Yarıyıl tatilini Mersin Çamlıyayla’da geçiren Organik Adam, ciddi bir karlı sisteme denk geldi. İzlenimlerini bu başlık altında bildirdi.

---

Neler yaşandı, neler ilginçti?

• Siklonun biraz batılı kalıp tam Kıbrıs üzerinde konumlanması bir taraftan yağışı arttırırken bir taraftan da soğuk cephenin Çamlıyayla civarına girişini engelledi. Bu yüzden çok yakın mesafede ve hemen hemen aynı rakımda bulunan Akçatekir ve Pozantı gibi yerler -4 dereceye kadar inerken Çamlıyayla, Çamalan ve Arslanköy bölgeleri +1 derece civarında seyretti. Çünkü siklon yukarı seviyede sıcak adveksiyon yapıyordu. Poyraz  da zayıf esince soğuma yetersiz kaldı.
• Sistem esnasında tuhaf sıcaklık farkları oldu. Bulunduğum 650 rakımlı köy ve 775 rakımlı Çamalan bazen +1 derece iken 1400 rakımlı Arslanköy ve 1115 rakımlı Çamlıyayla merkez  +2 derece civarında idi. Siklonun batısında kalan Silifke, sahilde olmasına rağmen 3 dereceye, 300 rakımlı Mut ise 0 dereceye kadar indi.
• Perşembe günü, bizim köye yakın bir bölgede olan Sandal Köyü’nde kar örtüsü varken, köyün hemen yanındaki 200 m daha yüksek olan tepede kar yoktu.
• Perşembe günü 650 rakımlı köyüm, 1115 rakımlı Çamlıyayla merkezden daha soğuk seyretti.
• Perşembe gecesi Çamlıyayla zaman zaman 0.3 dereceye kadar indi. Ama yağış yoğun olmasına rağmen örtü oluşmadı, cuma sabahı sıcaklık 1.2 derece iken örtü oluşmaya başladı. 
• Cuma öğle saatlerinde 650 rakımlı köyüme kky yağarken yola çıktım, 750 m rakımlı bir noktadan geçtim yine kky vardı. Daha sonra 400 rakımlı Kadıncık Göleti’ne indim ve yine kky vardı. Bizim köyün karşısındaki 1050 rakımlı tepede örtü yoktu , muhtemelen oraya da kky yağıyordu.
• Ve en ilginci: Geçen yıl 10 ocakta köyüme ve ilçe geneline 1 metreye yakın kar bırakan sistemde sıcaklık, Çamalan istasyonunda +2 derece, Çamlıyayla’da ise +1 derece civarında idi. Buna rağmen 1 metre kar yağdı ve ormanlar büyük zarar gördü. Bu kez biraz daha düşük sıcaklığa rağmen o boyutta bir kar olmadı

Velhasılı kelam, bizim oranın havası adamı deli eder, neden hava delisi olduğumu şimdi daha iyi anladım.

Saat 19.00 itibari ile 24 saatlik yağış:

21.00

Ve King Kong’u gördüm. Oradaydı, Toroslar’ın yamacında…

Saat 13.00′ te yola çıkmıştım. İstikamet Pozantı otobanı, sonra da İç Anadolu… Çamalan gişelerini geçtikten 10 km sonra kar örtüsü 900 m rakımda başladı ve Gülek Boğazı’na doğru artmaya başladı. O kadar sulu  yağmış ki yol kenarında yüzlerce çam ağacının ya dalları kırılmış ya da kökünden sökülmüştü. Akçatekir’e doğru tırmandıkça kar kalınlığı ciddi oranda arttı. Akçatekir civarı 1200 m rakımdan itibaren kelimenin tam anlamıyla kara gömülmüş. Tahmini olarak 80-100 cm arası örtü olduğunu söyleyebilirim. Otobanın gidiş  yönünde ulaşım güçlükle sağlanıyor; yol bazen iki şeride bazen tek şeride kadar daralıyordu. Pozantı’dan Tarsus  yönünde ise ulaşım tamamen durmuştu; yol kenarında, kayan araçlar, terk edilmiş kamyon ve tırlar, üstü tamamen karla örtülmüş otomobiller… Tam bir kaos vardı. Benim ilerlediğim güzergahta problemler olsa da herhangi bir sıkıntı yaşamadan Pozantı’ya ulaştım, 40 cm civarı kar vardı. Karşı yöndeki araç kuyruğu 20 kilometreyi buluyordu.

