
Okumaya devam et