‘Mayhart’ rumuzlu hava delisi dostumuz, 2013 yılının İstanbul için olan tüm GFS hava tahmin modeli senaryo diyagramlarını kaydederek bunlardan bir film yapmış… Mayhart’a bu mükemmel çalışma için ne kadar teşekkür etsek az.
Grafiğin sol tarafında (kısa vade tahminler bölgesi) birbirine çok yakın hatta birbiriyle çakışık olan renkli çizgilerin sağa doğru (uzun vade) gidildikçe birbirinden uzaklaştığını, yani farklı senaryoların birbirinden farklı tahminler sunduğunu görüyorsunuz. Ortadaki hemen hemen yatay uzanan kırmızı çizgi, sıcaklığın ‘mevsim normalini’ gösteriyor.
Her bir grafik soldan sağa 15 günlük bir periyodu kapsıyor ve grafik her değiştiğinde 6 saat sonraki model çalıştırmasının senaryoları görülüyor.
Grafiğin orta ve sağında gözüken, yani uzun vade için tahmin edilen soğuk/sıcak hava dalgalarının, kısa vadeye yaklaştıkça binbir takla attığını, bazen ortadan tamamen kaybolduğunu göreceksiniz. Sadece bu bile, insanoğlunun uzun vadeli hava tahmini konusunda daha çok fırın ekmek yemesi gerektiğini, 15-20 gün sonrayı tahmin eden arkadaşların aslında fal baktıklarını gösteriyor.
Hatta kaos teorisini savunan birtakım bilim insanlarına göre atmosfer asla ve asla deterministik değil, dolayısıyla da 15-20 gün sonrayı tahmin edebilmek hiçbir zaman mümkün olmayacak. Tabii bunun doğru olup olmadığını bilemeyiz.
GFS diyagramı hakkında daha ayrıntılı Türkçe bilgi için: https://havadelisi.com/2011/01/08/gfs-diyagrami
Videodaki müzik Antonio Vivaldi’nin ‘Dört Mevsim’ konçertolarından, ‘Kış’… Yaz olacak hali yok ya… Elhamdülillah soğukçuyuz.
Hava Delisinin Not Defteri 
Burada alakasız bir şeyler paylaşmış olacağım ama videoyu izlediğim anda aklıma geldi. Kaosun ortaya çıktığı bir alan da popülasyon biyolojisidir. Popülasyon büyümesini veren çok basit bir denklem vardır: xn+1= r*xn*(1- xn). Bu denklemde xn mevcut jenerasyonun büyüklüğünü, xn+1 bir sonraki jenerasyon büyüklüğünü, r içsel üreme katsayısını verir. Denklem uygulandığında r=3 ‘e kadar popülasyon büyüklüğü belli bir değerde sabitlenir, r üçü geçince önce düzenli dalgalanmalar başlar. r=3,57’yi geçince dalgalanmalar bir anda kaotik bir hal alır. Bu noktadan sonra atıyorum r’ye 4.10 değeri verildiğinde popülasyon patlarken, 4.11 verilince popülasyon yok olabilir. Ancak dikkat edilmesi gereken şey bu denklemde rastgelelik yoktur sadece başlangıç koşullarına hassas bağımlılık vardır. Burada tek bir değişkenin (r) değerini bildiğimiz için çıktının ne olacağını bilebiliyoruz, ama kim bilir meteorolojide kaç değişken ve olası kaç kaotik denklem vardır.
http://clinicalsciences.wordpress.com/article/a-limit-to-globalization-fuzzy-chaos-xk923bc3gp4-28/
https://www.stsci.edu/~lbradley/seminar/logdiffeqn.html
Şimdi
birşeybir şey söylemek geliyor içimden. Şimdiye kadar hiç söylemediğimbirşeyibir şeyi söylemek geliyor.Bazı arkadaşlar nispet yapıyorlar, nispet yapıyorlar. Falan diyorlar filan diyorlar. A diyebilirler, B diyebilirler, C diyebilirler, D diyebilirler alfabeyi hatim şeklinde indirebilirler.
Ben
Tabitabii teline bedduaya karşıyım. Amasöylemedendesöylemeden de edemeyeceğim.Eğer yaptıkları modelciliğin ruhuna aykırıysa, ensemble sistemine aykırıysa, modern sistemlere aykırıysa, polar vortekse aykırıysa; Allah bizi de onları da başlangıç gridlerinin dibine batırsın, reanalizlerine ateşler salsın, Ifslerini yıksın, Kalman filtresi takmaya imkan vermesin, Reading’teki bağlantılarını kessin.
Ama böyle değilse, Ecmwf’yi görmeden Ecmwf’yi yakalayan adamların peşinden gidenler, fomfos sistemleri görmeyip; masum çıktılara cürm atmak suretiyle karalamaya çalışanlar, Allah onların ücretli çıktılarına ateşler salsın, süper bilgisayarlarını yıksın, Kalman cihazlarını bozsun, reanalizlerinin önünü kessin, yalan yanlış sistem getirmeye imkan vermesin.
Dememiştim, dememiştim ama o kadar çok yanlış çıktı üretildi, o kadar çok pertürbasyon
denendikidenendi ki demeden edemedim. Kendimizi de ayırmadım. Suçlu elbet cezasını bulacaktır.” kaos teorisini savunan birtakım bilim insanları ” dediğiniz Kelebekçi Lorenz değil mi? (Şimdi baktım, evet, oymuş) Bu konuda aklıma hep Laplace’ın Şeytanı geliyor nedense, ne olursa olsun biz insanoğlu henüz hiçbir şey bilmiyoruz. Öğrenmek için çok çalışma gerekiyor ama Dünya’nın gidişatına bakarsak ileride öğrenecek bir şeyimiz olmayacak zaten. Ama yine de insanoğlunun hareketlerine nazaran doğanın hareketlerinin daha kestirilebilir olduğuna inanıyorum. O yüzden modellerin ustasıyım havaların hastasıyım, deyip kaçıyorum 🙂
Süpersin komşu 🙂
Bu kayıtları yapmak gerçekten emek ve sıkı takip isteyen bir durum. Tebrikler
Teşekkürler komşu.
Kayıtları manuel yapmak çok zor. Genç bir programcı arkadaş sağolsun bir program yazarak kayıtları otomatik olarak tutabilmemi sağladı. Kendisinin de payı büyük. Sonuçta güzel bir arşiv çıktı.
Ozan hocam, konu başlığı için teşekkürler. Müzik seçimim ile ilgili cümleye koptum vallahi. Ama bu videoya da bu eser yakışırdı değil mi? Bu arada doğrudan hızlandırılmış bölüme atlayanlar Bolero’yu dinliyorlar. Nerede bu Vivaldi demesinler.:)
Tüm hava delisi dostlar; beğenileriniz için çok teşekkürler. Umarım faydalı olmuştur ya da olacaktır.
Onur bey, istediğiniz verileri, blogumdaki aynı konunun içindeki bağlantıdan indirebilirsiniz.
Emeğinize sağlık.
Cok guzel olmus Mayhart tesekkurlerimizi iletiriz. Datayi zipleyip paylasmaniz mumkun mu?