 

20.00

Çamlıyayla’da sabah saatlerinden itibaren örtü yapmaya başlayan kar, öğleye kadar devam etti. Sığıryaylası gibi mahallelerde 50 cm’ye yakın birikim olmuş. Hem yollar kapalı olduğu için hem de öğle saatlerinde memleketten ayrılmak zorunda olduğum için merkeze gidemedim. Öğle saatlerinde yoğun kky devam ederken yola çıktım. Her yerden su kaynağı fışkırıyordu. Toprak öylesine doymuş ki yol kenarlarından ve ormanların içinden dereler, çağlayanlar akıyor. Tahmin ettiğim gibi örtü 900 m rakım üzerinde oluştu ve 50 cm’ yi geçen yerler oldu. Geçen yılki kadar olmasa da hiç de fena değil.

Hasan Battı, Hüseyin Kurtuldu…

Anadolu’nun pek çok yöresinde, hatta Orta Asya’da varyantları bulunan, bizim yörede de bir doğal oluşum üzerinden anlatılagelen bir efsaneden bahsedeceğim size. Çünkü bu efsane de ucundan kıyısından havayla ilgili…

Hasan ve Hüseyin çok eski zamanlarda yaşayan iki kardeştir. Birlikte çobanlık yaparlar ve dağlarda sürülerini otlatırlar. Gök delinmiş gibi yağmur  yağan bir kış gününde, yağmurdan kaçıp sığınmak için etrafa bakınırken bir mağara görürler. Mağaranın içine girdiklerinde ileriye doğru bir tünel gibi uzayıp gittiğini görürler. Hasan merak eder ve mağaranın ilerisine doğru yürümeye başlar. Endişe içinde kardeşini bekleyen Hüseyin, derinlerden bir uğultu duyar. Ve uğultunun ardından acı bir çığlık: ” Hüseyin kaaaç, sel geliyor! …. Bir hamleyle kendini dışarı atan Hüseyin, mağaranın ağzından taşan selde kardeşinin sürüklendiğini görür. Elini uzatır ama nafile, Hasan sulara batmış, kaybolup gitmiştir.

Bizim köyden Darıpınarı Köyü’ne giderken, yol üzerindeki dik yamaçlardan birinde bir mağara bulunuyor. Kış aylarında çok yağmur yağınca bu mağaradan ağız dolusu bir su çıkar ve  yamaçtan aşağı şelale gibi akarak Kadıncık Irmağı’na dökülür. Eğer yağmur az  yağarsa mağaradan az miktarda su akmaz. Muhtemelen 50 mm üzeri yağışlarda akıyor diyebilirim. Bu su çıktığında o sene suların bol olacağı ve bereketli geçeceğine inanılır. Halk arasında ”Hasan Battı Su’ yu çıktı” derler. Bir süre akar ve azalmadan, birden kesilir. Muhtemelen  yer altındaki bir karstik mağarada biriken suların taşmasıyla oluşuyor. Bugün fotoğrafladım. Çok eğimli bir bölgeden akıyor.

Sarp Kayalardaki Mor Kanatlı Periler: Kaya Sümbülleri

Köyümün doğasından bahsederken, tıpkı nergis gibi kış mevsiminde açan, kokusu cenneti anımsatan soğukçu bir çiçekten daha bahsetmek istiyorum. Ocak sonunda, yaklaşık 10 ay toprak altında yaşayan soğandan filizler çıkar ve büyümeye başlar. Birkaç hafta sonunda ise filizlerin ortasından mor renkli, mis kokulu bir çiçek  verir. Mersin yaylalarındaki en sarp kayalarda, en dik yamaçlarda açtığı için kaya sümbülü denir. Birkaç hafta toprak üstünde kalan çiçek, havalar ısınınca solar ve ertesi kış yeniden açmak üzere toprak altındaki soğanına çekilir. Bana göre en güzel kokulu çiçek kaya sümbülüdür.

12.00

Köyün deresi Çoruh nehri gibi akıyor. Karla karışık yağmur devam ediyor.

11.50

Merkezde son durum… Gelişmeleri Belediye Feysbuk linkinden de takip edebilirsiniz. Yollar berbat, sıcaklık şu an 1.5 C

11.40

Dün gerçekleşen toplam yağışlar açıklandı. Bizim köye en yakın istasyonlar Çamalan ve Çamlıyayla. Saat 09.00 ‘dan bu yana da tahmini 20 mm+ yağmıştır. Bu yağışların tamamı sulu kar ve karla karışık yağmur olarak düştü.

11.30

Çamlıyayla merkezde yağış sabah saatlerinde birikim yapmaya başlamış. Sıcaklık burasıyla aynı seyrediyor ama burada yoğun karla karışık yağmur devam ediyor. Çamlıyayla’ya gidecektim ama yollar berbat durumda imiş. Küçük çaplı heyelanlar da varmış. Fotoğrafı arkadaş attı.

11.20 Gece boyunca şiddetli karla karışık yağmur yağdı. An itibariyle sıcaklıklar şu şekilde. 1400 rakımlı Arslanköy ise 2.5 derece.

19.30 Şu anda inanılmaz yoğun bir sulu kar yağışı var. Ama örtü oluşmuyor çünkü sıcaklık 1 derece civarında. Siklon biraz kuzeye tırmandığı için rüzgâr yetersiz kaldı ve soğuk adveksiyon olmadı. Silifke bile 4 dereceye kadar indi ama Çamlıyayla 0 dereceye inemedi. Doğudaki ve batıdaki 1200 rakımlı yaylalar yer yer -4 derece iken buralar 1 C. 15 km kuzeydoğumuzdaki Akçatekir yaylası – 4 derece. Gündüz saatlerinde o bölgedeki 700 rakımlı yerlerde bile örtü vardı. Ama burada şu an 1000 rakımda bile ciddi bir şey yok. Turuncu kütleden sulu kar yağıyor. 1 c fark ile King Kong kaçacak gibi.

18.00

Sulu kar yeniden başladı. Yağışın kuvveti gittikçe artıyor.

17.00

Soğukçu Narkissos’un Karşılıksız Sevdası…

Hava delilerinin kara olan sevgisini tarif eden bir çiçek açar buralarda. Aynı bizim gibi, kapalı, yağmurlu ve hatta karlı havaları sevdiği için kışın ortasında yeşeririr ama yazın kaybolur. Kendini beğenmiş Narkissos (nergiz) çiçeğinden bahsedeceğim size… Mitolojiye göre Antik Yunan’ın en yakışıklı delikanlısı Narkissos, kendini o kadar çok beğenmektedir ki hiçbir kızın aşkına karşılık vermez. Güzeller güzeli masum Ekho da bunlardan biridir. Narkissos’un alaycı tavırlarına çok içerleyen Ekho ona beddua eder. ”Sen de benim gibi sev, ama kavuşama!” der. Bir gün su içmek için bir pınara giden Narkissos, suda kendi yansımasını görür ve aşık olur. Ona sarılmak için kollarını suya daldırsa da çabası beyhudedir. Kendi yansımasına aşık olan Narkissos, her gün o pınara giderek yansımasına sarılmayı dener. Aşkından perişan olur ve orada ölür. Öldüğü yerde de nergiz çiçeği çıkar. O günden sonra Narkissos kendini beğenmisliğin sembolü olur. ”Narsizm” ifadesi de oradan gelmektedir. Yöremizde kış aylarında üç çeşit nergiz açar. Dağlarda ve bahçelerde doğal olarak yetişir. Kokusu büyüleyicidir. Fotoğraftaki bizim bahçeden…

14.00

Uzaktaki tepelerde hâlâ kar sisi olsa da burada yağış yağmura döndü. Zaten asıl etkili dalganın geceye doğru geleceğini söylemiştim. Modeller bu gece için 50 mm üzeri yağış vermeye devam ediyor. Şimdilik eski usül sacda çörek ve gözleme keyfi yapıyoruz. Evin çinko çatılı olan kısmında olduğumuz için daha da keyifli. Bilenler bilir, çinko çatılı evde yağmur sesi ninni gibi gelir.

10.00

Bulunduğum yerin iki katı yüksekliğe sahip olan Çamlıyayla ve Arslanköy şu saatlerde 2 dereceye kadar yükseldi. Burada, donan yağmurla karışık kar yağışı görülüyor. Kuzeydoğumuzdaki Akçatekir yaylası -4.5 derece. Tahmin ettiğim gibi, siklon yukarı seviyede güneyli yönlerden sıcak taşınımı yaparken, köyüm siklon izobarlarının sınırına yakın bir bölgede olduğu için poyrazla kuzeyden yer seviyesinde soğuk taşınımı oluyor. Bu sayede donan yağmur gerçekleşiyor. Doğudaki daha düşük rakımlı noktalarda bile örtü var. GSM vericisinin bulunduğu tepede kar sisi olduğu için internet genellikle Edge hızında çekiyor. Yazmakta bazen zorlanıyorum. Donan yağmur:

09.00

Gece boyunca yağan yağmur, sabaha karşı sulu kara çevirdi ve zaman zaman yoğunlaşarak devam ediyor. Bulunduğum yerde şu an örtü olmasa da karın seyir zevki yüksek. Karşıdaki tepelere kar sisi çöktü. Ardıç ve çam ağaçlarının üstü beyazlamaya başladı. Sıcaklık 0.5 derece. 1100 rakımlı Çamlıyayla ve 775 rakımlı Çamalan şu an burası ile neredeyse aynı sıcaklıkta.

00.20

Haftanın ilk iki günü bölgemizde kıyılara kuvvetli yağmur ve 1000 m rakım üzerine yoğun kar bırakan siklon, tası tarağı toplayıp doğuya gitmeye hazırlanırken kuzeyden sokulan Sibirya kökenli Yb’nin etkisiyle yeniden batıladı ve biraz da derinleşti. Aslında önceki günlerde senaryolar Doğu Akdeniz için tipik bir poyrazlı sistem – az yağış ve kuru soğuk – gösteriyordu. Fakat son çalıştırmalar yağışı ciddi oranda artırdı ve sistemi yoktan var etti.

Wrf, Ecmwf, Gfs ve Euro4 gibi bir çok model, perşembeden cuma öğle saatlerine kadar 90 mm’ye yakın yağış veriyor. Soğuk açısından bakacak olursak 900 m rakım üzeri daha şanslı görünüyor. Benim bulunduğum köyün sınırları içerisinde rakım 500 ile 1000 arasında değişiyor. Evim ise 650 m rakımda. Poyrazın etkisiyle kuzeydoğudan güçlü bir soğuk adveksiyon olacağı için karın 500 rakıma kadar inmesi işten bile değil. Zaten siklonun çehresi her an değişiyor.

Bulunduğum köy hakkında biraz bilgi vereyim. Toroslara kuş uçuşu 15 km kadar uzaklıkta bulunan bir köy… Engebeli bir arazisi var ve ormanlar geniş yer tutuyor. Köyün kenarından büyük bir dere geçiyor. 3 km doğusunda ise kadıncık nehri bulunuyor. En yüksek noktası 1040 m rakımlı Ziyaret Tepesi. Geçen yıl 10 ocakta 1 gecede 70 cm kar birikimiyle King Kong’un ikinci dalgasından en çok etkilenen köylerden biri oldu. Sistemle ilgili izlenimlerimi genellikle buradan, zaman zaman da 1100 rakımlı Çamlıyayla merkezden aktarmaya çalışacağım. Beklentimin en yüksek olduğu zaman dilimi perşembe gecesi, bakalım neler olacak. Sistemin etkili kısmı başlayana kadar, çocukluğumun geçtiği bu güzel köyden manzaralar sunacağım. Yazıyı yazdığım şu saatlerde sıcaklık 3 C. Yağmur akşamdan beri devam ediyor. Evin yakınından geçen derede sular öylesine coştu ki uğultusu evin içinde bile hissediliyor. Derede dün çektiğim bir görüntü.